Depresja - jak leczyć?

Depresja jest uleczalna, pod warunkiem, że leczeniem zajmie się specjalista. To on zdecyduje jaka forma terapii będzie najlepsza: farmakologiczna, psychoterapia czy inne formy leczenia.

Środki antydepresyjne

Środki antydepresyjne należą do grupy psychotropów. U niektórych osób już sama myśl o środkach nasennych i uspokajających wywołuje lęk. Te obawy są bezpodstawne. Jest naukowo udowodnione, że środki antydepresyjne (są różne grupy takich środków) są skuteczne w przypadku depresji. Normalizują one przemianę materii w mózgu. Wbrew temu, czego wiele osób się obawia, nie powodują one uzależnień (jak np. chemiczne środki nasenne i uspokajające)! Nie zmieniają osobowości! Nie są środkami podniecającymi lub poprawiającymi nastrój! Jednak ten, kto jest chory, musi być leczony. W razie potrzeby, także przy pomocy leków. Ale pamiętaj! Potrzeba trochę cierpliwości. Środki antydepresyjne zaczynają działać dopiero po dwóch - czterech tygodniach. To oznacza: nie odstawiać ich, jeśli pożądane działanie nie występuje natychmiast. Działania uboczne, takie jak uczucie suchości w ustach, mdłości lub zmęczenie często pojawiają się na początku kuracji. Najczęściej jednak ustępują, gdy tylko organizm przyzwyczai się do danego leku. Najnowsze preparaty są dobrze tolerowane przez większość pacjentów. Rozmawiaj ze swoim lekarzem o twoich troskach i lękach odnośnie do działania i skutków ubocznych leków. Ta szczerość jest ważna dla uzyskania powodzenia w leczeniu.

Jest wiele grup środków antydepresyjnych. Różnią się szybkością działania, ale wszystkie wpływają na substancje przekaźnikowe: serotoninę i noradrenalinę. Czasami trwa to dłużej, zanim wraz z twoim lekarzem znajdziecie odpowiedni dla ciebie środek antydepresyjny. Lekarstwo musi być przyjmowane regularnie i zgodnie z zaleceniem. Nie wolno go samowolnie odstawiać lub zmniejszać dawki. Nawet jeśli znowu poczujesz się lepiej! W przeciwnym razie depresja może powrócić. Ta k samo leki na nadciśnienie i nasercowe muszą często być zażywane całymi latami.

Uwaga: Środki antydepresyjne nie są w stanie zlikwidować problemów chorego ani rozwiązać jego konfliktów. Kiedy jednak dzięki lekarstwom nie jest się opanowanym tylko przez beznadziejność i smutek, łatwiej można się zabrać za rozwiązywanie istniejących problemów.

Benzodiazepina

Ten lek bywa czasem włączany dodatkowo na kilka dni lub tygodni, aby złagodzić lęk, który często towarzyszy depresji. Benzodiazepina uzależnia. Z tego względu może być stosowana tylko w leczeniu ostrych przypadków i nie dłużej niż cztery tygodnie.

Dziurawiec

W stanach depresyjnych można spróbować dziurawca. Środki ziołowe stosowane są od wieków, działają uspokajająco, redukują stres i wspomagają sen - jednak najczęściej dopiero po dwóch - trzech tygodniach stosowania. Dziurawiec jest dostępny w jednorazowych torebkach, jako eliksir i olejek kwiatowy. Porada lekarza lub farmaceuty jest konieczna ze względu na znaczne różnice jakościowe pomiędzy preparatami z dziurawca oraz ze względu na ich interakcje z innymi lekami. Dla jego skutecznego działania ważne jest odpowiednie dawkowanie dziurawca. Uwaga: dziurawiec powoduje podwyższoną wrażliwość na światło.

Psychoterapia

Aby w przyszłości być lepiej przygotowanym na możliwe ataki depresji, sensowna i potrzebna byłaby analiza własnego postępowania. Dlaczego życie się rozłazi? W niektórych przypadkach wystarczy szczera rozmowa z lekarzem lub przyjacielem. W innych - ważne jest przedarcie się wspólnie z psychoterapeutą przez własne dzieciństwo. Albo opanowanie strategii zaradczych, aby inaczej poradzić sobie z problemem. Każdy musi jednak znaleźć sam dla siebie to, co jest dla niego najlepsze. Decydującą rolę odgrywa tu indywidualny stopień nasilenia choroby - lekki, średni lub ciężki.

W leczeniu depresji wykorzystuje się różne formy psychoterapii. Najbardziej skuteczna jest metoda terapeutyczno-zajęciowa i psychoanaliza (psychologia głębi). Ta ostatnia, w zależności od okoliczności, jest metodą długotrwałą. Terapeuta stara się odkryć przeżycia - najczęściej z okresu dziecięcego - które mogły doprowadzić do ujawnienia choroby.

