Achilles

Imię męskie wywodzące się z gr. Achilleús lub Achileús, które przeszło do łaciny w postaci Achilleus i Achilles, a stąd do różnych języków. W greckim znane od czasów najdawniejszych. Nosił je jeden z bohaterów Iliady, ale jego pierwotne znaczenie jest nieznane. Przypuszcza się, że Grecy zapożyczyli to imię od któregoś z ludów znad Morza Egejskiego. Są różne próby wywodzenia go od wyrazu greckiego áchos 'ból, cierpienie'.

W Polsce imię to nigdy nie zyskało popularności.

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Achilles, Achilleus, ang. Achilles, fr., wł. Achille, hiszp. Aquiles, ros. Achillij.

Święci tego imienia występują w wykazach hagiograficznych nie oddzielnie, ale w dwóch grupach. Jedna z nich - Feliks, Fortunat i Achilles, rzekomi męczennicy z Valence nad Rodanem, wysłani tam przez św. Ireneusza, biskupa Lyonu, w martyrologiach wspominani dnia 23 kwietnia - nie zasługuje na jakąkolwiek uwagę, ponieważ pochwały męczenników pochodzą z opisu, który nie przedstawia żadnej wartości historycznej.

Achilles, męczennik rzymski, występuje pod dniem 12 maja razem ze św. Nereuszem. Św. Damazy papież, który na ich cześć ułożył epigramat, informuje nas, że byli żołnierzami, a przyjąwszy chrzest zostali umęczeni. Wiemy też skądinąd, iż bardzo wcześnie otoczono ich w Rzymie czcią, wiążąc ją z ich grobem przy drodze Ardeatyńskiej. Archeologia (De Rossi) znakomicie potwierdza tę wiadomość, ale mimo to trudno zdobyć dalsze szczegóły i ustalić czas męczeństwa (za Dioklecjana-). To ubóstwo skądinąd pewnych ustaleń znacznie później (V lub VI w.) uzupełniła wyobraźnia hagiografów, skłonnych do -uszlachetniania- męczenników: zrobili z nich uczniów św. Piotra, eunuchów i dworzan Flawii Domitilii, przedstawicielki potężnego rodu rzymskiego; mieli być zesłani na wyspę Pantalarię, a po świetnym męczeństwie razem pogrzebani, itd.