CBOS: 84 proc. Polaków za dopuszczalnością aborcji

Większość Polaków, 84 proc. jest zdania, że aborcja powinna być dopuszczalna w sytuacji, gdy ciąża zagraża życiu matki, jej zdrowiu (76 proc.) oraz gdy ciąża jest wynikiem gwałtu (74 proc).

Najmniej akceptowanymi okolicznościami aborcji jest zła sytuacja materialna matki - 81 proc. osób uważa, że przerwanie ciąży nie powinno być wówczas dopuszczalne. To wyniki najnowszego sondażu Centrum Badania Opinii Społecznych (CBOS).

Z raportu wynika, że stosunek do aborcji w różnych sytuacjach najbardziej związany jest z udziałem w praktykach religijnych. Wpływ wieku, wykształcenia, wielkości miejsca zamieszkania oraz dochodów na osobę w gospodarstwie domowym nie jest przesądzający. Według CBOS obecna ustawa dopuszczająca aborcję w trzech określonych przypadkach wydaje się być zgodna z preferencjami większości Polaków.

Zagrożenie życia matki jest okolicznością, w przypadku której największy odsetek Polaków dopuszcza aborcję (84 proc.) W sytuacji zagrożenia życia dziecka Polacy są znacznie mniej przekonani o słuszności dopuszczenia aborcji. Większość badanych (62 proc.) jest za przyzwoleniem na przerwanie ciąży, natomiast 21 proc. jest przeciwnego zdania. Co istotne, prawie co piąty ankietowany nie ma wyrobionej opinii. CBOS zwraca uwagę, że przypadek ten nie jest wymieniony w obecnej ustawie, rzadko też podejmowany bywa w dyskursie publicznym.

Więcej osób uważa, że prawo powinno dopuszczać aborcję w przypadku zagrożenia zdrowia matki (76 proc.) niż zagrożenia życia dziecka (62 proc.). Być może, zdaniem respondentów, sytuacja ta jest poważniejsza, gdyż uszczerbek na zdrowiu mógłby uniemożliwić kobiecie opiekę nad dzieckiem lub w ogóle sprawne funkcjonowanie w społeczeństwie (pracę zawodową i wypełnianie innych ról). W bezpośredni sposób zagraża to więc zależnemu od kobiety dziecku.

Trzy czwarte Polaków (w tym 43 proc. w sposób zdecydowany) przyzwala na aborcję w sytuacji zagrożenia zdrowia matki. Przeciwnicy stanowią 15 proc. Okoliczność ta, jako wpisana do ustawy, jest też częściej badana i dyskutowana, z czego może wynikać większe skrystalizowanie poglądów niż wobec poprzedniego przypadku.

Sytuacja, w której na podstawie badań medycznych stwierdzono, że dziecko urodzi się z poważnymi wadami, jest przesłanką do przerwania ciąży dla 61 proc. Polaków. Jednocześnie prawie co czwarty Polak jest temu przeciwny, a 16 proc. jest niezdecydowanych.

Trudności z jednoznacznym zajęciem stanowiska mogą wynikać z niejasności sformułowania "poważne wady" - uważa analityk CBOS. Można przez nie rozumieć zarówno wady serca, układu nerwowego (wodogłowie czy rozdwojenie rdzenia kręgowego), jak i zespół Downa. Niektóre z wad prowadzą do śmierci niemowląt, inne - chociaż również poważne - pozwalają na długie życie.

Jeden z wyższych odsetków przyzwolenia na aborcję dotyczy sytuacji, w której ciąża jest wynikiem gwałtu. Aborcję dopuszcza w tych okolicznościach 74 proc. badanych, przeciwnego zdania jest 16 proc. Co dziesiąty ankietowany nie ma zdania.

Badani są znacznie bardziej skłonni zaakceptować aborcję, gdy ciąża jest wynikiem gwałtu, a istotnie rzadziej, gdy jest ona wynikiem kazirodztwa. Różnica w zakresie odpowiedzi akceptujących wynosi 16 punktów procentowych. Przeciwnicy aborcji w przypadku ciąży jako efektu gwałtu stanowią 16 proc., a jako efektu kazirodztwa - 24 proc.

Co piąta osoba (20 proc.) uważa, że prawo powinno dopuszczać aborcję, gdy matka jest niepełnoletnia. Prawie dwie trzecie Polaków (65 proc.) jest przeciwnego zdania, a 14 proc. nie ma zdania w tej kwestii.

Zdecydowana większość Polaków uważa, że w przypadkach, gdy kobieta jest w złej sytuacji materialnej lub trudnej sytuacji osobistej, aborcja nie powinna być dopuszczalna (odpowiednio 81 proc. i 80 proc.). Po 11 proc. badanych jest skłonnych zaakceptować przerwanie ciąży ze względów socjoekonomicznych, a mniej niż co dziesiąta osoba nie ma na ten temat zdania.

CBOS zauważa, że odczytywany 3 kwietnia w kościołach całego kraju list Prezydium Episkopatu nt. aborcji nie miało większego wpływu na opinie dotyczące zmian w prawie aborcyjnym. Polacy wydają się mieć już dość wyrobione opinie, a jeśli najbliższa im jest w jakimś przypadku odpowiedź "trudno powiedzieć", to debata publiczna nie powoduje skrystalizowania postaw - czytamy w analizie Centrum.

Na podstawie najnowszych wyników CBOS ocenia, że obecna ustawa dopuszczająca aborcję w trzech określonych przypadkach wydaje się być zgodna z preferencjami większości Polaków. Zdecydowana większość badanych jest bowiem zdania, że aborcja powinna być dopuszczona przez prawo w przypadku zagrożenia życia lub zdrowia kobiety oraz poczęcia w wyniku gwałtu. Przerwanie ciąży będącej wynikiem kazirodztwa jest mniej akceptowane.

Częściej niż pozostali przeciwni przerwaniu ciąży są badani praktykujący religijnie raz lub kilka razy w tygodniu, natomiast największymi zwolennikami dopuszczalności aborcji - osoby identyfikujące się z lewicą.

Badanie przeprowadzono metodą wywiadów bezpośrednich wspomaganych komputerowo w dniach 31 marca - 7 kwietnia br. na liczącej 1104 osoby reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.