Kalikst I był niewolnikiem, Pius IX szlachcicem, Pius XII arystokratą, a jego następca Jan XXIII, wychował się na wsi. Wielu papieży w chwili wyboru nie miało żadnych święceń. Pochodzili z Włoch, Grecji, Syrii, Hiszpanii, Francji, Niemiec i Holandii. Tylko jeden był Anglikiem, jeden Polakiem.
Grono następców świętego Piotra, których pontyfikaty uznajemy za ważne, obejmuje przeszło dwustu sześćdziesięciu papieży. Brali oni udział w największych dramatach dwutysiącletniej historii świata zachodniego, a w niektórych wydarzeniach odegrali kluczowe role.
Autor pisze zarówno o zaletach, jak i przywarach bohaterów książki. Przedstawiając fakty, zręcznie pokazuje, jak instytucja papiestwa stopniowo dochodziła do swego obecnego kształtu, i obala mity narosłe wokół jej historii.
Ze wstępu
Książka ta powstała w oparciu o 36 słuchowisk (audycji radiowych) nagranych i wydanych w 2006 roku przez Now You Know Media. Moją intencją podczas przygotowywania tych audycji do wydania było takie ukazanie historii papiestwa, które przedstawiłoby podstawowe i najważniejsze jej wydarzenia w sposób przejrzysty dla szerokiego grona odbiorców. Historia ta rozciąga się bowiem na przestrzeni dwóch tysięcy lat, co oznacza, że miała wielu bohaterów, którzy brali udział w licznych jej wątkach. Łatwo jest się zatem w niej pogubić lub stracić orientację. Na przykład wzajemne relacje kolejnych papieży i cesarzy były tak różne i zmieniały się tak gwałtownie, że niejednokrotnie nawet zawodowi historycy mają trudności w dotarciu do tego, co działo się w tej relacji w konkretnym okresie.
z tych też powodów staram się historię papiestwa opowiadać w sposób najbardziej bezpośredni z możliwych, co jednocześnie pociąga za sobą konieczność opuszczania wielu wątków, które chciałoby się również opisać. Mam jednak nadzieję, że ta oszczędność w narracji wytyczy łatwą do rozpoznania ścieżkę wzdłuż zawiłych meandrów historii, a czytelnikom pomoże w zachowaniu właściwej orientacji; tym bardziej że niejednokrotnie narrację tę wzbogaciłem szczegółami, które mają ją ożywić, a jednocześnie naświetlić ważniejsze kwestie. Mam także nadzieję, że książka ta spowoduje wzrost zainteresowania czytelników fascynującą instytucją papiestwa i sprawi, że sięgną oni również do innych prac, które jego historię opisują w bardziej szczegółowy sposób.
Jeśli chodzi o bibliografię tematu, polecam szczególnie książkę Eamona Duffy'ego Saints and Sinners: A History of Popes [Święci i grzesznicy: historia papieży] (wyd. III, Yale 2006) - dzieło podobne do mojego, jednak o wiele bardziej wyczerpujące. Po bardziej szczegółowe informacje na temat papieży i niemal każdego aspektu papiestwa odsyłam do trzytomowego dzieła - którego angielskiej wersji byłem redaktorem - Phillippe'a Levillaina The Papacy: An Encyclopedia [Papiestwo: encyklopedia] (Routledge 2002). W dowiedzeniu się czegoś więcej o poszczególnych papieżach pomocnym przewodnikiem jest The Oxford Dictionary of the Popes [Oxfrordzka Encyklopedia Papieży] (Oxford 1986) J.N.D. Kelly'ego, natomiast tło historyczne w dziełach z serii The Penguin History of the Church, począwszy od książki Henry'ego Chadwicka The Early Church [Początki Kościoła] (wyd. poprawione, Penguin 1993), opisane jest przez wysokiej klasy specjalistów i w wystarczającej objętości. Nawet niewielkie biblioteki posiadają w swych zbiorach wszystkie dzieła z tej serii.
Chciałbym również wyrazić wdzięczność kilku osobom, bez których powstanie tego dzieła nie byłoby możliwe: Rossowi Millerowi, byłemu redaktorowi naczelnemu wydawnictwa Rowman & Littlefield, który poprosił mnie o napisanie książki, zachęcał przez cały czas jej tworzenia i dostarczył mi spisaną wersję moich wykładów w Now You Know Media. Sarze Stanton, która zastąpiła na stanowisku Rossa Millera, i Kriście Sprecher, która była moim przewodnikiem po ostatnich etapach publikacji. Przeglądając wnikliwie mój tekst, P.M. Walsh i Sara Singho uchronili mnie od popełnienia wielu błędów. Michael T. Bloom, dyrektor naczelny Now You Know Media zachęcił mnie do wygłoszenia wykładów i z wielkim taktem nie ustępował, aż zgodziłem się na jego propozycję. Następnie łaskawie przystał na ich wykorzystanie w wersji spisanej przez Rowman & Littlefield. Chociaż bowiem finalny tekst książki różni się znacznie od wykładów wygłoszonych w formie audycji, to jednak podstawowy plan i wywód pozostały niezmienione.
Skomentuj artykuł