Fereol (Ferreolus)

Imię pochodzenia łacińskiego, genetycznie cognomen utworzone przez zdrobnienie innego cognomen: Ferreus 'żelazny, mocny, nieugięty, zuchwały, okrutny'.

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Ferreolus, fr. Ferréol, Forgeaux, Fergeol, Fergueil, Ferieu, Ferjeux, Ferjus, Ferrueo, Phreux, niem. Ferreolus, Ferreol.

W rocznikach kościelnych pojawia się pięciu świętych tego imienia. Wszyscy reprezentują młode chrześcijaństwo Galii. Tutaj ograniczymy się do przedstawienia dwóch: tego, który uchodzić może za najstarszego, oraz biskupa, który we wczesnym monastycyzmie odegrał zapewne rolę dość znaczną.

Fereol i Ferucjusz (Ferréol et Ferjeux), męczennicy. Czczono ich wcześnie w Besançon jako apostołów miasta. Najwcześniejsza wersja ich Pasji (BHL 2903b) głosi, że byli uczniami św. Ireneusza, jeden kapłanem, drugi zaś diakonem. Jakiś Klaudiusz kazał ich za panowania Aureliana aresztować. Zginęli w dniu 16 czerwca. Późniejsza wersja opisu czyni z nich braci, a jeszcze późniejsza utrzymuje, że byli ateńczykami. Wreszcie wersja z XV stulecia wzbogaca opowiadanie cudem cefaloforii. Niestety, wszystkie te pisma (BHL 2903-2910) tę tylko przedstawiają wartość, że naświetlają dzieje kultu męczenników, ale o dziejach ich życia i męczeństwa nic nam pewnego nie mówią, owszem, kopiują to, co odnajdujemy w Pasji poświęconej męczennikom z Walencji (por. BHL 2896). Mimo to ich wczesny kult zaświadczony jest dobrze. Martyrologium przypisywane św. Hieronimowi wspomina ich pod dniem 5 września. O oddawanej im czci świadczy też Grzegorz z Tours. Missale Gothicum zawiera interesujący tekst mszy ułożonej ku ich czci. Rozniecały ją później na nowo kolejne translacje.

Fereol, biskup Uz-s. Miał być wnukiem jakiegoś frankońskiego władcy, a siostrzeńcem Firmina, biskupa Uz-s. Ten ostatni zmarł około r. 553. Fereol objął wówczas osierocone biskupstwo i kierował nim do swej śmierci w r. 581. Troszczył się o kler i bardzo był lubiany przez lud. Dzięki swej uprzejmości miał do wiary przywieść wielu Żydów. Posądzony przez Childeberta I o działalność wrogą dla korony, trzy lata spędził w Paryżu na wygnaniu. Przypisywano mu jakieś dziełko w formie listów. Na ogół uważa się go za kodyfikatora zwyczajów mniszych, tzw. Regula Ferreoli, która weszła w skład Codex regularum. Regula jest właśnie zbiorem zwyczajów mniszych, które od czasów św. Cezarego z Arles rozwijały się intensywnie. Wspomnienie świętego przypadało w dniu 4 stycznia.