Awit (Awitus)

Jest to imię pochodzenia łacińskiego, genetycznie przymiotnik pospolity avitus, -a, -um 'pochodzący od przodków, dziedziczny, wrodzony' użyty w funkcji imienia własnego.

W Polsce imię to się nie upowszechniło.

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Avitus, fr. Avit, niem. Abt, wł. Avito.

Ośmiu świętych odnajdujemy pod tym imieniem. Nie wszyscy w dziejach kultu odegrali rolę, która predestynowałaby ich do wzmianek w repertoriach. Tu uwzględnimy trzech:

Awit z Vienne (Alcimus Ecdicius Avitus). Był synem Izychiusza, swego poprzednika na stolicy biskupiej, oraz bratem Apolinarego, biskupa Valence. Sam też stał się jedną z najwybitniejszych postaci episkopatu galloromańskiego. Urodził się w roku 440 we Vienne nad Rodanem. Ochrzczony przez św. Mamerta, tam też otrzymał staranne wykształcenie. Potem był przykładnym ojcem licznej rodziny. Po śmierci ojca, a może także żony obrano go biskupem. Rozpoczął wtedy działalność zakrojoną na szeroką miarę. Usiłował więc nawrócić króla Gundobanda, a gdy tego nie osiągnął, piękny list napisał na chrzest Chlodwiga. Tam to znalazło się sławne zdanie: Vestra fides - nostra victoria est. Tego rodzaju zwycięstwo przeżył, gdy nawrócił Zygmunta. Był potem jego doradcą i duchowym kierownikiem. Stanowisko to wykorzystał dla zainicjowania wielu dzieł pobożności i miłosierdzia. Pozostawał w nieustannych kontaktach z innymi biskupami i wielu z nich podtrzymywał w walce z herezjami. Uczestniczył w licznych synodach, a w czasie synodu w Épaon (517) przewodniczył. Pozostawił po sobie według Sirmonda 88, a według Peipera 98 listów, w których poruszał rozmaite tematy. Dwa są właściwie prawdziwymi traktacikami Contra eutychianam haeresim. Okazuje się w nich zdecydowanym rzecznikiem ortodoksji i jedności. Troska o prymat biskupa rzymskiego znalazła swój wyraz w drugim sławnym zdaniu wyjętym z jego listów (31): Si papa Urbis vocatur in dubium, episcopatus iam videbitur, non episcopus vacillare. Pozostały także po Awicie resztki jego twórczości homiletycznej: kilka fragmentów oraz dwa pełne kazania, w tym kazanie zawierające historię dni krzyżowych. Najsławniejszą stała się epopeja biblijna, znana pod nazwą: De spiritalis historiae gestis. Do niej to w swym Raju utraconym miał potem nawiązywać Milton. Pochwałę czystości, De laude virginitatis, dedykował siostrze Fuscynie. Nie znamy dokładnie daty śmierci tego pisarza, jednego z najlepszych w stuleciu. Doczekał się zapewne końca królestwa burgundzkiego i zmarł około 520 r. Wspominano go w dniu 5 lutgo.

Awit z Micy. Pochodził prawdopodobnie z samego Orleanu. Profesję zakonną złożył w Micy. Tamtejszy opat powierzył mu urząd szafarza. Bardziej pociągało go jednak życie w samotności. Opuścił więc opactwo i osiadł w pustelni w Sologne. Około r. 520, gdy zmarł wspomniany opat, mnisi odszukali go, wzywając do objęcia przełożeństwa. Nie piastował go długo. Usunął się znów do Perche (Piciacum, La Celle-Saint-Avit, niedaleko Châteaudun). Gdy w r. 524 Klodomir przywlókł na teren Orleanu więźniów w osobie króla Burgundów Zygmunta i członków jego rodziny, wezwał go, by ich nie tracił, w przeciwnym razie sam umrze. Pisze o tym Grzegorz z Tours, który też świadczy o szacunku, jakiego zażywał święty, oraz o kulcie, którym go otoczono po śmierci. Ta nastąpiła około r. 525. Wspomnienie obchodzi się 17 czerwca.

Awit z Clermont. O nim także sporo pisze Grzegorz z Tours, który był jego uczniem. Gdy w r. 571 zmarł w Clermont tamtejszy biskup Kautyn (Cautinus), Awit, który był wówczas archidiakonem, obrany został na jego miejsce. Okazał się rządcą pełnym pobożności i miłości. Odbył kilka pielgrzymek i dbał o rozbudowę kościołów. W r. 576 chrzest jakiegoś Żyda stał się w Clermont powodem zamieszek. Powstrzymał wówczas lud przed dokonaniem samosądu, ale zburzeniu synagogi przeszkodzić nie zdołał. Wezwał potem Żydów do dobrowolnego opuszczenia miasta. Grzegorz pisze jeszcze o tym, jak to zdołał uzyskać uwolnienie jeńców. Zmarł prawdopodobnie w r. 594. Wspomnienie znalazło się w martyrologiach pod dniem 21 stycznia, ale w Clermont czczą go obecnie w dniu 4 września. W literaturze oznaczony jest często jako Awit I, dla odróżnienia od drugiego biskupa Clermont o tym imieniu, który diecezją rządził w latach 679- -691. Awit II także uważany jest za świętego.