To może ochronić przed rakiem jelita grubego

Kolonoskopia chroniąca przed zgonem z powodu raka jelita grubego wciąż nie jest w pełni wykorzystywana - alarmowali specjaliści podczas XVI światowego kongresu nowotworów przewodu pokarmowego, który odbywa się w Barcelonie.

Wziernikowanie jelita grubego jest najskuteczniejszą metodą wykrywania i zapobiegania nowotworom złośliwym tego narządu. - Niestety, metoda ta wciąż zbyt rzadko jest stosowana w tzw. badaniach przesiewowych, głównym tego powodem jest brak środków na tego rodzaju profilaktykę - podkreślił prof. Powel H. Brown z Anderson Cancer Center w Houston.

Z przedstawionych przez specjalistę danych wynika, że w poszczególnych krajach objętych jest nią od 40 do 60 proc. osób po 50. roku życia, u których jest ono zalecane. - Rozszerzenie tego badania pozwoliłoby uchronić znacznie większą grupę ludzi przed rakiem jelita grubego - dodał.

W Europie nowotwór ten co roku wykrywany jest u ponad 450 tys. osób. Wiele z nich nigdy by nie zachorowało, gdyby choć raz została u nich wykonana w porę kolonoskopia pozwalająca wykryć tzw. polipy, czyli stany przedrakowe. Są to gruczolaki polipowate (adenomatous polyposis), które mogą się przekształcić w nowotwór złośliwy.

Dr Ann Zauber Memorial Sloan-Kettering Cancer Center w Nowym Jorku przyznaje, że nie wszystkie polipy przekształcają się w nowotwory złośliwe, ale niemal wszystkie guzy złośliwe jelita grubego pochodzą z polipów.

Z przeprowadzonych przez nią badań wynika, że gdy polip zostanie wykryty, wystarczy go usunąć podczas tego samego badania, by ryzyko zgonu z powodu raka jelita grubego w najbliższych 10 latach było takie samo jak u tych osób, u których się on nie pojawił. Prawdopodobieństwo zachorowania spada wtedy niemal do zera.

W Polsce badania przesiewowe z użyciem kolonoskopii wykonywane są od 2000 r. wśród osób od 50. do 65. roku życia. Wykonuje się je w 20 wytypowanych ośrodkach na terenie całego kraju. Jednak jeszcze nie objęto nimi całej populacji w tej grupie wiekowej. Kierownik kliniki gastroenterologii onkologicznej Centrum Onkologii w Warszawie prof. Jarosław Reguła twierdzi, że będzie to możliwie w 2021 r.

Stopniowe upowszechnianie kolonoskopii w naszym kraju już przyczyniło się do zmniejszenia ryzyka zachorowania na raka jelita grubego w całej populacji. W 2010 r., po 10 latach realizowania programu przesiewowego, liczba zgonów z tego powodu zaczęła spadać, mimo wzrostu zagrożenia tym nowotworem.

Poza Polską przesiewowe badania z życiem kolonoskopii wykonywane są jedynie w Niemczech, Włoszech, Austrii i Stanach Zjednoczonych. W innych państwach, takich jak Francja i Finlandia w celu wczesnego wykrywania raka jelita grubego przeprowadza się badania na krew utajoną w stolcu, która może świadczyć o rozwoju guza złośliwego. Zaleca się, by u tej samej osoby były one wykonywane przynajmniej raz na dwa lata.

W Wielkiej Brytanii badaniami na krew utajoną objęto osoby w wieku 50-74 lat. Przesyłką bezpłatnie dostarczany jest sprzęt jednorazowy do pobrania próbki kału, którą trzeba dostarczyć do zbadania w wyznaczonym laboratorium.

Badanie takie można przeprowadzić również samodzielnie przy użyciu testu, który pokazuje, czy w stolcu znajduje się krew utajona. Jest on do kupienia również w aptekach w Polsce. Dodatni wynik takiego badania wymaga jak najszybszej konsultacji z lekarzem.