Prezydent ponad wszelkimi władzami

Rozszerzenie kompetencji prezydenta, danie premierowi kontroli nad całą władzą wykonawczą, zagwarantowanie publicznej ochrony zdrowia oraz prawa obywateli do zachowania symboli, w tym krzyży, zawiera projekt konstytucji PiS, który przedstawił w piątek na konferencji prasowej prezes ugrupowania Jarosław Kaczyński.

Według projektu – jak mówił prezes PiS – premier zostaje "jednoznacznie" szefem władzy wykonawczej. – Nie ma tej dwugłowej władzy wykonawczej – zaznaczył J. Kaczyński. W jego ocenie, "nie miało to żadnego sensu".

Prezes PiS poinformował, że obok wzmocnienia władzy premiera projekt konstytucji zakłada wzmocnienie pozycji prezydenta, który "musi mieć funkcję poważną". Prezydent – według projektu – nie jest już częścią władzy wykonawczej, jest – jak mówił J. Kaczyński – "ponad wszystkimi władzami i dysponuje różnego rodzaju instrumentami, które zapewniają mu rolę strażnika praworządności, niepodległości państwa, strategii".

Proponowana przez PiS zmiana konstytucji zakłada, że prezydent mógłby odmówić powołania premiera lub ministra, gdyby miał informacje "z wiarygodnych źródeł", że dana osoba takiej funkcji pełnić nie powinna – powiedział prezes PiS Jarosław Kaczyński.

– Były takie spory w ciągu ostatnich lat, kiedy prezydent mówił, że są informacje na podstawie, których pewnej osoby na bardzo ważne stanowisko nie można powołać, a premier mimo wszystko powoływał. Tego rodzaju sytuacji już na podstawie tej konstytucji być nie może – mówił J. Kaczyński na konferencji prasowej.

Prezes PiS zapewnił, że byłaby to "instytucja nadzwyczajna". Ocenił jednocześnie, że "uniknęlibyśmy pewnych spraw – ostatnio głośnych, gdyby obecny prezydent miał takie prawo, bo pewnie przynajmniej wobec dwóch ministrów zastosowałby to weto".

Prezes Prawa i Sprawiedliwości podkreślił, że nowa konstytucja po zmianach zniesie "korporacyjny ustrój w Polsce" i umożliwi "likwidację patologii". – Korporacje zawodowe są dopuszczalne, ale nie mogą podważać prawa do zawodu – przekonywał J.Kaczyński. Ocenił też, że korporacje istnieją też wewnątrz aparatu państwowego, a sądownictwo jest "w gruncie rzeczy poza państwem".

Prezydent szefem rady sądownictwa

Prezydent powinien być przewodniczącym rady sądownictwa oraz zwierzchnikiem służby cywilnej – to kolejna zmiana zawarta projekcie konstytucji PiS-u.

W ocenie prezesa PiS, projekt wzmacnia także pozycję premiera, który otrzymuje prawo dawania pozostałym członkom rządu wiążących wytycznych w sprawach realizacji polityki państwa. Wzmocnieniu pozycji premiera służy też rezygnacja z instytucji wotum nieufności Sejmu wobec poszczególnych ministrów.

Zdaniem prezesa PiS, takie zmiany w konstytucji mogłyby spowodować lepszą współpracę między prezydentem i premierem. Jak mówił, w ostatnim czasie dochodziło bowiem do licznych prób dezawuowania pozycji prezydenta, np. poprzez odmowę udostępnienia mu samolotu rządowego.

Projekt PiS mówi też o prawie do jawności. Ten zapis – jak powiedział J. Kaczyński – wynika m.in. z ostatnich zarzutów wobec dziennikarzy o ujawnienie tajemnicy śledztwa. W projekcie znajduje się także zapis o prawie do zachowania symboli, także religijnych. Ma to być gwarancją dla obywateli na wypadek, gdyby - jak argumentował prezes PiS - znaleźli się w Polsce ludzie, którzy twierdziliby, że krzyże, kapliczki przydrożne czy kościoły im przeszkadzają.