Londyn przyzna Szkocji większe uprawnienia

Przeciwnicy secesji Szkocji z W. Brytanii wygrali referendum niepodległościowe z wynikiem 55,3 procent. Po ogłoszeniu w piątek wstępnych wyników brytyjski premier David Cameron zapowiedział przyznanie szerszych kompetencji Szkocji, Walii i Irlandii Północnej.

Ci Szkoci, którzy w głosowaniu opowiedzieli się przeciwko odłączeniu się od Wielkiej Brytanii, mówią PAP otwarcie, że odetchnęli z ulgą. "W końcu to szaleństwo się skończyło, wracamy do normalności. Niech mi pan uwierzy, nie jest mi dzisiaj smutno; cieszę się, że wygrały zdrowy rozsądek i argumenty, a nie tylko emocje" - mówiła mieszkająca w Edynburgu od urodzenia Susan.

"Pozostajemy w Wielkiej Brytanii. Nie będzie rozłamu i tego wszystkiego, co by się z nim wiązało. To dobry dzień dla całej Szkocji i całego Zjednoczonego Królestwa" - ocenił w rozmowie z PAP Mark pracujący jako taksówkarz w Edynburgu.

Wśród pierwszych komentarzy "Financial Times" napisał: "Zjednoczone Królestwo zostało uratowane (...). Zapobieżono rozłamowi Wielkiej Brytanii i wszystkim zagrożeniom, które pociągnąłby on za sobą". Dziennik podkreśla jednak, że reakcja Camerona świadczy, iż "rezultatów referendum nie można interpretować jako głosowania za tym, by wszystko pozostało bez zmian".

Rezultaty plebiscytu stały się jednoznaczne około godz. 7 rano w piątek (czasu polskiego), gdy ogłoszono, że w okręgu wyborczym Fife zwyciężyli z dużą przewagą przeciwnicy niepodległości. Krótko wcześniej podano wyniki z dużych miast. Glasgow opowiedziało się za niepodległością, ale Edynburg i Aberdeen - za pozostaniem Szkocji w Zjednoczonym Królestwie.

Przemawiając w Londynie, Cameron zapowiedział, że przyzna nowe prerogatywy państwom wchodzącym w skład Zjednoczonego Królestwa - Szkocji, Anglii, Walii i Irlandii Północnej. Zadeklarował, że projekt ustaw przyznających Szkocji nowe uprawnienia zostanie opublikowany do stycznia. W rozmowach na ten temat wezmą udział przedstawiciele Szkockiej Partii Narodowej (SNP), którzy byli głównymi stronnikami niepodległości.

Cameron zapewnił, że po szkockim referendum chce teraz "zrównoważonych rozwiązań konstytucyjnych" dla całej Wielkiej Brytanii.

Na ulicach Edynburga po ogłoszeniu oficjalnych wyników referendum wyczuwalny jest w piątek duży spokój. Nawet grających na dudach Szkotów, którzy poprzedniego dnia byli niemal wszechobecni w centrum miasta, trudno jest wypatrzeć. Dla Szkotów, którzy zaangażowali się w kampanię na rzecz niepodległości, ten dzień, pomimo porażki, nie jest powodem do smutku.

"Niestety, nie udało się, ale jako cały naród szkocki możemy chodzić z podniesioną głową. Mimo że przegraliśmy, to dokonaliśmy i tak rzeczy bez precedensu w historii Wielkiej Brytanii. Kto wie, może za kilka lat przy ponownym referendum wygramy" - mówi PAP Eliot, zwolennik kampanii "Yes Scotland" ("tak" za niepodległością).

"Gdy napływały oficjalne wyniki głosowania z poszczególnych miast, to nie ukrywam, że łzy cisnęły mi się do oczu. Jestem jednak przekonany, że Szkocja tym referendum wywalczyła sobie i tak bardzo dużo. Już słyszymy zapowiedź rządu w Londynie o nadaniu nam kolejnych praw, byśmy mogli bardziej decydować o swoich sprawach. Bez referendum byłoby to niemożliwe" - podkreślił z kolei Steven, kierowca miejskiego autobusu, wożącego pasażerów na lotnisko.

Rano w piątek wyniki referendum uznał lider SNP Alex Salmond. "Akceptuję wybór Szkocji, która tym razem postanowiła nie opowiedzieć się za niepodległością. Akceptuję wolę narodu i wzywam wszystkich Szkotów do zaakceptowania demokratycznego wyboru" - oświadczył Salmond w Edynburgu. Podziękował całej Szkocji za ponad 1,6 mln oddanych głosów za niepodległością.

Z kolei lider kampanii na rzecz pozostania Szkocji w Zjednoczonym Królestwie Alistair Darling ocenił: "To ważny wynik dla Szkocji i Wielkiej Brytanii jako całości. Postawiliśmy w kampanii na argumenty i wygraliśmy". Zaapelował także do wszystkich, którzy w referendum zagłosowali za niepodległością, aby wspólnie dla dobra całej Szkocji przezwyciężyć wszystkie podziały.

Decyzję Szkotów jako dobrą dla Europy ocenił szef Komisji Europejskiej Jose Manuel Barroso. "To dobry wynik dla zjednoczonej, otwartej i silniejszej Europy, której broni KE" - oświadczył.

Sekretarz generalny NATO Anders Fogh Rasmussen wyraził zadowolenie ze słów Camerona, że jego kraj pozostanie zjednoczony w następstwie szkockiego referendum. "Zjednoczone Królestwo jest krajem założycielskim NATO i jestem przekonany, że nadal będzie odgrywać główną rolę w utrzymaniu siły naszego sojuszu" - napisał w komunikacie.

USA, a także inne kraje członkowskie NATO wyrażały zaniepokojenie, że rozpad Wielkiej Brytanii, której arsenał nuklearny zlokalizowany jest w Szkocji, oznaczałby osłabienie ważnego sojusznika w NATO.