Elpidiusz
Jest to imię pochodzenia greckiego, które wywodzi się od słowa elpís, -dos 'nadzieja'; występowało w formie męskiej (Elpidius) i żeńskiej Elpide (Elpis, -dis). Powstało zaś ono w kręgu chrześcijan mówiących po grecku i jest użytą w funkcji imienia nazwą cnoty boskiej.
W Polsce imię to nie występuje.
Odpowiedniki obcojęz.: łac. Elpidius, ros. Nadježda, Nadia, wł. Elpide.
Święci, którzy pod tym imieniem pojawiają się w martyrologiach, widnieją tam zazwyczaj z towarzyszami swego męczeństwa. Ale na ogół niewiele o nich wiemy. Mimo to omówimy tu jedno z tych starych wspomnień hagiograficznych.
Elpidiusz, męczennik z Meliteny (Armenia). Należy właśnie do tej grupy, z której w XIX w. (lub nieco wcześniej) nieoczekiwanie wyodrębiono i szczególną czcią otaczać zaczęto Ekspedyta. Mówiliśmy już, że wedle przypuszczenia wybitnych znawców Ekspedyt mógł pojawić się w martyrologiach na skutek błędu kopisy, który źle odczytał imię Elpidiusz. On sam jest, historycznie rzecz biorąc, postacią znacznie lepiej zaświadczoną. Toteż w przeciwieństwie do Ekspedyta jego wspomnienie przewidziane jest w nowym, poprawionym Martyrologium Rzymskim pod tradycyjnym dniem 18 kwietnia. Mówimy -tradycyjnym-, ponieważ tę datę dzienną podawały zawsze dawne martyrologia. Niestety, nie precyzowały niczego ponadto; z braku więc innych źródeł Elpidiusz pozostaje dla nas niemal nieznanym żołnierzem, jednym z wielu bohaterów wiary, o którym nie wiemy niczego poza rzeczą najważniejszą: wspaniałym świadectwem i ofiarą z życia.