Amfilochiusz

Imię męskie pochodzenia greckiego: Amphilóchios, Amphílochos, od mitycznego Amfílochosa - syna Amfiaraosa i Erifyle, brata Akmeona. Można je też interpretować jako rzymskie cognomen od nazwy kraju (Amfilochia) w starożytnej Grecji, rozciągającego się od Zatoki Ambrakijskiej do rzeki Inochos. Stolicą było Argos Amfilochijskie. Jako cognomen oznaczało człowieka 'chytrego, podstępnego, dwulicowego, obłudnego'.

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Amfilochius, Amfilachius, gr. Amphilóchios, ros. Amfiłochij.

Hagiografia zna dwóch świętych tego imienia: męczennika z Illiricum, wspominanego razem z innymi w dniu 27 marca, oraz wybitnego biskupa z IV w. Tu tylko o tym ostatnim:

Amfilochiusz, biskup Iconium (w Likaonii, Azja Mniejsza). Był kuzynem Grzegorza z Nazjanzu i, jak Bazyli, uczniem wybitnego retora Libaniosa. Zrazu sam w Konstantynopolu był retorem. Potem usunął się w okolice Cezarei, aby poświęcić się intensywniejszemu życiu religijnemu. W r. 374 za radą Bazylego obrano go biskupem Iconium. Często wtedy zasięgał rady wielkiego Kapadocczyka, z którym się zaprzyjaźnił i który zaadresował doń kilka listów oraz dedykował traktat o Duchu Świętym. W r. 381 uczestniczył w obradach soboru konstantynopolitańskiego. Sam przewodniczył w r. 394 synodowi w Side. Z jego spuścizny teologicznej ostało się niewiele. Mimo to zyskał sobie wielkie poważanie na Wschodzie. Zmarł w latach 394-403. Wspominano go w dniu 23 listopada.