Hymn Olsztyna z historycznym błędem

Hymn Olsztyna "O Warmio moja miła", wykonywany podczas ważnych miejskich uroczystości, zawiera historyczny błąd. Olsztyński zamek określany jest w nim jako krzyżacki, podczas kiedy był on zamkiem kapituły warmińskiej.

Obecnie wśród ekspertów i historyków rozgorzała dyskusja, czy nie zmienić tekstu pieśni i nie naprawić merytorycznego błędu.

Hymn Olsztyna powstał w latach 20. XX wieku jako pieśń plebiscytowa. Muzykę skomponował Feliks Nowowiejski, a tekst opublikowała ówczesna Gazeta Olsztyńska, podpisana była pod nim Maria Paruszewska. Autorstwo przypisuje się także innym osobom, m.in znanej warmińskiej poetce Marii Zientarze-Malewskiej.

W jednej ze zwrotek tekst stanowi: "Olsztyński zamek stary, Krzyżactwa mieścił ród, Dziś polskie tam sztandary I odrodzenia cud".

Na historyczną omyłkę w hymnie zwrócił uwagę metropolita warmiński abp Wojciech Ziemba, podczas uroczystości zaprzysiężenia na prezydenta Olsztyna, Piotra Grzymowicza.

Metropolita w swym wystąpieniu podkreślił, że olsztyński zamek nigdy nie był zamkiem krzyżackim, ale należącym do kapituły warmińskiej, w imieniu której dobrami zarządzał Mikołaj Kopernik. Abp Ziemba podkreślił, że "coś z tą kwestią należałoby zrobić".

Historyk z pracowni kopernikańskiej Muzeum Warmii i Mazur (siedziba muzeum znajduje się na olsztyńskim zamku-PAP) Paweł Błażewicz powiedział PAP, że pieśń "O Warmio moja miła" to przede wszystkim artystyczna twórczość.

- Olsztyński zamek określany jest w nim jako krzyżacki, ale oczywiście nie ma to nic wspólnego z prawdą. Zamek w Olsztynie był zamkiem kapituły warmińskiej. Skąd się wzięła ta omyłka, otóż hymn to twórczość artystyczna, będącą wyrazem zrywu patriotycznego, walki o polskość tych ziem - podkreślił Błażewicz.

Dodał, że "czas, gdy powstawała pieśń to był okres, kiedy sztuka pełniła przede wszystkim oręż w wojnie z zaborcą czy z ludźmi, którzy uważani byli za najeźdźców".

Podkreślił, że "trudności w określeniu statusu zamku wiążą się także z określeniem znaczenia, czym Olsztyn był w czasach średniowiecza".

- Warmia pozostawała częścią Zakonu Krzyżackiego, Warmia w czasie bitwy pod Grunwaldem występowała po stronie krzyżackiej, co nie zmienia faktu, że dominium warmińskie, czyli jedna trzecia diecezji warmińskiej należało do biskupa, a jedna trzecia z dominium należała do kapituły warmińskiej - wyjaśnił historyk.

Przewodniczącą rady miejskiej Olsztyna Halina Ciunel powiedziała PAP, że jeszcze w styczniu zorganizuje spotkanie, na którym poruszona zostanie sprawa olszyńskiego hymnu.

- To kwestia bardzo delikatna, zaproszę na spotkanie metropolitę, który wywołał temat, historyków oraz radnych. Po rozmowach z historykami, znawcami tematu wiemy, że powstanie hymnu było osadzone w innym kontekście historycznym, nie możemy więc patrzeć na tekst pieśni przez pryzmat obecnych czasów - wyjaśniła przewodnicząca rady miasta.