Laureat pokojowego Nobla, premier Etiopii Abiy Ahmed Ali - "afrykański Obama"

Premier Etiopii Abiy Ahmed Ali, ze względu na charyzmę nazywany "afrykańskim Obamą", w rekordowym tempie wprowadził polityczne reformy w swoim kraju oraz przyczynił się do jego pojednania z Erytreą. W uznaniu tych zasług został uhonorowany Pokojową Nagrodą Nobla.

Urodzony w 1976 roku Abiy Ahmed Ali na czele rządu Etiopii stanął w kwietniu 2018 roku i jako wówczas 43-latek został najmłodszym przywódcą w Afryce.

Od czasu objęcia stanowiska ogłosił amnestię dla więźniów politycznych, rozpoczął dialog z organizacjami uważanymi wcześniej za terrorystyczne, a także obiecał przeprowadzenie w przyszłym roku wolnych wyborów. Największym jego sukcesem jest jednak podpisanie w lipcu 2018 roku porozumienia pokojowego z Erytreą po niemal trwającym 20 lat konflikcie.

Na jego mocy oba kraje uznały przebieg granic, umożliwiając ich przekraczanie. Wznowiono połączenia lotnicze oraz zdecydowano o wspólnym wykorzystywaniu portów na erytrejskim wybrzeżu Morza Czerwonego. Ponadto Etiopia i Erytrea zadeklarowały współpracę polityczną i gospodarczą oraz w dziedzinie bezpieczeństwa. Mają także działać na rzecz pokoju w regionie.

To właśnie wejście w życie tego porozumienia sprawiło, że Abiy był wymieniany jako kandydat do tegorocznej Pokojowej Nagrody Nobla.

Polityk wywodzi się z grupy plemion Oromo, jest zielonoświątkowcem, ale w jego rodzinie są także muzułmanie. Ma żonę oraz czworo dzieci, w tym jedno adoptowane. Mówi biegle w kilku językach, w tym po angielsku oraz arabsku. Jest fanem fitnessu i zdrowego stylu życia.

Abiy Ahmed Ali służył w wojsku, ale także był naukowcem, specjalizował się w filozofii, a tematem jego pracy doktorskiej było "rozwiązywanie konfliktów na przykładzie Etiopii".

Karierę polityczną zaczynał od działalności w lewicowej Demokratycznej Organizacji Ludu Oromskiego, której później został przewodniczącym. W lutym 2018 roku stanął na czele partii Etiopski Ludowy Front Rewolucyjno-Demokratyczny (EPRDF).

W swoim kraju Abiy Ahmed Ali zdobył ogromną popularność, w czym mu pomaga umiejętność łatwego nawiązywania kontaktów. Z tego powodu jest porównywany do byłego prezydenta USA Baracka Obamy. Uważa się, że mimo że jest postacią charyzmatyczną, nie przeprowadziłby reform, gdy nie protesty i wsparcie tysięcy młodych ludzi, którzy wychodzili na ulice i domagali się zmian.

Z drugiej strony wciąż jest częścią reżimu, który pozwolił mu rządzić krajem i nadal ma przeciwników. Abiy obiecał wprawdzie, że w przyszłym roku przeprowadzone zostaną wolne, demokratyczne wybory, ale ich wynik może zdestabilizować kraj. Według krytyków polityk skoncentrowany na sprawach międzynarodowych zapomina o sprawach wewnętrznych. Etiopia to kraj, w którym jest do rozwiązania wiele problemów socjalnych, w tym najpoważniejsze - głód oraz niedożywienie.

Abiy, choć cieszy się poparciem, nie może być pewny swojej pozycji. W czerwcu 2018 roku miała miejsce nieudana próba obalenia premiera podczas wiecu z udziałem dziesiątek tysięcy ludzi w Addis Abebie. W wyniku eksplozji śmierć poniosły dwie osoby, a 150 zostało rannych.

Według prokuratury za zamachem stali działacze Frontu Wyzwolenia Oromo (OLF), grupy rebelianckiej, którą obecny rząd usunął z oficjalnej listy organizacji terrorystycznych. OLF uważa, że to ich przedstawiciel powinien rządzić krajem.

W Etiopii, którą zamieszkuje kilkanaście grup etnicznych, nadal dochodzi do zamieszek na tle etnicznym. Ich eskalacja ma związek z powrotem do kraju po wprowadzeniu amnestii działaczy organizacji uznanych wcześniej jako terrorystyczne.