Prekursor duszpasterstwa świeckich i ekumenizmu – św. Wincenty Pallotti

Wincenty Pallotti żył w pierwszej połowie XIX wieku. Miał ‘świętych rodziców’, jak sam wspominał po latach. Prowadził rozległą działalność apostolską. Nazywany jest ‘apostołem Rzymu’, ‘drugim św. Filipem Neri’. Był prekursorem angażowania w duszpasterstwo Kościoła ludzi świeckich. Można go też nazywać prekursorem ekumenizmu. Paweł VI nazwał go ‘zwiastunem przyszłości’. 22 stycznia Kościół wspomina św. Wincentego Pallottiego.

Urodził się 21 kwietnia 1795 roku w Rzymie. Matka była bardzo religijna i należała do trzeciego zakonu św. Franciszka. Ojciec był zamożnym kupcem i wielkim czcicielem różańca. Wincenty był trzecim z dziesięciorga rodzeństwa.

Imiona świętych - Wincenty

Do szkoły uczęszczał u pijarów i do słynnego jezuickiego Collegio Romano. W wieku 16 lat wchodzi w szeregi stanu duchownego. Studia na rzymskim uniwersytecie ‘Sapienza’ kończy podwójnym doktoratem z filozofii i teologii. Święcenia kapłańskie przyjął w 1818 roku.

Wincenty miał wielkie pragnienia i na wzór św. Pawła chciał ‘być wszystkim dla wszystkich’. Pisał: „Chciałbym znaleźć się w szpitalach i więzieniach, równocześnie chciałbym iść do pałaców wielkich i możnych, chciałbym stale być obecny na wszystkich miejscach świata, aby wysoko postawionym i zapomnianym, biednym i bogatym, tak – wszystkim stworzeniom świata pomagać w poznawaniu Boga Ojca, w ukochaniu Go i służeniu Jemu”.

Tę modlitwę Jan Paweł II odmawiał codziennie aż do śmierci

Wincenty Pallotti podejmował się z zapałem różnorodnych posług. Był wykładowcą na uniwersytecie i duszpasterzem stowarzyszeń młodzieżowych. Formował kleryków w seminarium duchownym oraz był cenionym rekolekcjonistą i spowiednikiem. Opiekował się ubogimi i organizował pomoc charytatywną. Był kapelanem więźniów i żołnierzy. Był twórcą szkół wieczorowych i stowarzyszeń cechowych dla robotników. Organizował domy dla sierot i ochronki dla dziewcząt.

Grób św. Wincentego Pallottiego SAC - Theoliane, CC BY-SA 3.0 www.creativecommons.org, via Wikimedia CommonsWiedział, że działalność Kościoła nie może się opierać tylko na aktywności duchownych i dlatego na ponad 100 lat przed Soborem Watykańskim II starał się włączyć w działalność duszpasterską wiernych świeckich. Dlatego uważany jest za prekursora Akcji Katolickiej, czyli wszelkich form włączenia ludzi świeckich w aktywność kościelną. Najważniejszym jego dokonaniem było powołanie do życia w kwietniu 1835 roku Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego, organizacji skupiającej duchownych i świeckich, mającej nowatorskie podejście do duszpasterstwa. Jednym z kluczowych elementów tego Zjednoczenia miało być założone wtedy zgromadzenie zakonne, nazwane Stowarzyszeniem Apostolstwa Katolickiego, potocznie bracia i księża pallotyni oraz Zgromadzenie Sióstr Misjonarek Apostolstwa Katolickiego, potocznie zwane siostrami pallotynkami, założone w 1838 roku.

„Chciałbym znaleźć się w szpitalach i więzieniach, równocześnie chciałbym iść do pałaców wielkich i możnych, chciałbym stale być obecny na wszystkich miejscach świata, aby wysoko postawionym i zapomnianym, biednym i bogatym, tak – wszystkim stworzeniom świata pomagać w poznawaniu Boga Ojca, w ukochaniu Go i służeniu Jemu”.

Wincenty Pallotti może być uważany za prekursora współczesnego ruchu ekumenicznego. W styczniu 1836 roku, w kościele Ducha Świętego, którego rektorem został zaledwie miesiąc wcześniej, organizuje pierwsze obchody Oktawy Uroczystości Objawienia Pańskiego, Trzech Króli jako tygodnia modlitw o jedność chrześcijan. Dzisiaj celebrujemy go od 18 do 25 stycznia, ale to właśnie nasz patron uczynił z oktawy święta Trzech Króli okazję do ekumenicznego impulsu.

Trzy modlitwy dziękczynne

Ks. Wincenty był aktywnym duszpasterzem i chciał zapalić do aktywności duszpasterskiej świeckich. Był też jednak mistykiem. Pozostawił po sobie wiele pism. Nie mają one charakteru traktatów, ale raczej osobistych wyznań, krótkich w formie nauk duchowych i rozważań. Chciał nauczyć ludzi wolności i sam był ascetą. Jeszcze przed święceniami pisał w swoich duchowych zapiskach „Chcę posiadać serce oderwane od rzeczy tego świata. Jako osoba duchowna winienem według tej normy postępować i tego samego nauczać innych”.

Papież Franciszek: do apostolstwa powołani są wszyscy

Wincenty Pallotti zmarł 22 stycznia 1850 roku, mając 55 lat. Beatyfikował go Pius XII, a kanonizował Jan XXIII w 1963 roku. Jego ciało w nienaruszonym stanie jest wystawione do publicznej czci w kościele San Salvatore in Onda w Rzymie.