Odkryto planetę z czterema słońcami

Zespół amerykańskich, brytyjskich i szwajcarskich astronomów odkrył planetę znajdującą się w układzie czterech gwiazd. W odkryciu pomogli internauci biorący udział w społecznościowym projekcie naukowym PlanetHunters.org (OdkrywcyPlanet.pl).

Planeta otrzymała oznaczenie PH1, a informację o jej odkryciu zaprezentowano podczas 44. spotkania Sekcji Nauk Planetarnych Amerykańskiego Towarzystwa Astronomicznego, które trwa w Reno w Nevadzie (USA).

Obecnie astronomowie znają jedynie sześć planet w układach podwójnych gwiazd. Do tej pory nie znano jednak żadnej, która znajdowałaby się w układzie aż czterech gwiazd.

Pierwsza planeta w układzie czterokrotnym została zidentyfikowana przez internautów biorących udział w projekcie "Planet Hunters". W jego ramach chętni mogą pomóc w wyszukiwaniu oznak potencjalnych planet w danych uzyskiwanych przez kosmiczne obserwatorium Kepler.

Internauci Kian Jek z San Francisco oraz Robert Gagliano z Cottonwood w Arizonie jako pierwsi dostrzegli niewielkie osłabienia światła spowodowane przechodzeniem planety przed gwiazdą, co jest zwane przez astronomów tranzytem. Następnie zespół naukowców kierowany przez Meg Schwamb z Uniwersytetu Yale przeprowadził dalsze obserwacje potwierdzające odkrycie. Do obserwacji użyto 10-metrowych teleskopów Kecka na Hawajach.

Planeta pozasłoneczna PH1 jest gazowym olbrzymem o promieniu 6,2 razy większym niż ziemski (czyli jest większa niż Neptun) i masie maksymalnie takiej, jak połowa masy Jowisza. Co około 138 dni okrąża parę gwiazd, które z kolei krążą wokół siebie co 20 dni. Gwiazdy te mają masy odpowiednio 1,5 oraz 0,4 masy Słońca.

Co więcej, w odległości 1000 jednostek astronomicznych (czyli 1000 razy dalej niż dystans Ziemia-Słońca) wokół układu planetarnego krąży druga para gwiazd. Oznacza to, że na niebie planety PH1 wschodzą i zachodzą aż cztery słońca.

W przeszłości internauci, w tym Polacy, odkrywali już w projekcie PlanetHunters.org kandydatki na planety. Planeta pozasłoneczna PH1 jest pierwszym z tego typu obiektów wskazanych przez internautów, dla którego udało się uzyskać dane spektroskopowe, które potwierdziły hipotezę o jej istnieniu.

"Warto wspomnieć, że projekt otrzymał właśnie nową porcję danych z Kosmicznego Teleskopu Keplera, więc teraz właśnie jest dobry moment, aby rozpocząć własne poszukiwania planet pozasłonecznych pod adresem OdkrywcyPlanet.pl" - zachęca dr hab. Lech Mankiewicz z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, koordynator różnych astronomicznych projektów społecznościowych.

PlanetHunters.org działa na platformie Zoouniverse.org, która jest rozwijana przez międzynarodowy zespół naukowców i nauczycieli, do którego należy Centrum Fizyki Teoretycznej PAN. Dzięki tej współpracy projekt dostępny jest także w polskie wersji jako OdkrywcyPlanet.pl

Więcej informacji na temat projektu Planet Hunters można znaleźć pod adresami: www.OdkrywcyPlanet.pl oraz www.PlanetHunters.org.