Jak powinien ubierać się ksiądz? I czy księża stosują się do tych zaleceń?

Jak powinien ubierać się ksiądz? To pytanie od kilku dni zadają sobie ludzie od prawa do lewa. Okazało się być frapujące do tego stopnia, że nawet poważni publicyści na serio zaczęli poszukiwać odpowiedzi.

Prowokacja wyszła od biskupa włocławskiego, który pod koniec stycznia wydał dekret dotyczący właśnie ubioru księży. Biskup jest prawnikiem kanonistą, więc za Kodeksem Prawa Kanonicznego przypomniał, że „duchowni powinni nosić odpowiedni strój kościelny, zgodnie z przepisami wydanymi przez konferencję biskupów, a także miejscowymi zwyczajami, zgodnymi z przepisami prawa”. Dalej zaś w dekrecie pojawiły się konkretne wskazania. Koszule gładkie: czarne, białe lub szare. Garderoba z zasady klasyczna i elegancka, jednocześnie skromna. Czarne wyjściowe buty. Strój świecki – bez żadnych oznak tego, że nosząca go osoba jest księdzem – zasadniczo niedopuszczalny, a już na pewno nie w kurii…

I zaczęła się debata. Pojawiły się argumenty, że są ważniejsze sprawy niż ubiór, że to nie szata zdobi człowieka, itd. Racja. Niemniej przypomnę jedynie, że uregulowania dotyczące strojów księży nie są niczym specjalnie nowym. Kardynał August Hlond takowe wydawał, w 1967 r. zrobił to także kard. Stefan Wyszyński. Gdyby dokument błogosławionego Prymasa ujrzał światło dzienne dziś, to aż strach pomyśleć co by go spotkało… Jedynym ustępstwem, na które zezwalano było użycie stroju świeckiego w czasie wycieczek turystycznych i zabiegów kuracyjnych. Te dwie sytuacje uprawniały do zdjęcia sutanny i założenia stroju świeckiego.

Możliwe, że biskup włocławski ciut przesadził. Bo dlaczego np. koszule tylko czarne, białe lub szare. A czemu nie niebieskie? Takowe pod koloratkę też są. A but czarny do sutanny rozumiem, ale czemu do garnituru lub mniej oficjalnego stroju nie mógłby to być but w innym kolorze? Faktem jest, że komentatorzy nie zwrócili w dekrecie biskupa uwagi na to, że sutannę w zasadzie ksiądz winien zakładać na celebracje, nikt nie każe mu chodzić w niej wszędzie. Można byłoby zatem uznać, że pierwszeństwo otrzymuje tzw. strój krótki.

Duchownym jest także diakon stały. W 2015 r. co do ich ubioru wypowiedziała się Konferencja Episkopatu Polski w specjalnych wytycznych. Zapisano w nich, że „poza pełnieniem funkcji liturgicznych strojem diakona stałego w Polsce jest odpowiedni, godny strój świecki z przyjętą odznaką diakona stałego”. I tu dotykamy jak się wydaje istoty rzeczy. Schodzimy na poziom interpretacji. Bo cóż oznacza „godny strój świecki”? Dla jednego będzie oznaczał jednolity garnitur, dla innego garnitur w kratę. Biskup włocławski owe interpretacje w odniesieniu do swojego duchowieństwa próbuje uciąć. Wolno mu.

Można jednak powiedzieć, że mógł sobie darować różnego rodzaju przypominajki i właściwie zdać się na rozsądek swoich podwładnych, którzy dobrze wiedzą co wypada, a co nie. Przepraszam, ale ostatnio nagłośnione wydarzenia z pewnym księdzem z Opolszczyzny, który zamieszczał swoje zdjęcia na różnych portalach, wskazują na to, że na rozsądku polegać do końca nie można.

A tak naprawdę to robimy chyba wiele hałasu o nic. Ksiądz, nie chcąc podpaść biskupowi, do kurii pójdzie ubrany tak, jak biskup sobie życzy. Poza kurią wszystko zostanie, jak było. Podobna dyskusja rozgorzała w mediach, gdy Konferencja Episkopatu Polski wydała wskazania dotyczące występowania kapłanów w mediach. Pojawiło się wskazanie, że profile w mediach społecznościowych mają być wyraźnie oznaczone zdjęciem wskazującym na to, że właściciel profilu jest księdzem. A teraz serio… Ilu księży – posiadaczy kont na różnych portalach społecznościowych – dostosowało się do zaleceń? Ktoś ich za to karze? Coś zapisano, ale życie weryfikuje. I tak też zweryfikuje owe stroje…