To 12. Zgromadzenie Narodowe od 1989 r.

Zaplanowane na 4 czerwca posiedzenie Zgromadzenia Narodowego w 25. rocznicę pierwszych częściowo wolnych wyborów będzie dwunastym od 1989 roku.

W środę posłowie i senatorowie wysłuchają orędzia prezydenta Bronisława Komorowskiego.

Zgodnie z art. 114 konstytucji, w określonych przypadkach Sejm i Senat, obradując wspólnie pod przewodnictwem marszałka Sejmu lub marszałka Senatu, działają jako Zgromadzenie Narodowe. ZN zwoływane jest m.in. dla przyjęcia przysięgi nowo wybranego prezydenta lub wysłuchania orędzia prezydenta. Przed każdym posiedzeniem Zgromadzenie uchwala swój regulamin.

Pierwsze Zgromadzenie Narodowe zebrało się 19 lipca 1989 roku, aby wybrać prezydenta - wówczas jeszcze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Jedynym kandydatem na ten urząd był gen. Wojciech Jaruzelski; został wybrany przewagą jednego głosu.

Jak dotąd pięciokrotnie zwoływane było Zgromadzenie Narodowe, by stwierdzić ważność wyboru i odebrać przysięgę od nowo wybranego prezydenta. W 1990 roku był to Lech Wałęsa, w 1995 i 2000 roku - Aleksander Kwaśniewski, w 2005 roku - Lech Kaczyński, a w 2010 roku - Bronisław Komorowski.

W 1994, 1996, 1997 roku posłowie i senatorowie zbierali się na posiedzeniu Zgromadzenia Narodowego, aby przygotować i uchwalić Konstytucję RP, co nastąpiło 2 kwietnia 1997 r.

Nie każde wspólne posiedzenie Sejmu i Senatu jest Zgromadzeniem Narodowym w rozumieniu konstytucji. Z okazji ważnych rocznic, wydarzeń lub wizyt gości zagranicznych zwoływane są zgromadzenia posłów i senatorów.

W 1995 roku, po zaprzysiężeniu prezydenta Kwaśniewskiego, odbyło się wspólne posiedzenie Sejmu i Senatu, by wysłuchać jego orędzia. Kwaśniewski zapewnił wówczas, iż chce otworzyć nową kartę w historii Polski, nie po to jednak, aby z niej coś wymazywać, ale by Polska mogła odetchnąć. Podkreślił też, że zbrodnie trzeba ukarać zgodnie z prawem, potępić błędy niezależnie od tego, po której stronie barykady zostały popełnione.

W 1996 roku posłowie i senatorowie zbierali się na wspólny posiedzeniu z okazji wizyt brytyjskiej królowej Elżbiety II oraz prezydent Ukrainy, którym wówczas był Leonid Kuczma.

"Mocno popieramy poszerzenie Unii Europejskiej i NATO, solidaryzujemy się z waszym dążeniem do przystąpienia do tych organizacji i zdecydowanie twierdzimy, że dążenie to nie może być przedmiotem weta ze strony jakiegokolwiek kraju - powiedziała wówczas królowa Elżbieta. "Polska potrzebuje Europy. Ale także Europa potrzebuje Polski" - dodała.

W listopadzie 1998 roku odbyło się z kolei wspólne posiedzenie Sejmu i Senatu dla uczczenia 80. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku.

Także podczas wizyty w Polsce papieża Jana Pawła II w 1999 roku odbyło się zgromadzenie posłów i senatorów. Jan Paweł II podkreślał, że integracja naszego kraju z Unią Europejską od początku była wspierana przez Stolicę Apostolską.

Nową jedność Europy winniśmy budować na tych samych duchowych wartościach, które ją kiedyś kształtowały, z uwzględnieniem bogactwa i różnorodności kultur i tradycji poszczególnych narodów - mówił Ojciec Święty. Apelował: "Europo, otwórz drzwi Chrystusowi!".

Kolejne zgromadzenie posłów i senatorów odbyło się w kwietniu 2004 roku, z okazji przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Gościem zgromadzenia był prezydent Niemiec Johannes Rau.

W 2005 roku posłowie i senatorowie zebrali się na wspólnym posiedzeniu dwukrotnie. W kwietniu, gdy upamiętnili zmarłego wówczas papieża Jana Pawła II i w sierpniu - z okazji 25. rocznicy powstania Solidarności.

Z kolei w grudniu 2006 roku parlamentarzyści spotkali się dla uczczenia pamięci ofiar stanu wojennego, w ćwierćwiecze jego ogłoszenia. W 2007 roku, w 216. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja odbyło się zgromadzenie posłów i senatorów, zsynchronizowane z posiedzeniem litewskiego Seimasu.

W 2008 roku zgromadzenie posłów i senatorów odbyło się dwukrotnie. W kwietniu gościem polskich parlamentarzystów był prezydent Izraela Szimon Peres, a w maju prezydent Francji Nicholas Sarkozy.

"Przybyłem z nowego Izraela do nowej Polski. Z Izraela starego jak Dziesięć Przykazań, i z nowego jak internet; do nowej Polski wyzwolonej spod jarzma okupacji, przechodzącej modernizację i włączającej się do Europy, pragnącej spełnić pozytywną rolę w życiu XXI wieku" - mówił w Sejmie Peres.

Prezydent Sarkozy mówił do polskich parlamentarzystów: "Nasze państwa nigdy nie stanęły przeciwko sobie. Francja prowadziła wojnę niemal ze wszystkimi państwami Europy, ale nigdy z Polską" - powiedział prezydent Francji. Jak dodał, oba narody zawsze były po tej samej stronie, "zawsze razem, zawsze były sprzymierzeńcami".

Trzy dni po katastrofie smoleńskiej, w kwietniu 2010 roku posłowie i senatorowie uczcili podczas zgromadzenia jej ofiary, wśród których był prezydent Lech Kaczyński z małżonką Marią, oraz 94 inne osobistości, w tym 18 parlamentarzystów.

Zgromadzenie posłów i senatorów odbyło się także w lipcu 2011 roku z okazji objęcia przez Polskę przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej.

W 2012 roku przed polskimi parlamentarzystami głos zabrał francuski prezydent Francois Hollande. Zapewnił, że jego kraj dołoży wszelkich starań, aby Polska mogła dołączyć do strefy euro. Opowiedział się za obroną zarówno wspólnej polityki rolnej UE, jak i funduszy spójności.

4 czerwca prezydent Bronisław Komorowski wygłosi przed Zgromadzeniem Narodowym orędzie w 25. rocznicę wyborów 4 czerwca 1989 roku.