Ilza
Wywodzi się od zdrobniałej formy niemieckiej odmiany imienia Elżbieta - Elizabeth - Ilse.
Imię hebrajskie Elisheba, z grupy imion teoforycznych z elementem el- 'Bóg'. Całość interpretować można jako 'Bóg moją przysięgą'. Do Europy przyszło wraz z chrześcijaństwem. Spopularyzowało się dzięki św. Elżbiecie - matce Jana Chrzciciela i św. Elżbiecie Węgierskiej. Było to imię dość częste w rodzinach panujących w Anglii i Belgii. W Polsce nosiły je m.in.: Elżbieta Łokietkówna, żona króla węgierskiego Karola Roberta, matka Ludwika Węgierskiego; Elżbieta Rakuszanka, córka cesarza Albrechta II a żona Kazimierza Jagiellończyka, zwana -matką Jagiellonów-.
W źródłach polskich imię poświadczone od XIII w. w formach Elizabeth, Elzebeth, Elżbieta (od 1393 r.), Elżbiejta, Alżbieta, Helżbieta, Alżbjeta, Elizabeta, Heliżabeta, Alizabeth, Elzabeth. Formy skrócone i spieszczone to: Bieta, Elza, Elze, Eliza (np. Orzeszkowa), Halżka, Zbieta, Elżka, Elunia, Elżunia, Hala, Halka, Halszka. Od imienia tego (w formie góralskiej Hala, Halka) pochodzi nazwisko Halczyn.
Na obrazie Jana Matejki Kazanie Skargi przedstawiona jest sławna Halżka (Halszka) z Ostroga.
Odpowiedniki obcojęz.: łac. Elisabeth, ang. Elizabeth, Elsa, Elsie, Eliza, Elspah, Elspeth, Elspie, Bess, Betty, fr. Élisabeth, Alice, Elysabel, Isabelle, Isabeau, hiszp. Isabel, niem. Elisabeth, Elsbeth, Elsa, Ilse, Lisbeth, ros. Elizawieta, sch. Elisabeta, Jelisaweta, Jela, Spela, węg. Erzsébeth (Erżejbet), wł. Elisabetta, Isabetta, Isabella, Bettina.
Święte i błogosławione, które pod tym imieniem spotykamy w martyrologiach i innych wykazach hagiograficznych, tworzą w nich sporą, ponad dwudziestoosobową grupę. Na czele tej grupy należy umieścić matkę Jana Chrzciciela. Po niej przedstawimy kilka innych, te zwłaszcza, które znajdują się w ogólnokościelnym kalendarzu liturgicznym oraz tę, która na ołtarze wyniesiona została niedawno.