Gutlak

Imię pochodzenia celtyckiego (irlandzkiego), złożone z członów: gut- / guth- 'głos' i -lak (z lag-no-s) 'słabo rozchodzący się; słabo słyszalny'.

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Gutlacus, ang. Gutlak.

Gutlak, pustelnik z Crowland. Urodził się za panowania Aethelreda, króla Mercji, prawdopodobnie w r. 674. Był synem jakiegoś Penwalda czy Penwala i Tetty. Przez siedem lat uczestniczył w walkach na zachodnich granicach Mercji. Pod jego dowództwo garnęli się inni młodzieńcy. Ale to rzemiosło najwyraźniej mu nie odpowiadało. Pociągały go inne ideały i dlatego w dwudziestym czwartym roku życia obrał stan zakonny. Uczynił to w Repton. Z czasem zdobył sobie poważanie i miłość wszystkich. Mimo to zatęsknił za życiem eremickim. Usunął się wtedy na pustkowie w Crowland. Doznał tam pokusy do beznadziei, ujrzał się nawet u bram samego piekła. Były to przeżycia przypominające poniekąd to, co czytamy o wizjach św. Furzeusza. Wyszedłszy zwycięsko z prób, wiódł teraz nadal życie pustelnicze, ale razem z nim w eremie przebywał jego towarzysz Bekcel (Beccel), a ponadto odwiedzali go Tatwin, anachoreci Egbert, Cissa i inni. Przyjaźnił się także i rad udzielał takim osobistościom jak Etelbald, przyszły król Mercji, mężowie z jego otoczenia, Wilfryd oraz Hadda, biskup z Lichfield. Opis ostatnich chwil pustelnika przypomina relację, którą Beda poświęcił śmierci św. Kutberta. Sam Gutlak zmarł zapewne 11 kwietnia 714 r. Poświęcono mu sporo pism hagiograficznych, w tym także poematy pisane w starej angielszczyźnie. Sama Księga z Exeter zawiera dwa takie utwory. Wymieniano go także w wielu staroangielskich martyrologiach. Potem jego cześć rozkrzewiali mnisi z potężnego opactwa w Crowland. Stał się jednym z najbardziej popularnych świętych anglosaskich. Dziś jego kult żyje już chyba tylko w samym Crowland, gdzie część dawnego opackiego kościoła służy jeszcze jako kościół parafialny.