Korytarze humanitarne - projekt łączący solidarność z bezpieczeństwem

Dlaczego inicjatywa korytarzy jest tak ważna. Jest tego kilka powodów: pierwszy i najważniejszy to pomoc konkretnym ludziom potrzebującym i czekającym w nielegalnych obozach na pomoc. Są to ludzie, którzy uciekają przed wojną i śmiercią.

Kryzys syryjsko - iracki jest jednym z najpoważniejszych kryzysów humanitarnych od końca drugiej wojny światowej - tak uważa Papież Franciszek i wiele osób odpowiedzialnych za losy świata.

Caritas Polska po rozpoznaniu różnych możliwości, jako najbardziej skuteczny i sprawdzony sposób pomocy uchodźcom syryjskim, rekomenduje tworzenie korytarzy humanitarnych. Wg Papieża Franciszka "uchodźcy to nie liczby, tylko osoby: to twarze, imiona, historie życia i odpowiednio do tego należy ich traktować". Korytarze zapewniają bezpieczne przyjęcie uchodźców w krajach europejskich - zarówno dla samych uchodźców, jak i dla obywateli krajów przyjmujących. Caritas jest równocześnie gotowa podjąć się we współpracy z odpowiednimi instytucjami koordynacji działań związanych z tworzeniem korytarzy humanitarnych.

By zrealizować to działanie, potrzeba z jednej strony wsparcia ze strony rządu i odpowiednich ministerstw powołanych w ramach swoich zadań do przeprowadzenia kontroli bezpieczeństwa oraz wydania czasowej wizy humanitarnej. Drugą ważną sprawą jest wiarygodny partner na miejscu, którego zadaniem jest wsparcie w znalezieniu osób rzeczywiście i pilnie potrzebujących pomocy. Caritas Polska, realizująca od kilku lat projekty pomocowe na Bliskim Wschodzie dla uchodźców syryjskich, posiada sprawdzonych partnerów, którzy gotowi są wesprzeć nasze działania.

Osoby, które do nas przyjadą, będą wybrane pod kątem kryteriów społecznych. Będą to osoby znajdujące się w najtrudniejszej sytuacji z powodu dodatkowych obciążeń społecznych czy zdrowotnych i wymagające wsparcia, na które obciążone państwa nie mogą sobie pozwolić. Do takich wrażliwych grup należą ofiary prześladowań, tortur, przemocy, osoby starsze, chore, niepełnosprawne, samotne matki, rodziny wielodzietne. Wynika to, jak podkreślili biskupi polscy, ze wzmocnienia działań pomocy najbardziej poszkodowanym, którzy oprócz tego, że musieli opuścić swoje domy, ponoszą innego rodzaju konsekwencje wojny. Zaprosimy tych, którzy będą chcieli do nas przyjechać, a nie potraktować Polskę jako przystanek dalej. Zostaną zastosowane również procedury zapewnienia bezpieczeństwa krajowi przyjmującemu, które wg kompetencji będą realizowane przez powołane do tego służby. Osoby dostaną wizy humanitarne, które umożliwią im bezpieczne i legalne przekroczenie naszych granic oraz ubieganie się o status uchodźcy na terenie naszego kraju.

Dlaczego inicjatywa korytarzy jest tak ważna. Jest tego kilka powodów: pierwszym i najważniejszym powodem jest pomoc konkretnym ludziom potrzebującym i czekającym w nielegalnych obozach na pomoc. Są to ludzie, którzy uciekają przed wojną i śmiercią.

Tylko w samym Libanie jest ponad 2000 nieformalnych obozów, w których warunki życia nie spełniają żadnych standardów. Liban, jako kraj goszczący, ugina się pod ciężarem codziennej pomocy blisko 2 mln uchodźców znajdujących się w tym kraju. Racje żywnościowe zostały uchodźcom drastycznie obcięte w 2015 r., 1,5 mln Libańczyków z 4 mln obywateli tego kraju żyje poniżej granicy ubóstwa, 52% uchodźców syryjskich i 10% Libańczyków żyje w skrajnej nędzy, bezrobocie w Libanie sięga 25% (5,4% w USA, 9,6% średnio w krajach UE). Pomoc humanitarna na miejscu jest więc koniecznie potrzebna, ale obecnie niewystarczająca, co grozi prędzej czy później katastrofą humanitarną. Obecnie widzimy już konsekwencje 5-letniej wojny szczególnie w obszarze edukacji i zdrowia np. pokolenia bez edukacji czy nowych chorób spowodowanych m.in. permanentnym niedożywieniem.

Drugim argumentem jest zapobieganie podróżom na łodziach przez Morze Śródziemne, które spowodowały śmierć wielu ludzi, w tym również dzieci (szacuje się, że w ostatnich latach w Morzu Śródziemnym utonęło ok 30 tysięcy osób, a w 2015 r - 3771). Trzecim powodem jest przeciwdziałanie przemytnikom, którzy z wykorzystywania osób uciekających przed wojną zrobili dochodowy biznes.

Arcybiskup Matteo Zuppi ze wspólnoty Saint’Egidio , która sprowadziła do Włoch ponad 200 osób powiedział, że "akcja korytarzy humanitarnych była zrobiona z głębokim realizmem, bo miłosierdzie jest bardzo realistyczne. Pomaga zrozumieć, gdzie są problemy i jak je rozwiązać. Miłosierdzie jest o wiele bardziej racjonalne i inteligentne niż nasze rachunki".

Model korytarzy jest oparty na istniejącym ustawodawstwie danego kraju. Z tego powodu wszelkie konkretne ustalenia mogą zostać powzięte podczas współpracy ze stroną rządową. Proces przewiezienia uchodźców z Libanu oraz proces ich adaptacji do naszych warunków i integracji ze społeczeństwem, wymaga dobrej współpracy wielu osób i instytucji, na którą liczymy. Projekt korytarzy humanitarnych daje okazję do współpracy organizacji i wspólnot oraz administracji państwowej, bo to struktury państwa przyjmują, a wspólnoty i organizacje integrują.

Marta Titaniec - koordynatorka projektów międzynarodowych w Caritas Polska