Wybrany na papieża przez aklamację – św. Grzegorz III

Był rok 731. W Rzymie trwały uroczystości pogrzebowe papieża Grzegorza II.  Uczestniczył w nich benedyktyn, syn Marcellusa, urodzony w Syrii. Pojawił się w Wiecznym Mieście za młodu, a kiedy chowano 89. z kolei papieża, ów ok. 40 letni wówczas duchowny został pochwycony przez zebrany tłum i zaprowadzony na Lateran… Został przez aklamację ludu rzymskiego wybrany głową Kościoła. Tyle wiemy o drodze na tron Piotrowy św. Grzegorza III, którego Kościół wspomina 10 grudnia.   

Na szczęście, choć informacje o dzieciństwie, młodości, rozwoju duchowym Grzegorza III są bardzo skąpe, to zdecydowanie więcej możemy powiedzieć o nim jako o papieżu.  Jego konsekracja nastąpiła w marcu 731 roku, po pięciu tygodniach oczekiwania na zatwierdzenie przez egzarchę Rawenny.  I tu warto zauważyć, że był on ostatnim papieżem, który o taką akceptację ze strony władcy bizantyjskiego zabiegał. Nadchodziły nowe czasy.

Imiona świętych - zobacz dzisiejszego patrona

Okres, na który przypadł jego jedenastoletni pontyfikat, to moment bardzo ciekawy w historii średniowiecznej Europy, a zatem i historii Kościoła.  Kilka lat wcześniej nim Grzegorz został papieżem, cesarz Leon III Izauryjczyk polecił zdjąć obraz Chrystusa, znajdujący się nad drzwiami cesarskiego pałacu. Zamiast obrazu pojawił się zwykły krzyż.  Nadeszły czasy ikonoklazmu, czyli zakazu kultu obrazów i wizerunków. Grzegorz III kontynuując działalność swojego poprzednika – po próbach porozumienia z cesarzem – ostatecznie, na synodzie rzymskim ekskomunikował obrazoburców. Miało to miejsce na samym początku pontyfikatu.  A co na to cesarz?… Wysłał flotę i gnębił podatkami niektóre posiadłości papieskie.

Prosta modlitwa o dobrą starość

Kolejną kwestią, a raczej bardzo konkretnym niebezpieczeństwem, z którym musiał się zmierzyć papież byli Longobardowie. Grzegorz III wspomógł egzarchat raweński w zmaganiach z nimi, ale też spodziewając się kłopotów w Rzymie, nakazał naprawić mury i wzmocnić obronność. Kiedy jednak wrogowie dotarli do miasta, a był rok 739, trzeba było szukać wsparcia na zewnątrz. Tym, którego wezwano na pomoc był zarządzający państwem Franków, Karol Młot, wielki pogromca Arabów w bitwie pod Poitiers w 732 r. Ten, choć odmówił bezpośredniej interwencji, to jednak drogą dyplomatyczną, sprawił, że król Longobardów odstąpił od oblężenia. A to, co zostało z tej zawiązanej między papieżem a Frankami relacji okazało się bardzo cenne w przyszłości.  To Frankowie, potomkowie Karola będą w przyszłości panującymi, a mieć ich wsparcie oznaczało prestiż i wzmocnienie pozycji Rzymu.

Św. Grzegorz III - Un. auth., P.d., via Wiki. Comm.Radzenie sobie w zagmatwanej sytuacji geopolitycznej, nie odwracało oczywiście myślenia Grzegorza III o życiu i rozwoju Kościoła. Bo przecież musimy pamiętać, że zwłaszcza w średniowieczu owo splatanie się przestrzeni duchowej i świeckiej jest cechą charakterystyczną epoki. Papież Grzegorz III był doskonałym mówcą. Władał biegle greką, łaciną i syryjskim. Widział różnorodne potrzeby powierzonej mu wielkiej wspólnoty wierzących. Wiemy, że dbał o odbudowę bazylik i kościołów w Rzymie, zreorganizował nabożeństwa, wspierał istniejące, ale też budował nowe klasztory.

Modlitwy za bliskich zmarłych

Ze szczególną troską patrzył na północ Europy. Za jego czasów w Anglii pojawił się papieski wikariusz – został nim Tatwin z Canterbury, a tytuł arcybiskupa otrzymał Bonifacy działający w Germanii. Nakładając paliusz, Grzegorz III dał mu władzę mianowania i konsekrowania biskupów na terytorium na wschód od Renu. Uczynił go legatem na Frankonię i Niemcy.  Dziś św. Bonifacego nazywamy patronem Niemiec. 

Grzegorz III zmarł 27 lub 28 listopada 741. Pochowany został w bazylice św. Piotra w kaplicy Zbawiciela i Najświętszej Maryi Panny, którą kazał zbudować. W ikonografii przedstawiany jest w stroju papieskim. Jego atrybutami są: mitra, paliusz, krzyż.