Wkrótce obchody 1050. rocznicy chrztu Polski

Obydwa wymiary dokonanego w 966 r. chrztu Polski - religijny i polityczny - "stworzyły symbiozę wzajemnego współistnienia obu instytucji: Kościoła i państwa, służących dobru każdego z członków narodu i dobru wspólnemu całego narodu" - czytamy w skierowanym do duszpasterzy komunikacie Archidiecezji Poznańskiej, która rozpoczęła przygotowania do obchodów 1050. rocznicy chrztu Polski.

Obchody, oprócz przypomnienia religijno-historycznych okoliczności przyjęcia chrztu, mają być przede wszystkim okazją do "zdiagnozowania kondycji polskiego katolicyzmu" i do refleksji nad konsekwencjami tego wydarzenia dla chrześcijan żyjących w Polsce dziś i w przyszłości.

O duszpasterskich przygotowaniach do zaplanowanych na 2016 rok uroczystości poinformował w Warszawie podczas obrad Komisji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa abp Stanisław Gądecki, metropolita poznański.

W specjalnym komunikacie skierowanym do duszpasterzy i dyrektorów wydziałów duszpasterskich poszczególnych kurii diecezjalnych, Archidiecezja Poznańska przypomina, że "1050. rocznica chrztu Polski jest nie tylko wspomnieniem wydarzenia historycznego, które miało miejsce w roku 966 i zapoczątkowało dzieje Kościoła na ziemiach polskich, a także zaistnienie państwowości Polski, lecz również zobowiązaniem do refleksji nad konsekwencjami tego faktu dla teraźniejszości i przyszłości".

Należy dostrzec przede wszystkim wymiar religijny decyzji Mieszka I, był to "akt decyzyjny o charakterze ewangelizacyjnym". Wiara stała się "żywą rzeczywistością w życiu poszczególnych osób, przybrała też kształt wspólnotowy i instytucjonalny".

Wymiarowi religijnemu chrztu Polski towarzyszy też wymiar polityczno-kulturalny: poprzez chrzest Polska została włączona trwale w krąg określonych wartości, określiła też jednoznacznie "swoje miejsce w Europie jako narodu łacińskiego pośród Słowian i słowiańskiego pośród Latynów".

Obydwa elementy - religijny i polityczny - "stworzyły zarazem symbiozę wzajemnego współistnienia obu instytucji: Kościoła i państwa, służących dobru każdego z członków narodu i dobru wspólnemu całego narodu".

Chrzest stanowił także, analogicznie do podstawowego znaczenia sakramentu, niezatartą pieczęć określającą tożsamość narodu polskiego" - brzmi fragment komunikatu adresowanego do środowisk duszpasterskich.

Jednak dziś świadomość własnej tożsamości stała się dla wielu katolików w Polsce problemem - czytamy dalej w tekście przygotowanym przez Archidiecezję Poznańską. Z tego względu założeniem obchodów jubileuszowych jest refleksja nad odszukaniem owej "drogi najlepszej" [Jer 6,16] "przez współczesnych Polaków w świetle wyzwań, które niesie nasza chrześcijańska przeszłość".

Zatem świętowanie jubileuszu chrztu Polski należy rozpatrywać w dwóch aspektach - jako wydarzenie religijno-historyczne i wyzwanie dla czasu obecnego, który "domaga się zdiagnozowania kondycji polskiego katolicyzmu w świetle dziedzictwa chrześcijańskiej przeszłości naszego narodu". Celem programu obchodów jest odczytanie na nowo konsekwencji przyjęcia chrztu przez pierwszego władcę Polski przed 1050 laty dla chrześcijan żyjących w Polsce zarówno dzisiaj, jak i w przyszłości.

Realizacja przygotowań do jubileuszu ma przebiegać w archidiecezji poznańskiej na czterech płaszczyznach, którym odpowiadają powołane w tym celu cztery komisje tematyczne: duszpasterska, edukacyjna, historyczno-naukowa i ds. kultury.

Zadaniem komisji duszpasterskiej będzie rozwijanie wśród wiernych duchowości chrzcielnej w nawiązaniu do wydarzenia sprzed 1050 lat. Tematyka skoncentrowana wokół sakramentu chrztu świętego ma tę duchowość wśród wiernych "rozwijać i umacniać". Przygotowania do obchodów mają być też szerzej częścią "Programu duszpasterskiego dla Kościoła katolickiego w Polsce na lata 2013-2017".

Celem prac komisji edukacyjnej będzie popularyzacja założeń jubileuszu wśród różnych kręgów społeczeństwa, szczególnie wśród młodzieży i dzieci w wieku szkolnym. Służyć temu będą m.in. prelekcje i publikacje przygotowane przez specjalistów Wydziału Historii UAM w Poznaniu. Ukazanie roli chrześcijaństwa w dziejach narodu i państwa polskiego ma pomóc w odkryciu chrześcijaństwa "jako promotora autentycznego humanizmu, a także postępu kulturowego i cywilizacyjnego". Komisja będzie realizować swoje zadania w pionie katechetycznym i oświatowym, obejmującym szkoły podstawowe, gimnazja i licea.

Z kolei prace komisji historyczno-naukowej będą miału na celu ukazanie chrztu jako wydarzenia kościelnego i politycznego, czemu mają służyć konferencje i sympozja naukowe, których tematem będzie m.in. chrystianizacja Europy, w tym krajów słowiańskich, czy sytuacja Kościoła na przełomie pierwszego i drugiego tysiąclecia.

Zadaniem komisji ds. kultury ma być przygotowanie szerokiej oferty kulturalnej (wystaw, konferencji, koncertów i spektakli) na temat znaczenia chrystianizacji Polski. Otwarcie wystaw planuje się od września 2015 r. Wszystkie te inicjatywy powinny być współorganizowane i koordynowane przez odpowiednie instytucje kultury.

W Archidiecezji Poznańskiej wszystkie komisje podlegają Radzie Programowej, której przewodniczy Arcybiskup Poznański, a należą do niej przewodniczący komisji, ich zastępcy i inne osoby powołane przez Arcybiskupa Metropolitę.

Abp Gądecki przypomniał, że ogólny zakres przygotowań do jubileuszu zatwierdziła niedawno Konferencja Episkopatu Polski. Jednocześnie zachęcił, by podobne komisje powołano w każdej diecezji oraz w zakonach i zgromadzeniach zakonnych.

Archidiecezja poznańska wyraża także nadzieję, że "w przeciwieństwie do obchodów Millennium w 1966 roku, rocznica 1050-lecia będzie obchodzona w harmonijnej współpracy Kościoła i państwa".

Zdaniem abp. Stanisława Gądeckiego, istnieje szansa na to, że na obchody przyjedzie Ojciec Święty Franciszek. Gdyby jednak Polsce przypadła organizacji Światowego Dnia Młodzieży w 2015 r. (aspiruje do tego Kraków), papież przybyłby do naszego kraju rok wcześniej, a obydwa wydarzenia zostałyby połączone.

Zaproszenie do odbycia pielgrzymki do Polski wystosowali do papieża Franciszka zarówno kardynałowie Kazimierz Nycz i Stanisław Dziwisz, jak i prezydent Bronisław Komorowski.