Montan
Jest to imię pochodzenia łacińskiego, pierwotne cognomen wskazujące na pochodzenie z gór (por. przymiotnik montanus 'górski, pochodzący z gór').
W Polsce jest to imię nieznane.
Odpowiedniki obcojęz.: łac. Montanus, Montinus, fr. Montan, Montain, wł. Montano.
W rocznikach kościelnych występuje co najmniej siedmiu świętych tego imienia. Tutaj wystarczy przedstawić sześciu.
Montan, męczennik z Terraciny. W Martyrologium Rzymskim wspominany jest 17 czerwca. Wpis opiera się jednak na legendarnej Passio, którą sporządzono w Gaecie, aby uzasadnić kult jakiegoś męczennika, którego relikwiami chlubiono się w tym mieście. W rzeczywistości nic o tym męczenniku nie wiemy. Przypuszczenie, że był z pochodzenia Afrykańczykiem, nie jest oparte na jakiejkolwiek racjonalnej przesłance.
Montan i inni, męczennicy kartagińscy. Po długotrwałym pobycie w więzieniu ścięto w Kartaginie 23 i 25 maja 260 r. Montana, Lucjusza, Flawiana, Juliana i Wiktoryka. Nieco później śmierć ponieśli Kwartilazja i kapłan Wiktor. W więzieniu zmarli Donacjan, Primolus i Renus. Passio, która relacjonuje ich męczeństwo, przypomina swymi wizjami pasję Felicyty i Perpetuy, niemniej wiernie opowiada o ówczesnym położeniu chrześcijan Kartaginy, o ich organizacji, kontaktach z uwięzionymi, niesionej im pomocy. Baroniusz mylnie wpisał męczenników pod dniem 24 lutego.
Montan, męczennik, i Maksyma. Montan był prezbiterem w Singidunum, mieście, które posiadało niemałe znaczenie w starożytnej prowincji Pannonia; na jego to miejscu po zburzeniu przez Hunów zbudowano Belgrad, dzisiejszą stolicę Jugosławii. Gdy wybuchło prześladowanie, Montan wraz z żoną Maksymą ratować się próbował ucieczką. Skierowali się wówczas do Sirmium (dziś Sremska Mitrovica), ale plan się nie powiódł. Przechwycono ich w drodze. Montana utopiono wówczas w rzece. Stary zapis, który ma wszelkie cechy autentyczności, wskazuje dokładnie miejsce, w którym zwłoki wydobyto z wody. Nie wspomina natomiast nic o Maksymie, nie wiemy przeto, jaką śmiercią zginęła. Nie wiemy też z pewnością, w którym dniu umęczono Montana: 11 czy 26 marca. Druga data wydaje się być lepiej poświadczona. Przyjęło ją Martyrologium Rzymskie.
Montan z La F-re. W żywocie św. Remigiusza, napisanym w VII lub w VIII w., znajduje się wzmianka o mnichu Montanie, który Celinii, matce Remigiusza, przepowiedział narodzenie i przyszłość syna. W żywocie tego samego Remigiusza Hinkmar z Reims wspomina ponadto, że był kaleką, którego przyszły biskup, jeszcze jako dziecko, uleczył ze ślepoty. W VIII w. istniała już w Montmédy (Meuse) kolegiata pod patronatem św. Montana. W w. XI za patrona uważali go także kanonicy z La F-re (Aisne), którzy utrzymywali, że Montan żył i zmarł w tej miejscowości. Do jego grobu ściągały wówczas tłumy. W diecezjach Soissons i Reims wspominany jest Montan 17 maja.
Montan z Vivarais. Miał pochodzić z Lotaryngii. Jako pustelnik żył podobno w grocie w Val-Chaud, w odległości 5 km od Viviers, tam gdzie obecnie znajduje się mała wioska o nazwie Saint-Montan. Gdy pod koniec życia przybywało doń zbyt wielu ludzi, zmuszony był przenieść się do Laudunum, które utożsamia się z kilkoma miejscowościami: Laon, Laudun, Louden. W XII w. w Saint-Montan istniała kaplica dedykowana świętemu. W XIV i XV w. brewiarze z Viviers wspominały w dniu 9 listopada jego święto. Natomiast w XVII w. pewien badacz-amator utożsamił jego postać z Montanem z La F-re. Od tego też mniej więcej czasu wspomnienie obchodzono 14 listopada.
Montan, biskup Toledo. Ildefons z Toledo w swoich De viris illustribus wystawił mu piękne świadectwo: -Był to mąż, który jaśniał siłą ducha, przyozdobiony darem wymowy dostosowanej do okoliczności-. Na stolicę biskupią wstąpił w r. 523. W r. 527 lub 531 przewodniczył zwołanemu przez siebie synodowi, zwanemu toledańskim II. Zapewne on zredagował też uchwały synodu. W kanonie piątym tychże uchwał Toledo po raz pierwszy wskazane zostało jako stolica prowincji kartageńskiej. Montan napisał ponadto dwa listy: do wiernych miasta Palencja oraz do mnicha Turybiusza. Potępia w nich pryscylianizm i występuje przeciw rozmaitym nadużyciom. Gorliwy biskup zmarł w r. 531. Jego wspomnienie obchodzi się 23 lutego.