Nowy prefekt Kongregacji Nauki Wiary

Benedykt XVI mianował 2 lipca nowego prefekta Kongregacji Nauki Wiary. Został nim Niemiec, 64-letni bp Gerhard Ludwig Müller, dotychczasowy ordynariusz Ratyzbony. Zastąpi on 76-letniego amerykańskiego kardynała Williama Levadę, który przeszedł na emeryturę po siedmiu latach kierowania tą dykasterią.

Wyniesiony do godności arcybiskupiej nowy prefekt Kongregacji jest jednocześnie przewodniczącym Papieskiej Komisji "Ecclesia Dei", zajmującej się dialogiem z lefebrystami, Papieskiej Komisji Biblijnej i Międzynarodowej Komisji Teologicznej.

Abp Müller urodził się 31 grudnia 1947 r. w Moguncji. Jako trzydziestolatek obronił doktorat z teologii, pisany pod kierunkiem przyszłego kardynała Karla Lehmanna. Zajmował się głównie dialogiem ekumenicznym, chrześcijańską koncepcją objawienia i eklezjologią. Otrzymał liczne doktoraty honoris causa na całym świecie, m.in. w Polsce na KUL i UKSW. Opublikował ponad 400 książek i artykułów. Jego najważniejsze dzieło, 900-stronicowa katolicka teologia dogmatyczna, miało siedem wydań i zostało przetłumaczone na wiele języków. W 1978 r. przyjął święcenia kapłańskie. Od 1986 r. wykładał na Uniwersytecie Ludwika Maksymiliana w Monachium. Został ekspertem komisji doktrynalnej niemieckiego episkopatu, a w latach 1998-2003 wchodził w skład Międzynarodowej Komisji Teologicznej przy Kongregacji Nauki Wiary.

W 2002 r. został biskupem Ratyzbony, stając na czele jednej z najważniejszych diecezji w Niemczech. W 2005 r. uczestniczył w zgromadzeniu Synodu Biskupów nt. Eucharystii. Wcześniej, na zgromadzeniach synodalnych w 1999 (nt. Europy) i 2001 r. (nt. biskupów) był ekspertem. W 2008 r., dwa lata po wizycie w Ratyzbonie papieża Benedykta XVI, utworzył tam Instytut jego imienia, którego celem jest publikacja dzieł wszystkich Josepha Ratzingera, na co zyskał zgodę papieża. W 2005 r. przeprowadził reformę rad duszpasterskich, co spotkało się z krytyką kontestującego ruchu "My jesteśmy Kościołem", ale spotkało się z uznaniem Stolicy Apostolskiej.

W związku z przygotowaniami do obchodów w 2017 r. 500. rocznicy Reformacji bp Müller podkreślał, że Kościół katolicki powinien wykorzystywać takie rocznicowe okazje, gdyż przyczyniają się do zbliżenia. "Nie chodzi o to, kto jest przegranym w wyniku Reformacji, a kto okazał się zwycięzcą, ponieważ obie strony straciły rzecz cenną, a mianowicie jedność" - wskazywał bp Müller.

Stoi na czele komisji ekumenicznej Konferencji Biskupów Niemieckich, która wraz z biskupami prawosławnymi tego kraju niedawno ogłosiła apel o ustalenie wspólnej daty Wielkanocy dla wszystkich chrześcijan. Brał udział w rozmowach teologicznych z Rosyjskim Kościołem Prawosławnym. 12 czerwca br. został członkiem Kongregacji ds. Edukacji Katolickiej oraz Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan. Można się spodziewać, że nominacja przekonanego ekumenisty na stanowisko prefekta Kongregacji ułatwi nie zawsze zgodną współpracę tej dykasterii doktrynalnej z Papieską Radą ds. Popierania Jedności Chrześcijan.

Przemawiając w 2010 r. na VIII Kongresie Teologów Polskich bp Müller podkreślał, że zadaniem Kościoła jest dawanie poczucia sensu tam, gdzie bezsens staje się programem i usprawiedliwieniem dla aktów przemocy i terroru. Zauważył, że światu, który często odrzuca Boga, a nawet aktywnie Go zwalcza, znane są dziś zjawiska lęku przed związaniem się na stałe w małżeństwie, rosnąca stale fala przemocy, nie oszczędzająca nawet szkolnych podwórek, utrata wszelkich zahamowań u młodych ludzi, ucieczka od życiowych wyzwań. - Człowiek po prostu nie daje sobie rady z nawałem informacji, wiedzy, obrazów i hałasu - diagnozował biskup Ratyzbony. W tej sytuacji trzeba na nowo rozbudzać wrażliwość na Boga i drugiego człowieka w świadomości przeciwników chrześcijaństwa, jak też bronić wiary w państwowych i społecznych instancjach oraz walczyć o jej prawo do istnienia w przestrzeni publicznej i aktywnej współpracy.

Abp Müller jest też m. in. uczniem jednego z twórców latynoamerykańskiej teologii wyzwolenia, ks. Gustavo Gutierreza. Podkreśla więź teologii wyzwolenia z nauczaniem społecznym Kościoła. - Teologia Gustavo Gutierreza jest ortodoksyjna, gdyż jest ortopraksyjna [ortopraksja to postępowanie zgodne z ortodoksją, stanowiące świadectwo wiary - KAI]. Uczy nas dobrego chrześcijańskiego sposobu działania w oparciu o prawdziwą wiarę - wyjaśnił w 2008 r.

Nowy prefekt Kongregacji, jako przewodniczący Papieskiej Komisji "Ecclesia Dei" zajmować się będzie finalizacją sprawy ewentualnego przywrócenia pełnej jedności Bractwa św. Piusa X ze Stolicą Apostolską. W 2009 r., gdy papież zdjął ekskomunikę ciążącą na czterech biskupach lefebrystach, bp Müller wzywał do przeniesienia do stanu świeckiego jednego z nich, bp. Richarda Williamsona. Ostrzegał też tradycjonalistów przed wyświęcaniem nowych księży i diakonów w seminarium duchownym w Zaitzkofen, leżącym na terenie jego diecezji. Bractwo św. Piusa X udzielało ich bowiem bez zgody biskupa miejsca.

Do zadań czekających w najbliższym czasie nowego prefekta, który na kolejnym konsystorzu powinien otrzymać biret kardynalski, jest rozstrzygnięcie sporu Stolicy Apostolskiej z amerykańskimi zakonnicami, harmonizacja działań krajowych episkopatów w walce z nadużyciami seksualnymi duchowieństwa oraz przeprowadzenie Roku Wiary.

Zdaniem francuskiego dziennika "La Croix", abp Müller w swej pracy kierować się będzie przekonaniem, które w 2009 r. wyrazi w następujących słowach: "Opinie ekstremalne, tradycjonalistyczne lub modernistyczne, z marginesu Kościoła, często wzajemne się wykluczają. Zamiast kultywować agresywne nastawienie wobec papieża i biskupów, gdy nie podzielają oni opinii marginalnych grup, każdy katolik powinien myśleć, słuchać i działać w jedności z Kościołem".