Tarazjusz (Farasjusz)

Imię pochodzenia greckiego Tarasiós, Taras utworzone być może na podstawie wyrazu pospolitego taráss- 'poruszam, wprowadzam w ruch'; 'niepokoję'.

W Polsce poświadczone w formach zapewne ukraińskich: Tarasz (1389), Taraszyj/Tarasij (1411) oraz Tarasiej (1437). Imię to nosił wielki poeta ukraiński Taras Szewczenko.

Odpowiedniki obcojęz.: łac., niem. Tarasius, Tharasius, fr. Taraise, Taras, ros. Taras, Tarasij, ukr. Taras, wł. Tarasio.

W synaksariach i martyrologiach imię pojawia się czterokrotnie. Pominiemy wspomnienia z 7 lipca i 8 maja. Wprawdzie w drugim wypadku świętego nazywano cudotwórcą z Likaonii, ale ani o jednym, ani o drugim nic ponadto nie można powiedzieć. Nie należy także zatrzymywać się nad tym, którego czczono u Św. Zachariasza w Wenecji (17 września), bo relikwie, które tam przewieźli kupcy z Republiki, pochodziły spod Konstantynopola; nie wiedzieli oni, że unoszą ze sobą relikwie patriarchy, o którym poniżej. Czcili go później jako zupełnie innego świętego: por. Acta Ss. Sept. V (1755), 463 n. (Praetermissi) oraz BHL, s. 1156.

Tarazjusz, patriarcha konstantynopolitański. Zanim wstąpił na tron patriarszy, był sekretarzem cesarzowej Ireny, którą też nakłonił do przywrócenia czci obrazów. Po śmierci patriarchy Pawła VI (784) z inicjatywy Ireny obrany też został jego następcą. Hadrian I zaakceptował propozycję cesarzowej i nowego patriarchy, aby dla odnowienia czci obrazów zwołać sobór, ale samemu Tarazjuszowi zarzucił, że wbrew kanonom na swe stanowisko powołany został ze stanu laickiego. Gdy pierwsze posiedzenie soborowe udaremnili uzbrojeni obrazoburcy (786), zebrano się w Nicei (787). Listu papieskiego, potępiającego niekanoniczny wybór Tarazjusza, teraz już nie czytano, a patriarcha poprowadził obrady z wielką oględnością. Łagodnie potraktowano biskupów sprzyjających obrazoburstwu, a prałatów oskarżanych o symonię dopuszczono po jednorocznej pokucie do dalszego sprawowania urzędów. Patriarcha nie sprzeciwił się także powtórnemu małżeństwu Konstantyna VII, który oddalił pierwszą żonę Marię, a pojął Teodotę. Bardzo za złe mieli mu to niektórzy mnisi, zwłaszcza Teodor Studyta. Patriarcha obostrzył wtedy rygory dla zwalczania symonii, a Józefa, -wielkiego ekonoma-, który pobłogosławił wspomniane małżeństwo, złożył z urzędu. Zmarł 18 lutego 806 r. Kościół grecki czcił go przede wszystkim z uwagi na rolę, jaką odegrał w stłumieniu ikonoklazmu. Wspomnienie obchodzono 25 lutego.