Papież: seminaria bogactwem Kościoła

Utworzenie sto lat temu regionalnych seminariów duchownych, wraz z reformą studiów teologicznych, przyczyniło się do wyraźnego podniesienia poziomu nauczania przyszłych kapłanów. Zwrócił na to uwagę Benedykt XVI w przemówieniu do przełożonych i alumnów trzech seminariów regionalnych ze środkowych i południowych Włoch, których przyjął na audiencji w Watykanie 26 stycznia.

Nawiązując do powstania tych placówek w 1912, Ojciec Święty zaznaczył, że należy to widzieć w szerszym kontekście umacniania formacji kandydatów do kapłaństwa, podjętego przez św. Piusa X jako kontynuacja dzieła zapoczątkowanego przez Leona XIII. Obaj papieże uznali, że aby wyjść naprzeciw rosnącym wymogom formacyjnym, należy łączyć niektóre seminaria diecezjalne w seminaria regionalne, reformując przy tym studia teologiczne. Przyniosło to odczuwalny wzrost poziomu nauczania, także dzięki nabywaniu kultury opartej na podstawach wspólnych dla wszystkich oraz wystarczająco długiemu i dobrze ukształtowanemu okresowi nauki - powiedział papież. Zwrócił też uwagę na rolę, jaką odegrali w tym procesie jezuici, którym powierzono prowadzenie pięciu utworzonych wówczas seminariów regionalnych, a niektórymi z nich kierują oni jeszcze do dzisiaj.

Zmiany odbiły się korzystnie na formacji akademickiej, ale skorzystali na tym także sami alumni, gdyż powstanie seminariów diecezjalnych przyczyniło się do rozwoju życia wspólnotowego. Młodzi klerycy, pochodzący z różnych diecezji, lepiej się wzajemnie poznawali, co z kolei wzbogacało ich na płaszczyźnie ludzkiej - podkreślił Ojciec Święty. Dodał, że dziś system ten jeszcze bardziej zdaje egzamin dzięki powiązaniom seminariów regionalnych z wydziałami i instytutami teologicznymi, dzięki czemu seminarzyści mogą zdobywać wyższe wykształcenie oraz odpowiednie przygotowanie kulturowe i społeczne.

Seminaria regionalne sprzyjają też lepszemu poznawaniu się, współpracy i wzbogaceniu doświadczeń kościelnych przyszłych kapłanów, formatorów i pasterzy Kościołów lokalnych. Wymiar regionalny stanowi ponadto cenne ogniwo pośrednie między Kościołem powszechnym a wymogami rzeczywistości lokalnych, unikając ryzyka partykularyzmu - stwierdził Benedykt XVI.

Papież przypomniał następnie, że regiony, z których pochodzą jego goście, odznaczają się bogatym dziedzictwem duchowym i kulturalnym, ale jest ta również wiele trudności społecznych. Na przykład Umbria - ojczyzna świętych Franciszka i Benedykta - jest naznaczona duchowością, nieustannie przyciąga licznych pielgrzymów, a jednocześnie przeżywa, może nawet bardziej niż inne regiony, niekorzystną koniunkturę gospodarczą. Podobnie Kampania i Kalabria, odznaczające się ciągle jeszcze żywą wiarą zmagają się z poważnymi problemami społecznymi, jak bezrobocie, zwłaszcza wśród młodzieży, czy zorganizowana przestępczość.

Ojciec Święty podkreślił też znaczenie i wagę modlitwy w życiu osobistym i w okresie formacji alumnów. "W ten sposób będzie mogła spełniać się w dzisiejszym seminarzyście i w jutrzejszym kapłanie owa jedność, o której mówi soborowy dokument «Presbyterorum Ordinis» i która znajduje swój widzialny przejaw w miłości duszpasterskiej" - stwierdził Benedykt XVI. Niezbędna jest bowiem zgodna integracja sakramentu posługi z licznymi działaniami i duchowym życiem kapłana - dodał. Zaznaczył, że wykładowcy muszą zwracać baczną uwagę na ludzki wymiar formacji kandydatów do kapłaństwa, gdyż to "jako ludzie stajemy przed Bogiem, aby być dla naszych braci prawdziwymi ludźmi Boga".

Na zakończenie spotkania papież przypomniał słowa bł. Jana Pawła II, iż świat czeka przede wszystkim na świętych kapłanów, toteż bardziej niż wykształceni, wymowni, przystosowani do dzisiejszych warunków, muszą oni być święci i uświęcający innych. Jest to aktualne również dziś, gdyż bardziej niż kiedykolwiek wcześniej Kościół powszechny i Kościoły lokalne potrzebują robotników Ewangelii, wiarygodnych świadków i propagujących świętość własnym życiem.

W audiencji wzięli udział wykładowcy i słuchacze Papieskich Seminariów Regionalnych: z Umbrii pw. Piusa IX w Asyżu i pw. św. Piusa X w Catanzaro oraz Papieskiego Seminarium Międzyregionalnego dla Kampanii w Neapolu - z okazji stulecia ich istnienia.