Parteniusz

Imię pochodzenia greckiego, utworzone od greckiego przymiotnika parthénios 'panieński, dziewiczy, czysty, niewinny'.

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Parthenius, gr. Parthénios, ang. Parthenius, fr. Parth-ne, wł. Partenio.

Mimo nikłego kultu dwóch świętych, których pod tym imieniem spotykamy w martyrologiach, zwięźle ich tu przedstawimy obok trzeciego, nieco bardziej znanego i czczonego.

Parteniusz i Kalocer, męczennicy rzymscy. Zapisało ich jako męczenników z czasów Dioklecjana i Maksymiana starożytne rzymskie Depositio martyrum. W Martyrologium Hieronimiańskim pojawili się pod dniami 18 kwietnia, 17 maja, 20 czerwca i 11 lutego. Passio, wedle której byli braćmi i cesarskimi eunuchami, okazała się dziełem literackiej fikcji.

Parteniusz z Lampsaku. Urodził się w Miletopolis, w Hellesponcie, jako syn pewnego diakona. W młodości trudnił się rybołówstwem, ale gdy miał lat osiemnaście, doznał silnego przeżycia religijnego. Wkrótce potem biskup Miletopolis wyświęcił go na kapłana. Nieco później z rąk Ascholiosa z Kizyku otrzymał sakrę i został biskupem Lampsaku. Z inicjatywy Konstantyna Wielkiego gorliwie pracował na polu misyjnym. Wziął prawdopodobnie udział w soborze nicejskim. Przypuszczenie Batiffola, że był semi-arianinem, zostało przez badaczy odrzucone. Parteniusz zmarł około r. 360. Do synaksariów wpisany został pod dniem 7 lutego.

Parteniusz z Bolonii. Miał być dziesiątym biskupem tego miasta, jak jego dwaj poprzednicy, Feliks i Petroniusz, obwołany spontanicznie świętym. Ale wzmianka o takiej czci pojawia się dopiero w XII stuleciu, może na skutek rywalizacji między dwoma opactwami, z których jedno szczyciło się posiadaniem relikwii św. Petroniusza. Potem rozmaicie odnotowywano imię biskupa: Paternus, Paternianus, Parthenius itp. To tylko możemy o nim powiedzieć, że żył w V stuleciu. Bollandyści hipotetycznie podejrzewali, że mylono go z biskupem starożytnego Faventinum.