Oda

Imię pochodzenia germańskiego, którego podstawę stanowi element -d- / -t- (swn. auda) 'majątek, dziedzictwo, posiadłość, bogactwo'. Człon -d- / -t- był częsty w piśmiennictwie germańskim, zwłaszcza anglosaskim, jako człon pierwszy. Rzadziej występował jako człon drugi, np. Alodia.

W Polsce imię poświadczone od końca w. X. Nosiła je np. żona Mieszka I. Dziś nie używane.

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Oda, ang., niem. Oda, fr. Ode, Odette, wł. Oda, Odetta.

W zapisach hagiograficznych pojawiają się pod tym imieniem cztery postacie. Przedstawimy zwięźle wszystkie.

Oda z Amay. Opowiada o niej Vita z XII stulecia. Wedle tego utworu miała być córką Childeberta, siostrą Dagoberta i matką Arnulfa, biskupa Metzu, a także ciotką św. Huberta z Liege (+ 727). Te rzekome więzy rodzinne kłócą się wyraźnie z chronologią dziejów Merowingów. Żywot utkano z okruchów miejscowych tradycji oraz ze szczątkowych danych z dokumentów. To tylko pewne, że Grimon, diakon z Verdun, podarował kościołowi w Amay winnicę, bo w kościele tym spoczywały szczątki jego ciotki, która musiała być osobą o pewnym znaczeniu. Żyła prawdopodobnie na przełomie VI i VII stulecia, ale jej kult zaświadczony został dopiero w w. XI. Wspomnienie obchodzono w dniu 23 października.

Oda Austriaczka. Była podobno żoną Arnolda z Marchii Wschodniej oraz matką Arnulfa, biskupa Metzu. Wolno przypuszczać, że jej kult był repliką czci oddawanej poprzedniej, z którą w gruncie rzeczy była identyczną. Czczono ją jednak jako kogoś odrębnego, i to przede wszystkim na terenie Austrii. Najwidoczniej przyczynili się do tego tamtejsi panujący. Wspomnienie obchodzone było tego samego dnia co Ody z Amay.

Oda z Sint Oedenrode (Oden-Roey). Przypisywano jej pochodzenie iroszkockie, ale żyła jako pustelnica we wspomnianej brabanckiej miejscowości i w niej około r. 726 zmarła. Jej żywot, utkany z motywów zaczerpniętych z wcześniejszej literatury hagiograficznej, został zredagowany dopiero w w. XII; nie przedstawia on większej wartości historycznej. Wspomnienie obchodzono 27 listopada.

Oda z Rivreulle. Urodziła się około r. 1135 na zamku Aluet, w Brabancji. Mimo sprzeciwów rodziców została norbertanką, później zaś przeoryszą w Rivreulle. Jaśniała cnotami pokory, miłości i miłosierdzia. Z poświęceniem zajmowała się chorymi i biedakami. Oddawała się też praktykom pokutnym. Zmarła 20 kwietnia 1158 r.