Szansa kredytowa dla osób starszych

Odwrócony kredyt hipoteczny jest usługą finansową adresowaną do osób starszych, posiadających np. prawo własności nieruchomości czy użytkowania wieczystego. Odwrotny charakter tego typu kredytów polega na tym, że osoba starsza otrzymuje od instytucji kredytującej wypłaty z tytułu zawartej umowy kredytu, najczęściej jednorazowo lub w formie świadczeń okresowych, których nie musi spłacać. Jednocześnie kredytobiorca zachowuje posiadane prawo do nieruchomości aż do chwili swojej śmierci. Na nieruchomości ustanowiona zostaje hipoteka na rzecz instytucji kredytującej. Po śmierci kredytobiorcy instytucja kredytująca zaspokaja swoje roszczenie z kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości.

Banki przewidują, że popyt na odwrócone kredyty hipoteczne może być duży.

"Projekt ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym powinien być gotowy i trafić do uzgodnień międzyresortowych w marcu. Zostanie też opublikowany na stronie Biuletynu Informacji Publicznej" - zapowiedziała w rozmowie z PAP Maria Hiż z biura prasowego ministerstwa.

Michał Wydra ze Związku Banków Polskich powiedział PAP, że odwrócony kredyt hipoteczny jest rozwiązaniem oczekiwanym przez dużą grupę osób starszych, które będą chciały poprawić swoją sytuację materialną.

"Musimy pamiętać, że rynek ten jest niszowy, więc popyt na tego rodzaju usługę nie będzie masowy. Odwrócony kredyt hipoteczny na pewno będzie się cieszył dużym zainteresowaniem" - uważa Wydra

Jego zdaniem wprowadzenie przepisów o odwróconym kredycie hipotecznym może być także korzystne dla budżetu, może skutkować zmniejszeniem liczby osób korzystających ze świadczeń społecznych. "Może też pozytywnie wpłynąć na ożywienie na rynku obrotu i zarządzania nieruchomościami" - doda.

Wydra zapewnił, że także banki będą zainteresowane świadczeniem tego typu usług, ale zastrzegł, że projektowane regulacje będą musiały zapewnić właściwą ochronę praw właścicieli nieruchomości, ich spadkobierców i wierzycieli. "Jeżeli to nie zostanie zrobione, to raczej żadna instytucja finansowa nie będzie ryzykowała swojej reputacji i oferowała taką usługę" - powiedział.

Zgodnie z odpowiedzią MF na interpelację poselską, jednym z podstawowych założeń projektu ma być ograniczenie możliwości udzielania odwróconych kredytów hipotecznych wyłącznie do banków oraz innych instytucji ustawowo upoważnionych do udzielania kredytów, które podlegają nadzorowi finansowemu i posiadają odpowiednie wyposażenie kapitałowe.

Zdaniem resortu w polskim prawie nie ma obecnie przepisów regulujących odwrócony kredyt hipoteczny. Banki nie mogą oferować takiej usługi, ponieważ brakuje mechanizmów zapewniających skuteczne i szybkie zaspokojenie ich roszczeń po śmierci kredytobiorcy.

Na polskim rynku pojawił się natomiast instrument podobny do odwróconego kredytu hipotecznego, mający na celu wypłatę dożywotniej renty z nieruchomości. Oferowane rozwiązanie jest bowiem opartą na przepisach kodeksu cywilnego transakcją sprzedaży nieruchomości z prawem dożywocia. "Powyższe umowy oferowane są przez firmy spoza sektora finansowego, które nie podlegają szczególnym regulacjom ani nadzorowi ze strony Komisji Nadzoru Finansowego" - wskazało MF w odpowiedzi na interpelację.