UE-Ukraina: Będą reformy - będzie zbliżenie

Po zwycięstwie Wiktora Janukowycza w wyborach na Ukrainie europarlament jest dalej za zacieśnianiem stosunków tego kraju z UE, jednocześnie domagając się reform i ustabilizowania sceny politycznej – wynika z projektu rezolucji, która będzie głosowana w czwartek.

Zgodnie z polskim postulatem, w projekcie przygotowanym wspólnie przez wszystkie frakcje polityczne, eurodeputowani wzywają kraje członkowskie UE do przyjęcia mapy drogowej, której celem będzie wprowadzenie ruchu bezwizowego dla Ukraińców. Zanim do tego dojdzie, proponują zniesienie opłat za wizy Schengen. Na czas mistrzostw Europy w piłce nożnej Euro 2012 w Polsce i Ukrainie opowiadają się za wprowadzeniem ułatwień w podróżowaniu dla kibiców.

Na wniosek największej, chadeckiej frakcji w projekcie znalazł się też zapis krytykujący decyzję poprzedniego prezydenta Wiktora Juszczenki o uznaniu Stepana Bandery, jednego z przywódców Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN) i Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA), za Bohatera Ukrainy. Wskazując, że OUN kolaborowała z nazistowskimi Niemcami, eurodeputowani wzywają Janukowycza do "rozpatrzenia na nowo takich decyzji i potwierdzenia przywiązania do europejskich wartości".

"Parlament Europejski uznaje, że Ukraina, jako europejski kraj, dzieli wspólną historię i wspólne wartości z krajami Unii Europejskiej. PE uznaje europejskie aspiracje Ukrainy – głosi projekt. – Ukraina to sąsiad o strategicznym znaczeniu dla UE".

Eurodeputowani chwalą przebieg "wolnych i sprawiedliwych" wyborów prezydenckich 17 stycznia i 7 lutego, podkreślając, że stanowiły one "znaczący postęp" w porównaniu z poprzednim głosowaniem przed pięcioma laty. Cieszą się też z pluralizmu kandydatów i wysokiej frekwencji. Ale zwracają uwagę, że przepisy wyborcze są niejasne i zostawiają pole do sporów politycznych; ponadto krytykują poprawki wniesione do ordynacji na kilka dni przed głosowaniem na wniosek Partii Regionów Janukowycza. Ubolewają też nad skonfliktowaniem najwyższych przedstawicieli władzy w Kijowie.

"Ukraina niestety straciła ponad pięć lat od pomarańczowej rewolucji, by we właściwy sposób zaradzić głównym konstytucyjnym i instytucjonalnym brakom, w tym zwłaszcza, rozwiązać konflikt kompetencyjny między prezydentem a premierem, podczas gdy w konsekwencji ważne projekty reform w sektorze publicznym, gospodarczym i społecznym zostały opóźnione, nie wdrożone wcale albo w niepełnym stopniu" – głosi dalej projekt.

Reform, które jasno podzielą kompetencje prezydenta, premiera, rządu i parlamentu europosłowie oczekują teraz od ocenianego jako prorosyjski Janukowycza.

"Niezależnie od wyniku wyborów prezydenckich, Ukraina musi teraz zacząć wdrażać reformy konstytucyjne w celu ustanowienia działającego i skutecznego systemu równowagi – podkreślają. – Wewnętrzna stabilność na Ukrainie, skupienie się na krajowych reformach jest warunkiem wstępnym dalszego rozwoju stosunków UE-Ukraina". Ponadto eurodeputowani domagają się wzmocnienia rządów prawa, zaprowadzenia społecznej gospodarki rynkowej, lepszych warunków do inwestycji i walki z korupcją.

"PE oczekuje od Ukrainy potwierdzenia determinacji do kontynuowania drogi ku europejskiej integracji, a także mocnej współpracy z UE w obszarze sąsiedzkim poprzez polityki Partnerstwa Wschodniego i Synergię Morza Czarnego" – podkreślają eurodeputowani.

Apelują też do krajów sąsiednich Ukrainy – w domyśle do Rosji – o powstrzymanie się od nacisków i ingerencji w demokratyczne polityczne, społeczne czy gospodarcze decyzje Ukrainy.

Głosowanie nad rezolucją, która może jeszcze ulec zmianie, odbędzie się w czwartek na sesji plenarnej PE w Brukseli. Tego samego dnia w Kijowie odbędzie się zaprzysiężenie Janukowycza, na którym UE będzie reprezentować szefowa unijnej dyplomacji Catherine Ashton. Źrodła w Parlamencie Europejskim potwierdziły, że Janukowycz z pierwszą wizytą zagraniczną przyjedzie w najbliższy poniedziałek do Brukseli, gdzie spotka się z przewodniczącymi PE, Komisji Europejskiej i Rady Europejskiej.