Szczątki ofiar katastrofy gibraltarskiej w Polsce

Trumny ze szczątkami trzech ofiar katastrofy gibraltarskiej, ekshumowanych w czwartek w Newark, w nocy z piątku na sobotę zostały powitane z honorami wojskowymi na lotnisku Kraków-Balice.

Ciała gen. Tadeusza Klimeckiego (szefa sztabu Naczelnego Wodza), płk. Andrzeja Mareckiego (szefa Oddziału Operacyjnego Sztabu Naczelnego Wodza) i por. Józefa Ponikiewskiego (adiutanta gen. Władysława Sikorskiego) zostały sprowadzone rejsowym samolotem LOT-u do Warszawy, skąd innym samolotem narodowego przewoźnika przewieziono je do Krakowa. Tam zostaną poddane szczegółowym badaniom.

Ekshumowane szczątki trzech oficerów w nocy z piątku na sobotę zostały powitane z honorami wojskowymi na lotnisku Kraków-Balice. W uroczystości w cywilnej części lotniska uczestniczyli spadochroniarze z 6. Brygady Powietrznodesantowej z dowódcą jednostki gen. bryg. Bogdanem Tworkowskim i kompanią reprezentacyjną z pocztem sztandarowym.

Każdej trumnie towarzyszył wojskowy posterunek honorowy. Następnie spadochroniarze przenieśli trumny do samochodów, które zawiozą je do Zakładu Medycyny Sądowej w Krakowie. Tam zostanie przeprowadzona sekcja zwłok i tomografia komputerowa.

Płk Marecki i gen. Klimecki zostaną pochowani 9 grudnia na cmentarzu wojskowym na stołecznych Powązkach. Por. Ponikiewski spocznie dwa dni wcześniej w rodzinnym grobowcu w Oporowie w powiecie leszczyńskim. Uroczystości pogrzebowe odbędą się z pełnym ceremoniałem wojskowym.

Ekshumacja oficerów, którzy wraz z generałem Władysławem Sikorskim zginęli w katastrofie gibraltarskiej w 1943 r. nastąpiła w czwartek na polskim cmentarzu wojskowym w Newark w środkowej Anglii. Wnioskował o nią katowicki oddział IPN, który od 2008 r. wyjaśnia okoliczności katastrofy gibraltarskiej.

Prokuratorzy IPN spodziewają się, że wyniki badania trzech towarzyszących gen. Sikorskiemu oficerów będą podobne. Podkreślają jednak, że obowiązek wyczerpania wszelkich możliwości dowodowych wynika wprost z przepisów.

Z wnioskiem o ekshumację IPN wystąpił do strony brytyjskiej pod koniec ubiegłego roku. Choć w Polsce formalna zgoda bliskich na ekshumację nie jest obligatoryjna, to według brytyjskich przepisów już tak. I takiej zgody udzielili krewni pochowanych w Newark.

Według brytyjskich władz, gen. Sikorski zginął w katastrofie lotniczej 4 lipca 1943 r. w Gibraltarze, powracając z inspekcji wojsk na Środkowym Wschodzie. Przyczyn katastrofy samolotu Liberator należącego do brytyjskich Królewskich Sił Powietrznych nie wyjaśniono do dziś.

Według oficjalnej wersji wydarzeń przedstawionej w raporcie brytyjskiej komisji badającej wypadek jeszcze w 1943 r., przyczyną katastrofy było zablokowanie steru wysokości. Komisja nie potrafiła jednak wyjaśnić, jak doszło do awarii. Część historyków uważa, że był to zamach.