5 najważniejszych zmian na Synodzie

Synod poświęcony rodzinie dobiegł końca. Obrady zgromadziły liczne grono biskupów oraz świeckich konsultorów. Oto pięć najważniejszych rzeczy, które w tych dniach się dokonały:

1. Otwartość na dyskusję.

Synod biskupów, w dzisiejszej formie, został zapoczątkowany przez Papieża Pawła VI w 1965 r. Wcześniej miały miejsce zgromadzenia biskupów, w których cały przebieg był z góry ustalony i starannie zaplanowany. Obawiano się powiedzieć cokolwiek, co mogłoby naruszyć status quo lub obrazić Papieża.

Podczas obecnego Synodu Franciszek wyraźnie zachęcił uczestników do swobodnego wypowiadania się, stwierdzając "Niech nikt nie uważa: tego nie wpada mówić". Ojcowie synodalni posłuchali tych słów. Prace przebiegały w atmosferze wzajemnych dyskusji, polemik, czasem gorących. Wszystko jednak podążało ku dobru. Nie bójmy się rozmów, debat. Duch Święty "lubi" otwartość.

2. Przywrócenie Synodowi jego właściwego miejsca.

Owocem tej otwartości jest coś wspaniałego. Nareszcie Synod Biskupów odnalazł właściwe miejsce w posoborowym Kościele. Papież Franciszek pomógł mu wejść na drogę "synodalności". W tym sposobie rządzenia Papież wciąż ma ostanie słowo, jednak duchowieństwo oraz świeccy, w łączności z biskupami, mogą omawiać ważne kwestie i podejmować decyzje w sprawach dla nich istotnych, by pomóc Papieżowi w rządzeniu Kościołem. To ważny krok naprzód, przypominający nam, że Kościół nie tylko naucza, ale również słucha.

3. Podjęcie ważnych dla rodziny tematów.

Synod nie zmienił nauczania Kościoła. Otworzył jednak drogę do rozmowy na tematy ważne dla rodzin na całym świecie. Dla "Zachodu" te kwestie to: komunia dla ludzi rozwiedzionych oraz duszpasterskie podejście do katolików LGBT. Jeśli chodzi o pierwszą sprawę, Kościół nie zmienił doktryny, podkreślił jednak wagę "wewnętrznego forum", w którym po rozważeniu nauki Kościoła, rozmowie z księdzem, osobistej modlitwie oraz wsłuchaniu się w głos sumienia osoba sama podejmuje decyzję. Nie jest to zmiana w doktrynie Kościoła, ale zachęta do wyboru możliwej drogi pojednania. To gest zachęty wobec rozwiedzionych katolików żyjących w nowych związkach.

W kwestii osób homoseksualnych Synod także nie zmienił doktryny. Przypomniał jednak o należnym szacunku wobec ludzkiej godności tych osób. Zachęcił również do troski o ich rodziny. Słowa te nie są nowością wobec dotychczasowego  nauczania Kościoła, są jednak takie miejsca, gdzie o tych sprawach trzeba przypominać.

4. Przypomnienie o rozeznawaniu i towarzyszeniu.

W dokumencie kończącym prace Synodu wielokrotnie powtarzają się dwa słowa - rozeznawanie i towarzyszenie. Rozeznawanie to modlitewny proces podejmowania decyzji, w którym nie tylko bierzemy pod uwagę Słowo Boże i nauczanie Kościoła, ale również sposób, w jaki Bóg działa w każdym z nas indywidualnie. Reflektujemy nad tym, jakie natchnienia i impulsy mogą pochodzić od Niego, a które mają innego autora. W rozeznawaniu używamy zarówno naszego serca, jak i rozumu. Synod przypomniał nam o potrzebie takiego działania, zwłaszcza jeśli chodzi o tak złożone kwestie jak rodzina.

Synod przypomniał również o potrzebie towarzyszenia ludziom. Nie chodzi o zwykłe powtarzanie nauczania Kościoła lub pouczanie innych, ale o poznanie drugiego, bycie z nim, słuchanie go, towarzyszenie mu.

5. Możliwość poznania głosu Papieża.

Uczestnicy Synodu często zabierali głos. Rozmawiali ze sobą w małych grupach, podczas codziennych konferencji prasowych. Niektórzy komunikowali się również za pomocą portali społecznościowych. Był również ktoś jeszcze, kto zabrał głos - Papież Franciszek. W przemówieniu kończącym prace Synodu zachęcał biskupów, by nie zamykali się na innych ludzi, oraz przypomniał, że ci, którzy prawdziwie podążają za nauką Kościoła, nie skupiają się wyłącznie na literze prawa, ale na Duchu. Ludzie znaczą więcej niż idee, zaznaczył Franciszek. Papież ostrzega nas jak Jezus przed legalizmem.

Papież Franciszek będzie miał jeszcze jedną okazję, by przemówić do Kościoła. Synod poprosił go o napisanie dokumentu poświęconego rodzinie. A zatem będziemy mieć szansę, by poznać w pełni stanowisko Papieża na temat rodziny. Może on tylko podsumować wypowiedzi synodalne albo zdecydować się na znacznie szerszą refleksję. Kto to wie... Tylko Duch Święty. Zatem módlmy się.

Tłumaczył Jarosław Mikuczewski SJ