Filomen

W starogreckim istniało dwuczłonowe imię męskie Philomén-s, w którego części pierwszej występował temat przymiotnika philos 'drogi, miły', w drugiej ménos 'siła życiowa, męstwo'. Jakimś późniejszym przekształceniem tego imienia było Philumenós dla mężczyzny i Philumené dla kobiety. Do łaciny przeszły te imiona w postaci Philomenus i Philuminus oraz Philomena i Philumina. Zarówno w Grecji, jak i w Rzymie imiona te często nadawane były niewolnikom.

W Polsce rzadko występują, częściej żeńska forma Filomena.

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Philomenus, hiszp. Filomeno, niem. Philomenus, wł. Filomeno.

Święci noszący to lub bardzo podobnie brzmiące imię występują w martyrologiach kilka razy (w Martyrologium Rzymskim trzy). Wzmianki te są jednak słabo zaświadczone w innych źródłach i nie stwarzają podstaw do przedstawienia sylwetki konkretnego świętego. Pomimo to wspominamy tu jedną postać. Jest nią:

Filomen (Filumen), męczennik, pojawiający się pod dniem 29 listopada. Synaksaria, które niewątpliwie streszczają jakąś starszą od siebie Passio, mówią, że poniósł śmierć męczeńską za panowania Aureliusza (270-275) i rządów prefekta Feliksa w Ancyrze, w Galacji. Niestety, Passio nie jest znana, nie jesteśmy tedy zdolni do jakiegokolwiek sądu czy nawet przypuszczenia co do historyczności tej wzmianki.