Prof. Bańka: Synod to szansa, żebyśmy zaczęli w Kościele rozmawiać normalnie

O rozpoczęciu synodu o synodalności, niespotykanej dotąd formule spotkań w grupach i obawach dotyczących realizacji synodu w polskich parafiach mówi prof. Aleksander Bańka w podcaście Tomasza Terlikowskiego "Tak myślę".

- Myślałem, że chodzi o wypracowanie jednoznacznych diagnoz, które popłyną z kościołów lokalnych do Rzymu, a teraz mam wrażenie, że Ojciec Święty zaprasza nas do czegoś jeszcze głębszego – mówił prof. Aleksander Bańka w rozmowie z Tomaszem Terlikowskim.

Jak odbywało się rozpoczęcie synodu w Rzymie 

W wywiadzie delegat na synod opowiada, jak wyglądało rozpoczęcie procesu synodalnego w Rzymie i spotkania w grupach, które były jego częścią. 

- Zostaliśmy zaproszeni do małych grup, piętnastu uczestników, moderator i sekretarz. Uczestnicy byli z całego świata: biskupi, świeccy, siostry, prezbiterzy. To były prawie dwie godziny bardzo ciekawego procesu, tak naprawdę rozeznawania. Zaczynaliśmy od milczenia, potem była próba podzielenia się tym, co się wnosi w to spotkanie ze swojego Kościoła lokalnego: obawy, nadzieje, sytuacja, która najbardziej nas dotyka. Na to były trzy minuty. Potem było znowu pięć minut modlitewnego milczenia – opisuje prof. Bańka.

- Potem mówiliśmy o tym, co nas dotykało w tym, co od siebie usłyszeliśmy, zresztą było polecenie, żeby aktywnie słuchać, notować. I potem znowu było milczenie. W trzeciej części mówił na bieżąco ten, kto chciał. Poruszenia, intuicje, obrazy, metafory, wszystko, co się łączyło z tym, co w tym momencie w tej grupie przeżywaliśmy.

Jak zaznacza prof. Bańka, taki proces jest w Kościele znany od lat pod nazwą metody wspólnotowego rozeznawania, którą praktykują jezuici.

- Dokładnie do tego zaprasza papież, dając nam dokumenty przedsynodalne. Jesteśmy zaproszeni do procesu, który ma historię wielu wieków, jest praktykowany w kościele i jest słuchaniem siebie nawzajem, by pewne sprawy, które w nas są, wybrzmiały – podkreśla delegat.

Jak zejść z synodem z Rzymu do parafii?

Synod rozpoczął się na poziomie diecezjalnym, co zakłada też pracę, spotkania, rozmowy na poziomie parafii. Zapytany, jak może wyglądać organizacja spotkań synodalnych w parafii, prof. Bańka podzielił się swoimi obawami. 

- Niestety na dziś mogę to potwierdzić: świadomość synodu gdzieś tam się przebija, natomiast świadomość synodalności - z tym jest kiepsko. I to jest moja obawa: że część środowiska potraktuje tę propozycję jako coś zagrażającego i a piori powie „nie”, a druga cześć potraktuje jako obowiązek do spełnienia, jak fanaberię papieża, która tylko doda pracy, więc trzeba sprawnie to obejść i tym się za bardzo nie kłopotać.

Zapytany, co mają zrobić świeccy, którzy chcą uczestniczyć w synodzie, prof. Bańka mówi:

- Myślę, że to jest taki moment, że powinniśmy się zacząć domagać tworzenia pewnej przestrzeni do dyskusji, i jeżeli w diecezji tego nie mamy, jest czas, by tę potrzebę wyraźnie artykułować. I to też jest element synodalności. W Rzymie w grupach roboczych biskupi i świeccy rozmawiali ze sobą bez jakiegoś wersalu, w normalny, komunikacyjny sposób. Jeśli z czymś się nie zgadzałeś, mogłeś to powiedzieć wprost. My mamy problem w Polsce, żeby się dobić do takiej normalnej rozmowy i może to jest czas zmieniania standardów komunikacyjnych. 

Dialog, który mamy teraz, jest nabrzmiały pretensjami i nieufnością z obu stron. To trzeba jakoś rozmontować. I dla mnie takie rozmontowanie, rozminowanie pola, gdybyśmy się nauczyli komunikować w takiej normalności, słuchać się nawzajem, to byłby najbardziej istotny owoc procesu synodalnego.

Cały 5. odcinek podcastu "Tak myślę" Tomasza Terlikowskiego dostępny jest w aplikacji Spotify

Cały odcinek "Tak myślę" jest również udostępniony na platformie YouTube

Wszystkie odcinki podcastu Tomasza Terlikowskiego "Tak myślę" można odsłuchać w DEON.pl