Kandydaci do TK: Pawłowicz, Tuleja i Zubik

Dwoje profesorów z Uniwersytetu Warszawskiego: Krystyna Pawłowicz i Marek Zubik oraz prof. Piotr Tuleja z UJ - to kandydatury na sędziego Trybunału Konstytucyjnego zgłoszone na cztery miejsca zwalniające się za miesiąc w TK. 2 listopada mija termin zgłaszania kandydatur.

Prof. Pawłowicz zgłosił klub PiS, prof. Zubika - klub PSL, a prof. Tuleję chce zgłosić klub PO. SLD nie ujawnia jeszcze, jakie kandydatury zgłosi - według informacji pragnącego zachować anonimowość polityka klubu, namawiany jest jeden z sędziów Sądu Najwyższego.

2 grudnia kończy się 9-letnia kadencja czterech sędziów Trybunału - prezesa Bohdana Zdziennickiego, wiceprezesa Marka Mazurkiewicza oraz Mariana Grzybowskiego i Mirosława Wyrzykowskiego. Do 2 listopada uprawnione podmioty mogą zgłaszać swoje propozycje. Później kandydatury ma zaopiniować sejmowa komisja sprawiedliwości.

Kandydatów do TK przedstawia grupa co najmniej 50 posłów lub prezydium Sejmu (dotąd prezydium nie korzystało z tego uprawnienia). Kandydat powinien wyróżniać się wiedzą prawniczą. Powinien mieć m.in. wykształcenie prawnicze, nieskazitelny charakter i przez 10 lat pełnić funkcję sędziego, prokuratora, adwokata, radcy prawnego lub notariusza - nie dotyczy to pracowników PAN i innych placówek naukowo-badawczych. Wybór następuje bezwzględną większością głosów Sejmu.

Prof. Tuleja jest specjalistą prawa konstytucyjnego, a jego kandydatura była rekomendowana przez byłych prezesów TK: prof. Andrzeja Zolla, prof. Marka Safjana i Jerzego Stępnia - jak mówił niedawno wiceprzewodniczący sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka Wojciech Wilk (PO).

Urodzony w 1963 r. Tuleja jest doktorem habilitowanym nauk prawnych, specjalistą prawa konstytucyjnego, profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kierownik Katedry Prawa Konstytucyjnego UJ, od wielu lat związany z Trybunałem Konstytucyjnym, gdzie pełni funkcję dyrektora Zespołu Wstępnej Kontroli Skarg Konstytucyjnych.

Proponowany przez klub PSL 36-letni prof. Marek Zubik jest absolwentem Wydziału Prawa i Administracji UW. Kierował licznymi programami badawczymi realizowanymi przez Helsińską Fundację Praw Człowieka, Instytut Spraw Publicznych oraz Komitet Badań Naukowych; współpracował jako ekspert z OBWE. W latach 1998-2002 pracował jako ekspert w Biurze Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu, a w latach 2002-07 był wicedyrektorem Zespołu Wstępnej Kontroli Skarg Konstytucyjnych i Wniosków w Biurze TK. Był także zastępcą Rzecznika Praw Obywatelskich. Od 2006 roku kieruje Katedrą Prawa Konstytucyjnego Uniwersytetu Warszawskiego.

Kandydatem klubu PiS do TK jest prof. Krystyna Pawłowicz. PiS już raz zgłosił kandydaturę Pawłowicz do Trybunału - na początku marca jej kandydatura nie uzyskała jednak większości w Sejmie. 58-letnia kandydatka jest profesorem na Wydziale Prawa i Administracji UW. Od 2007 r. z rekomendacji PiS zasiada w Trybunale Stanu. W 1979 r. odbyła aplikację sędziowską. W 1989 r. po stronie solidarnościowej uczestniczyła w rozmowach Okrągłego Stołu. Jest współautorką ustawy o zgromadzeniach z 1990 r. Gdy premierem był Jan Olszewski, Pawłowicz pracowała w Biurze Prasowym Rządu. W 2005 r. uzyskała habilitację, od 2007 r. jest profesorem UW. Dwa lata temu pisała, że TK powinien wypowiedzieć się w sprawie Traktatu Lizbońskiego i opowiadała się za pierwszeństwem przed nim polskiej konstytucji.

Coraz głośniejsze są ostatnio postulaty zapewnienia apolitycznego wyboru sędziów TK. Niedawno byli prezesi TK Safjan, Stępień i Zoll oświadczyli, iż pożądane jest, aby kandydaci mogli być opiniowani przez środowiska zawodowe i naukowe. Z kolei Krajowa Rada Sądownictwa uznała, że do jej obowiązków ustawowych powinno należeć przedstawianie opinii o kandydatach; prawa do zaopiniowania kandydatur domaga się też Stowarzyszenie Sędziów Iustitia. O zasięgnięcie opinii środowiska prawniczego i publiczne przesłuchanie kandydatów apelowali też do marszałka Sejmu Grzegorza Schetyny dziekani uniwersyteckich wydziałów prawa, którzy również rekomendują swoich kandydatów.