Kwiaty, drzewa i symbole

Kraj Kwitnącej Wiśni. Zaiste ciekawy to motyw. Dlaczego kwitnąca wiśnia jest symbolem Japonii? Tym bardziej, że - jak się dowiedziałem - jej kwiaty nigdy nie przemieniają się w owoce?

Tutejsze wiśnie pięknie kwitną. Wydaje się, że tylko tyle można o nich powiedzieć, niemniej są one dla Japończyków czymś niezwykle ważnym. Poszukajmy zatem przyczyny.

W okresie kwitnienia japońskie wiśnie zmieniają całkowicie krajobraz. Są to bowiem drzewa rozłożyste, potężne i wiekowe. Nie takie, jakie mamy w Polsce. Ich kwitnienie trwa wprawdzie moment, ale efekt jest piorunujący, zauważalny przez wszystkich.

Dlaczego Japonia wybrała ten symbol? Prawdopodobnie mogliby na ten temat powiedzieć coś bohaterowie samobójczych lotów, którzy karmieni byli "ideologią" kwitnącej wiśni. Znamienne jest, że przynajmniej jedna potężna wiśnia niemal zawsze rośnie przy buddyjskich świątyniach.

Ktoś, kto długo mieszka w Japonii, powiedział mi, że wiśnia jest symbolem tego kraju, bo Japonia rozciąga się na długości grubo ponad trzech tysięcy kilometrów z północy na południe. Ma więc Japonia kilka stref klimatycznych - od wyspy Hokkaido, która ma klimat zbliżony do polskiego, po subtropikalną Okinawę, która leży w pobliżu Tajwanu.

Kwitnąca wiśnia, albo lepiej po japońsku "sakura" (wszak drzewo to nie rodzi owoców), jest jedyną rośliną, która kwitnie we wszystkich strefach klimatycznych, czyli na wszystkich wyspach archipelagu.

Wiśnia jest także symbolem przemijania, co zachwyca Japończyków od przeszło dziesięciu wieków. Płatki sakury opadają tak szybko, jak szybko przemija życie.

Arabowie kochają się w jaśminach. Wiele o nich istnieje pieśni, a pnący się po ścianie jaśmin był rośliną każdego tradycyjnego arabskiego domu w Syrii i Libanie. Roślina ta ma bardzo drobne kwiatki o intensywnym zapachu, w dodatku kwitnie przez kilka miesięcy przez co codziennie "tworzy" przed domem biały, pachnący dywanik.

Jaki kwiat mógłby pretendować do rangi symbolu w naszym kraju?

Gdy zapytałem o to przyjaciela, odpowiedział: lipa. Drzewo to ma przecież tyle walorów, że trudno wszystkie wymienić: ma urzekający zapach kwiatów, z których pszczoły robią miód, a ludzie napar niezawodny przy wszelkiego rodzaju przeziębieniach. Lipa jest schronieniem dla ptaków i ludzi, ma także ozdobne nasiona, które są pożywieniem dla zwierząt, łyko, które jest budulcem koszy i drewno tak dobre, że wykorzystuje się go przy wyrobie instrumentów. Jest także rośliną często wykorzystywaną przy produkcji kosmetyków wszelkiego rodzaju.

Nasi przodkowie mieli rację, nazywając pięknie lipcem pierwszy miesiąc lata. Kochanowski także doceniał urok tego drzewa. Dlaczego więc "lipa" kojarzy się dziś nam przede wszystkim z czymś, co jest do bani lub z kłamstwewm? Czym sobie na to lipa zasłużyła?