Olga

Jest to przejęte ze Skandynawii do języków wschodniosłowiańskich imię Helga (dosł. 'zdrowa, szczęśliwa'). Pochodzi od starogermańskiego hails (por. niem. heil, heilig 'zdrowy, szczęśliwy').

Imię Olga pojawia się w dokumentach średniowiecznych w formach: Olga, Holga, Alga. Dziś imię to występuje w Polsce rzadko.

W r. 1829 wyszła powieść historyczna Al. Bronikowskiego pt. Olgierd i Olga.

Odpowiedniki obcojęz.: łac., ang., fr., wł., ros. Olga, niem. Helga, Helge, Olga.

Święta, która jako jedyna wprowadziła to imię do wykazów hagiograficznych, była żoną Igora, księcia ruskiego. Później nazywano ją Olgą Mądrą, co było może nawiązaniem do skandynawskiego brzmienia jej imienia Helga. Z braku źródeł wiemy o niej niewiele. Cały zresztą okres historii, na który przypada jej życie i działalność, jest okresem licznych przemian i krzyżujących się wpływów; szczegółowe rozeznanie się w tym okresie wydaje się dziś przekraczać badawcze możliwości historyków. Przekazy hagiograficzne są stosunkowo późne; pochodzą z wieków XIII-XVI, toteż nie dostarczają nam wiadomości, które by mogły wyraziście ukazać jej postać. Skąd pochodziła- Przypuszczają onomaści, że ze Skandynawii. Sądzą inni, że z Bułgarii, ale swą hipotezę opierają na piętnastowiecznej wzmiance o Pleskowie (Pskowie-), który gotowi są utożsamić z Pliską. Niepewna jest również data jej ślubu z Igorem. Przyjmuje się natomiast ogólnie, że w r. 945 owdowiała i wtedy objęła za syna, Światosława, rządy regencyjne. Jako regentka okazała wiele energii i przemyślności, może nawet bezwzględności. Kronikarze przypisują jej surowe pacyfikacje. Miała także talent administracyjny (utworzenie pagastów), albo może raczej zmysł państwowo-handlowy. Chrzest przyjęła w latach pięćdziesiątych X stulecia. W czasie wizyty w Konstantynopolu, w 957 r., towarzyszył jej już pop Grzegorz. Potem (959) nawiązała kontakt z cesarzem Ottonem I, którego już jako Helena prosiła o przysłanie biskupa i księży. Ale misja Adalberta, mnicha z Trewiru, konsekrowanego na biskupa misyjnego, spełzła niemal na niczym. W każdym razie w jej otoczeniu chrześcijaństwo krzewiło się i dojrzewało dość intensywnie, toteż metropolita Hilarion, wygłaszając w swoim Słowie o Prawie i łasce (ok. 1050) pochwałę pierwszego chrześcijańskiego władcy, Włodzimierza, miał rację, chwaląc zarazem jego babkę, która dla aktu Włodzimierza stworzyła odpowiednią atmosferę i podstawę. Regencja Olgi skończyła się między r. 960 a 964. Zmarła zaś w r. 969. Kult wedle dostępnych źródeł rozwinął się późno, w związku z kultem Włodzimierza. W XIII w. nazywano ją już powszechnie świętą. Wspominano ją zawsze 11 lipca. W tym też dniu czcili ją grekokatolicy.