14 września Kościół obchodzi święto Podwyższenia Krzyża Pańskiego. Chrześcijanie od samego początku otaczali krzyż pobożną czcią. Był on dla nich powodem do chluby. Tak to przedstawiał św. Paweł, kiedy pisał, że podczas, gdy Grecy szukają mądrości, Żydzi żądają znaków, to my, jako chrześcijanie, chlubimy się krzyżem Chrystusa. Krzyż dla uczniów Jezusa jest nie tylko przypomnieniem Jego śmierci, ale przede wszystkim zmartwychwstania. To znak zbawienia i nieskończonej miłości Boga. Od zawsze był też znakiem pocieszenia w utrapieniu i tęsknoty za ‘byciem z Chrystusem’.
Do początku IV wieku chrześcijanie narażeni byli na prześladowania za publiczne wyznawanie swojej wiary. Chrześcijaństwo rozwijało się w ukryciu. Dopiero po edykcie mediolańskim cesarza Konstantyna z roku 313 chrześcijaństwo wyszło z ‘podziemia’ i zaczęło publiczną działalność. Wtedy to, matka cesarza, św. Helena, udała się w pielgrzymkę do Jerozolimy. Na miejscu nakazała odszukać drzewo krzyża, na którym umarł Jezus.
Źródła podają informację, że krzyż odnaleziono 13 lub 14 września 326 roku. W ślad za tym, na Golgocie wybudowano bazylikę Męczenników – Martyrium, a w miejscu, gdzie był grób Pański bazylikę Zmartwychwstania – Anastasis. 13 września 335 roku poświęcono obie bazyliki i przekazano je biskupowi. Święto Podwyższenia Krzyża Pańskiego jest pamiątką poświęcenia bazyliki Męczenników, zwanej także Bazyliką Krzyża. Następnego dnia, 14 września, wystawiono na widok publiczny relikwie Krzyża Świętego, które zostały odnalezione kilka lat wcześniej. Była to pierwsza publiczna adoracja Krzyża.
Modlitwa Duszo Chrystusowa
Mniszka Egeria opowiada o tych wydarzeniach w swoim ‘Itinerarium Egeriae’. Wspomina poświęcenie obu bazylik, które było połączone z rocznicą odnalezienia relikwii Krzyża Świętego. Święto Podwyższenia Krzyża było wprowadzono pierwotnie dla tych świątyń, które miały jego relikwie. Z czasem rozszerzono je na cały Kościół.
W roku 614 Persowie napadli na Ziemię Świętą. Zburzyli kościoły i zabrali relikwie Krzyża Pańskiego, zdając sobie sprawę, jak są cenne. Zostały zwrócone dopiero w roku 628, po zwycięstwie cesarza Herakliusza nad wojskiem perskim. Legenda podaje, że cesarz chciał osobiście wnieść Krzyż Chrystusa na Kalwarię. Doszedł jednak tylko do bram miasta i dalej nie mógł iść. Biskup poradził mu, aby zdjął z siebie cesarskie szaty. Cesarz tak zrobił i boso, w zgrzebnym ubraniu, wniósł relikwie do naprawionej po zniszczeniu Bazyliki Krzyża. Nie wydaje się, żeby to mogła być prawda. Już Cyryl Jerozolimski, bowiem, zmarły pod koniec IV wieku, wspomina, że za jego czasów, krzyż został podzielony na drobne relikwie i rozesłany po wszystkich okolicznych kościołach.
Trzy modlitwy dziękczynne
Wizerunki krzyża pisane, rysowane czy wyryte graficznie spotykamy już od I wieku. Najstarszy krzyż powieszony na ścianie domu znaleziono w Herkulanum, które zostało zasypane przez pył wulkanu Wezuwiusz w roku 79 po Chrystusie. Po przeprowadzeniu badań archeologicznych i odkopaniu zasypanych domostw, na ścianie jednego z nich widać wyraźny odcisk dużego krzyża, a nawet ślad po gwoździu, na którym on wisiał.
Od IV wieku mamy krzyże bez postaci Jezusa, bogato zdobione szlachetnymi kamieniami. Od XII wieku pojawiają się bardzo realistyczne przedstawienia scen śmierci Pana Jezusa na krzyżu. Dla wierzących krzyż Chrystusa jest znakiem świadectwa, wyznaniem wiary. Nie jest to tylko element dekoracji wnętrz, czy osobista biżuteria.
Skomentuj artykuł