Łatwiejszy dostęp do ksiąg wieczystych

We wtorek wchodzą w życie przepisy ułatwiające dostęp do ksiąg wieczystych przez internet. Dzięki nim np. dokonany samodzielnie wydruk odpisu księgi wieczystej będzie miał moc dokumentu wydanego przez sąd.

"Prace nad wprowadzeniem tych rozwiązań są prowadzone zgodnie z harmonogramem i zakładamy, że od 1 lipca będziemy mogli korzystać z nowych usług przez internet" - powiedziała PAP Renata Lelito z departamentu informatyzacji i rejestrów sądowych Ministerstwa Sprawiedliwości.

Zgodnie z uchwaloną w maju zeszłego roku nowelą ustawy o księgach wieczystych i hipotece będzie można składać drogą elektroniczną wnioski o wydanie odpisu lub wyciągu z księgi wieczystej i dokonanie wydruku takiego dokumentu za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Taki wydruk będzie miał moc dokumentu wydawanego w sposób tradycyjny przez sąd.

Od czerwca 2010 r. funkcjonuje już internetowa przeglądarka ksiąg wieczystych pod adresem http://ekw.ms.gov.pl; można na nią również trafić z odnośnika na głównej stronie resortu. Dostęp do ksiąg jest powszechny. Aby sprawdzić w internecie konkretną księgę, trzeba znać jej numer.

W związku z koniecznością dostosowania systemu do nowych usług wynikających ze zmiany przepisów internetowa przeglądarka ksiąg wieczystych - jak poinformowało MS - będzie niedostępna do północy 30 czerwca.

Ponadto wchodząca w życie nowelizacja daje niektórym instytucjom podstawy prawne do elektronicznego wyszukiwania ksiąg nie tylko według ich numerów, ale też szczegółowych kryteriów np. nazwy właściciela, adresu nieruchomości, danych z ewidencji gruntów. Prawo do takiego wyszukiwania mają uzyskać m.in.: policja, organy kontroli skarbowej, organy podatkowe, NIK, ZUS, Prokuratoria Generalna, sądy, prokuratura, notariusze i komornicy, którzy mieli już możliwość takiego wglądu w ramach testów pilotażowych.

"Wprowadzenie możliwości wyszukania ksiąg wieczystych, np. po danych osobowych właściciela, ułatwi i przyspieszy ustalenie majątku dłużnika, a w efekcie zwiększy efektywność egzekucji i bezpieczeństwo finansowe podmiotów gospodarczych" - argumentował resort sprawiedliwości.

W nowelizacji zawarto też regulacje, które umożliwią pobieranie opłat m.in. od wniosku o wydanie wyciągu z księgi wieczystej.

Zmiany początkowo miały wejść w życie w grudniu zeszłego roku. Dotrzymanie tego terminu okazało się jednak nierealne. W związku z odwołaniami złożonymi do Krajowej Izby Odwoławczej przedłużeniu uległa procedura przetargowa dotycząca przygotowania odpowiedniego systemu informatycznego. W związku z tym Sejm jeszcze w 2013 r. musiał uchwalić modyfikację nowelizacji przesuwającą termin rozpoczęcia jej stosowania na 1 lipca 2014 r.

Centralna Baza Danych Ksiąg Wieczystych tworzona jest od dekady. Zdecydowana większość ksiąg wieczystych (jest ich ponad 20 mln) została już przeniesiona do systemu informatycznego. "Jesteśmy na ukończeniu tego procesu, pozostały nam w wersji papierowej jeszcze te księgi, które wymagają np. wyjaśnień kwestii wątpliwych w zapisach" - zaznaczyła Lelito. Do końca tego roku - zgodnie z zapowiedziami - już wszystkie księgi mają mieć formę elektroniczną.

Rząd przyjął niedawno kolejny z projektów rozszerzających informatyzację postępowania z księgami wieczystymi. W projekcie chodzi o to, aby elektroniczna forma inicjowania postępowania wieczystoksięgowego była obowiązkowa dla notariuszy, komorników sądowych i naczelników urzędów skarbowych działających jako organy egzekucyjne.