Senator
Imię pochodzenia łacińskiego, genetycznie cognomen, w którego funkcji występuje wyraz pospolity senator 'członek senatu'.
Odpowiedniki obcojęz.: łac. Senator, fr. Sénator, wł. Senatore.
Pięciu mężów o tym imieniu pojawia się w orbicie chrześcijańskiego kultu świętych. Tego, którego czczono w Albano (26 września), można pominąć, bo właściwie nic o nim nie wiadomo. Oto czterej pozostali:
Senator, Wiator, Kasjodor i Dominata, męczennicy z Temesy. Jako tacy pojawili się w kilku synaksariach pod 10 i 14 września oraz 15 lipca. Widnieją przede wszystkim w hagiograficznym, najwyraźniej powieściowym utworze, pełnym osobliwości, który zachował się w trzech wersjach greckich oraz w tłumaczeniu łacińskim z XI stulecia. Według opowieści tam przekazanych, wszystko dziać się miało za panowania Antonina (138-161). Senator, Wiator i Kasjodor byli braćmi, synami wysokiego oficera Kasjana i jego żony Dominaty. Gdy ojciec zginął w walkach z Gallami, matka postanowiła zabrać synów do Rzymu i tam ich ochrzcić. Ale statek, którym płynęli, zagnany został do Cezarei. Biskup Euzebiusz ochrzcił wtedy synów Dominaty i wielu innych podróżników. Gdy między Cezareą a Kartaginą wybuchła wojna, Senator stanął na czele armii, zdobył miasto przeciwnika i nawrócił w nim większość mieszkańców. Kilku złośliwców oskarżyło go jednak przed cesarzem o to, że on i jego towarzysze nie składają ofiary bożkowi Geabisowi. Cesarz przysłał wtedy do Kartaginy prefekta, który kazał aresztować braci i ich matkę, a potem razem ze służącym Florencjuszem i 63 żołnierzami wsadził na statek i odesłał do Italii. Na skutek burzy wylądowali na Wyspach Liparyjskich. Stamtąd przewieziono ich do Kalabrii, gdzie księciem był Dothtalinos, ojciec Nikanora, dowódcy statku. W końcu skazano wszystkich na ścięcie. Męczeńskiej śmierci dostąpili niektórzy u brzegu morza, a inni w pobliżu gorących źródeł. Ocalał jedynie Florencjusz. On to razem z biskupem Aleksandrem z Taorminy miał odnaleźć ciała męczenników i opisać ich dzieje. Ta naiwna legenda zwiodła wielu. Wolno przypuszczać, że nawet imiona męczenników są w jakimś stopniu wymysłem jej autora. H. Delehaye sądzi, że Senator i Kasjodor to po prostu przestawienie i rozdzielenie imion słynnego ministra Teodoryka - Kasjodora Senatora. Podobnie rzecz ma się z innymi szczegółami.
Senator, biskup Mediolanu. Na dostojnej stolicy biskupiej zasiadał po Benignie, a przed Teodorem I, czyli około 480 r. Wychwalał go Ennodiusz, a później Liber notitiae sanctorum Mediolani. Wspomnienie przypada 29 maja, ale przenoszono je też na 28 lub 30 maja.
Senator, biskup Werony. Na stolicy tej zasiadał około połowy VI stulecia, czyli w czasach trudnych: toczyła się wówczas wojna między Grekami a Gotami. Był dwudziestym trzecim biskupem starożytnego miasta. W kościele Św. Szczepana zachowało się jego epitafium z XI lub XII stulecia. Zmarł może w dniu 7 stycznia, ale wspomnienie obchodzono 14 lutego.
Senator (Syneriusz), biskup Avranches. Na stolicy biskupiej miał zasiadać w latach 564-570, ale listy biskupów wspomnianego miasta są bardzo późne i mało zgodne z innymi danymi. Ludwik XIII postarał się o jego relikwie. Inna ich cząstka dostała się do Coutances. Wiele miejscowości nosiło jego imię: St- Senier. Wspomnienie obchodzono 18 lub 26 września.