Filoteusz

Imię złożone pochodzenia greckiego. Jako człon pierwszy występuje element phile- 'kocham', a jako drugi -theos 'Bóg'. Jest to synonimiczne imię do TEOFIL, w którym człony zostały odwrócone (por. pol. Bogumił).

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Philoteus, gr. Philótheos.

Czterech świętych, czczonych w rozmaitych kościołach, nosiło to imię. Najsłynniejszym był może ten, którego tu prezentujemy:

Filoteusz, męczennik antiocheński. Pochodził z rodziny pogańskiej. Tym pogańskim wierzeniom wierny był zwłaszcza jego ojciec. Gdy dzięki olśnieniu Filoteusz przyjął wiarę, zdołał potem do niej doprowadzić tego właśnie zagorzałego wyznawcę animizmu. Rzecz miała dojść do wiadomości Dioklecjana, który wpadł w gniew i kazał Filoteuszowi ściąć głowę. Był potem czczony zwłaszcza w kościołach koptyjskich i z nich też pochodzą relacje o jego życiu i śmierci. Są one przedmiotem dociekliwych badań orientalistów. Męczennika wspominano 11 lub 12 stycznia.

Obfitą literaturę zestawił J.-M. Sauget, Bibl. Ss. 5 (1964), 805-808.