Order Orła Białego dla kard. Mariana Jaworskiego

Prezydent Andrzej Duda wręczył w poniedziałek Order Orła Białego arcybiskupowi seniorowi archidiecezji lwowskiej kard. Marianowi Jaworskiemu. "Ksiądz kardynał jest częścią wielkiej opowieści o Rzeczypospolitej" - mówił prezydent o odznaczonym.

Uroczystość odbyła się w krakowskim mieszkaniu kard. Jaworskiego. Duchowny otrzymał Order Orła Białego "w uznaniu znamienitych zasług dla odbudowy życia religijnego na Kresach wschodnich, pogłębiania dialogu ekumenicznego oraz za osiągnięcia naukowe w dziedzinie filozofii i teologii".

"To bardzo wzruszający moment dla mnie, a jednocześnie bardzo ważny dla budowania opowieści o historii Rzeczypospolitej. Eminencja ksiądz kardynał jest częścią wielkiej opowieści o Rzeczypospolitej, wielkiej opowieści o tym, jak Rzeczpospolita odzyskiwała siłę, także przez przywracanie wiary swoim synom, a więc naszym rodakom, nie tylko tutaj w Polsce na dzisiejszych ziemiach Rzeczpospolitej, ale także na tych ziemiach, które przez Rzeczpospolitą w wyniku zawieruchy dziejowej zostały utracone" - powiedział prezydent Duda.

Kard. Jaworski zaznaczył, że przyjmuje odznaczenie jako wyraz uznania dla Kościoła, któremu służył.

Order Orła Białego jest najwyższym polskim odznaczeniem. Nadawany jest za "znamienite zasługi zarówno cywilne, jak i wojskowe, położone w czasie pokoju lub wojny, dla chwały i pożytku Rzeczypospolitej Polskiej".

Kard. Marian Jaworski urodził się 21 sierpnia 1926 we Lwowie. Uczył się w swym mieście rodzinnym, które musiał opuścić po II wojnie światowej wraz z rzeszą Polaków i w 1945 rozpoczął studia w Wyższym Seminarium Duchownym archidiecezji lwowskiej, przeniesionym do Kalwarii Zebrzydowskiej. Tam też 25 czerwca 1950 przyjął święcenia kapłańskie z rąk arcybiskupa lwowskiego Eugeniusza Baziaka, który również musiał opuścić Lwów. W tym samym roku uzyskał magisterium z teologii na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pracował następnie duszpastersko w parafiach w Baszni Dolnej i w Poroninie, jednocześnie dokształcając się na wspomnianym Wydziale i uzyskując tam w 1952 doktorat z teologii.

Równolegle do tego w latach 1956-58 był kapelanem i sekretarzem osobistym abp. E. Baziaka - wówczas administratora apostolskiego archidiecezji krakowskiej.

W latach 1953-55 kontynuował studia na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, wieńcząc je najpierw magisterium, a następnie doktoratem z filozofii. W 1966 habilitował się w zakresie filozofii religii na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. W rok później został profesorem nadzwyczajnym na Wydziale Teologicznym w Krakowie, a w 1976 profesorem zwyczajnym. W latach 1954-65 był sekretarzem Rady Naukowej Konferencji Episkopatu Polski. W latach 1970-84 był dziekanem Papieskiego Wydziału Teologicznego w Krakowie, a w okresie 1981-87 pierwszym rektorem Papieskiej Akademii Teologicznej w tym mieście.

21 maja 1984 Jan Paweł II mianował ks. prof. Jaworskiego biskupem tytularnym Lambesi i administratorem apostolskim archidiecezji w Lubaczowie, będącej tą częścią archidiecezji lwowskiej, która pozostała w granicach Polski. Sakry udzielił nominatowi 23 czerwca tegoż roku metropolita krakowski kard. Franciszek Macharski.

Gdy warunki polityczne na to pozwoliły, 16 stycznia 1991 papież mógł przywrócić struktury katolickie na Ukrainie i wówczas mianował bp. Jaworskiego pierwszym po II wojnie światowej arcybiskupem metropolitą lwowskim. W tym też czasie zaczęła się tworzyć konferencja biskupów katolickich Ukrainy i jej pierwszym przewodniczącym został w 1992 właśnie abp Jaworski. W latach 1996-98 był on również równolegle administratorem apostolskim diecezji łuckiej a w 1997 został też rektorem seminarium duchownego we Lwowie-Brzuchowicach.

Gdy w styczniu 2001 Jan Paweł II zapowiadał nowy konsystorz i mianowanie 43 nowych kardynałów, ujawnił, że jednym z nich będzie abp Marian Jaworski, którego kreował już 3 lata wcześniej, ale "in pectore", czyli nie ogłaszając publicznie jego nazwiska. Na konsystorzu 21 lutego 2001 włączył metropolitę lwowskiego w skład Kolegium Kardynalskiego.

Jako biskup i kardynał Jaworski uczestniczył w wielu ważnych wydarzeniach kościelnych, z Synodami Biskupów na czele oraz w konklawe po śmierci Jana Pawła II, które 19 kwietnia 2005 wybrało Benedykta XVI. Tenże papież przyjął rezygnację kard. Jaworskiego z urzędu metropolity lwowskiego 21 października 2008. Kardynał wrócił wówczas do Polski i zamieszkał w Krakowie.

Purpurat ma na swoim koncie szereg istotnych nagród i wyróżnień kościelnych i naukowych, jest m.in. doktorem honoris causa uniwersytetów w Bochum (1985), UKSW w Warszawie (28 maja 2002), UJ (8 czerwca 2006) i Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu (10 października 2006). A na mocy decyzji prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 17 września 2007 otrzymał Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

4 lipca 1967, w wyniku katastrofy kolejowej pod Działdowem, w której zginęło 7 osób, ks. M. Jaworski stracił część lewej dłoni.