W.Brytania: 10 kandydatów do zastąpienia premier May

Dziesięciu polityków zgłosiło swoje kandydatury do zastąpienia premier Theresy May na stanowisku liderki Partii Konserwatywnej - poinformowała w poniedziałek Cheryl Gillan, p.o. przewodniczącej komitetu 1922 zrzeszającego posłów ugrupowania w Izbie Gmin.

Każdy z kandydatów musiał uzyskać poparcie co najmniej ośmiu innych deputowanych, aby zostać dopuszczonym do zaplanowanej na czwartek pierwszej rundy głosowania.

Faworytem ekspertów i bukmacherów jest były minister spraw zagranicznych Boris Johnson, który wcześniej przez osiem lat sprawował funkcję burmistrza Londynu (2008-2016), a w kampanii referendalnej ws. wyjścia z Unii Europejskiej był jednym z wiodących zwolenników brexitu.

W ostatnich dniach kontrowersyjny, ale charyzmatyczny polityk zapowiedział, że Wielka Brytania na pewno opuści Wspólnotę najpóźniej 31 października, nawet jeśli będzie to wymagało wyjścia z UE bez porozumienia ws. przyszłych relacji handlowych.

Jego głównymi rywalami będą obecny szef dyplomacji Jeremy Hunt oraz minister środowiska Michael Gove.

W poniedziałkowym przemówieniu programowym Hunt wskazywał na swoje doświadczenie z sektora prywatnego, zapewniając, że byłby w stanie wynegocjować zmiany w proponowanej umowie z Unią Europejską, a także zapowiedział m.in. zwiększenie wydatków na obronność i obniżenie podatku dla firm do poziomu 12,5 proc., czyli takiego, jaki obowiązuje w Irlandii.

Jego kandydaturę popiera wielu czołowych polityków, w tym m.in. była szefowa MSW, a obecna minister pracy i emerytur Amber Rudd oraz będąca zwolenniczką brexitu minister obrony Penny Mordaunt.

Gove podkreślił w poniedziałek swą nietypową historię i przypomniał, że urodził się jako Graeme Logan i został adoptowany przez rodzinę Gove'ów, gdy odebrano go jego biologicznej matce. Jak zaznaczał, w pracy politycznej jego priorytetem zawsze było wyrównywanie szans i stwarzanie okazji do rozwoju; przypomniał o reformie szkolnictwa, którą przeprowadził jako minister edukacji.

Gove nie wykluczył jednocześnie opóźnienia wyjścia z Unii Europejskiej, jeśli byłoby to konieczne dla wypracowania lepszych warunków opuszczenia Wspólnoty.

Jego pozycja w walce o schedę po May ucierpiała jednak przez weekend, gdy media ujawniły, że w przeszłości, kiedy pracował jako dziennikarz, wielokrotnie łamał prawo, zażywając kokainę, a jednocześnie publikował artykuły potępiające używanie narkotyków.

Wśród kandydatów z pewnymi szansami na sukces są także minister spraw wewnętrznych Sajid Javid, były minister ds. brexitu Dominic Raab oraz minister zdrowia Matt Hancock.

Listę dziesięciu pretendentów dopełniają: była liderka większości w Izbie Gmin Andrea Leadsom, były rzecznik dyscypliny partyjnej Mark Harper, była minister pracy i emerytur Esther McVey oraz minister rozwoju międzynarodowego Rory Stewart.

W ostatniej chwili z wyścigu do zastąpienia May wycofał się proeuropejski Sam Gyimah, który jest jednym z nielicznych wśród torysów zwolenników organizacji drugiego referendum ws. brexitu.

W serii głosowań w ciągu najbliższych dwóch tygodni - z których pierwsze zaplanowane jest na najbliższy czwartek - posłowie Partii Konserwatywnej w Izbie Gmin zawężą listę do dwóch nazwisk, a ostatecznego wyboru dokona około 160 tys. członków ugrupowania.

Nowy lider Partii Konserwatywnej, który jednocześnie zostanie premierem Wielkiej Brytanii, powinien zostać ogłoszony najpóźniej w tygodniu rozpoczynającym się 22 lipca.