W terapii zajęciowej chodzi o to, aby poprzez rozmowy i ćwiczenia nauczyć się nowych strategii w podejściu do problemów. Próbuje się odmienić nawarstwione negatywne wzorce myślowe i wzmocnić zaufanie do własnych możliwości.

Bardzo ważna dla leczenia jest relacja pacjenta z lekarzem oparta na wzajemnym zaufaniu.

Inne formy leczenia

Terapia świetlna: Czy jesteś regularnie przygnębiony i zmęczony w ubogich w światło i słońce porach roku - najcz­ściej od jesieni do wiosny? A do tego dochodzi jeszcze wilczy apetyt na słodycze? Być może chorujesz na tak zwaną depresję sezonową, zwaną także depresją zimową. Depresja zimowa jest spowodowana ograniczonym dopływem światła w miesiącach jesienno-zimowych, trwa od pięciu do sześciu miesięcy. Wiosną i latem wszystko wraca do normy. Głównym objawem tej choroby jest spadek energii, a nie nastrój depresyjny. Dotknięci nią są często zmęczeni i chcą dużo spać. W takich przypadkach egzamin zdaje terapia świetlna. Pozostawanie pod działaniem silnych aparatów naświetlających - są także przenośne, stolikowe aparaty tego typu - najlepiej przed południem, przez około 30 do 40 minut, przynosi często poprawę już po kilku dniach. Nie wiadomo, na jakiej zasadzie to działa. Przed rozpoczęciem terapii należy przebadać swoje oczy.

Terapia elektrowstrząsowa: Jeśli inne terapie nie są skuteczne, warto spróbować terapii elektrowstrząsowej, pomimo jej okropnej nazwy. Poprzez krótki impuls prądowy, naturalnie pod narkozą, wywoływany jest wstrząs. Przyjmuje się, że wyzwala się przy tym zwiększona ilość substancji przekaźnikowych, pozwalająca przerwać fazę depresyjną. Terapia elektrowstrząsami trwa trzy tygodnie, składa się na nią od dziewięciu do dwunastu zabiegów. Najlepiej przejść ją w zakładzie stacjonarnym. Działania uboczne i ryzyko są zminimalizowane dzięki nowym technikom. Wielu pacjentów zdecydowałoby się na tę terapię, ponieważ ustąpienie depresji przynosi wielką ulgę. Elektrowstrząsy nie mają dobrej opinii w społeczeństwie i są dostępne tylko w niektórych klinikach specjalistycznych.

Obecnie prowadzi się badania nad inną jeszcze możliwością leczenia chorób depresyjnych, nad transczaszkową stymulacją magnetyczną. Przy pomocy pola magnetycznego stymuluje się komórki nerwowe kory mózgowej.

Terapia za pomocą czuwania: jest łatwa do przeprowadzenia oraz dobrze tolerowana przez pacjentów, działa szybko i może być powtarzana dowolną ilość razy. Skuteczność tej metody jest potwierdzona. Polega ona na tym, że czuwa się przez jedną noc i następujący po niej dzień - najlepiej w szpitalu, wspólnie z innymi chorymi. Twój lekarz może pomóc ci coś takiego zorganizować. Po nocy spędzonej na czuwaniu depresja często ustępuje - przynajmniej na jeden, dwa dni. Przypuszcza się, że poprzez powstrzymanie snu obieg substancji przekaźnikowych zostaje uporządkowany na nowo. Spróbuj przynajmniej doświadczyć, że znowu choć na trochę poczujesz się całkiem dobrze. Z pewnością warto. Poza tym terapia poprzez czuwanie może wzmocnić działanie leków antydepresyjnych. Przede wszystkim wówczas, gdy jest kilkakrotnie powtarzana.

Dobry lekarz!

Jeśli czujesz, że coś nie gra w twoim życiu psychicznym, powinieneś niezwłocznie udać się do swojego lekarza. Zgodnie z zasadą: lepiej o jeden raz za dużo niż za mało. Ostatecznie chodzi o twoje życie i twoje zdrowie. Po dokładnej rozmowie i badaniu fizykalnym lekarz postawi diagnozę. Niestety, wiele przypadków depresji wymagających leczenia nie jest nigdy rozpoznanych albo są rozpoznane zbyt późno. Bierze się to również stąd, że lekarze ogólni mają często niedostateczne rozeznanie w dziedzinie zaburzeń depresyjnych. Lekarz, do którego się zwracasz, skieruje cię dalej do specjalisty. To może być psychiatra, psycholog, psychoterapeuta albo neurolog. Ale jego także możesz zmienić, jeśli nie czujesz, że jesteś pod dobrą opieką albo czujesz się niezrozumiany.

Tylko wtedy, gdy czujesz się dobrze u swojego lekarza, możesz z nim szczerze rozmawiać o wszystkich swoich troskach i lękach. Tylko wtedy leczenie może przynieść efekty.

Fragment książki: Drogi wyjścia z depresji i lęku - Andrea M. Hesse