Pulcheria

To imię łacińskie, genetycznie cognomen utworzone od innego cognomen, mianowicie Pulcher (imię męskie) i Pulchra (imię żeńskie), które wywodzi się od przymiotnika pulcher, pulchra, pulchrum 'piękny'. Cognomen Pulcher było dość częste w rodzie Claudia. Formą męską od Pulcheria było u Rzymian - Pulcherius.

Imię to nigdy nie było w Polsce popularne.

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Pulcheria, fr. Pulchérie, Pulquérie, niem. Pulcherine, Pulcheria, wł. Pulcheria.

Święta Pulcheria. Jedyna, która pojawia się w wykazach hagiograficznych. Urodziła się 19 stycznia 399 r. jako córka cesarza Arkadiusza. Gdy ten w r. 408 umarł, zostawiając jedynego nieletniego syna, Pulcheria, będąc od niego starsza zaledwie o dwa lata, zaczęła wywierać wpływ na stosunki na dworze i na politykę Bizancjum. Teodozjusz II nadał jej zresztą rychło tytuł Augusta i formalnie dopuścił do współrządów (414). Początkowo, dzięki staraniom prefekta pretorium, wszystko przebiegało w spokoju. Pulcheria, za którą poszły jej dwie siostry, zdecydowała się na zachowanie dziewictwa i żyła w pewnym odosobnieniu, ale na brata wpływała nadal przemożnie. W r. 421 ożeniła go z piękną Ateną-Eudoksją, którą także podporządkowała swojemu wpływowi. Wpływ ten m.in. zużytkowała na budowę czterech kościołów i rozwój kultu (m.in. czterdziestu męczenników z Sebasty) oraz na zwalczanie nestorianizmu, do czego zresztą nakłaniał ją Cyryl Aleksandryjski. Z czasem jednak na dworze Teodozjusza II przeważył wpływ wszechwładnego ministra Chryzapiusza, i Pulcherię coraz bardziej odsuwano od rządów. W r. 447 doszło do tego, że musiała opuścić dwór i usunąć się do pałacu Hebdomon, gdzie wiodła życie niemal klasztornego odosobnienia. Po tzw. -synodzie zbójeckim- (Latrocinium Ephesinum) zwróciła się do papieża Leona I z prośbą o interwencję. A gdy 28 lipca 450 r. Teodozjusz II zmarł, Pulcheria wróciła natychmiast na dwór, usunęła Chryzapiusza i odzyskała władzę. Wkrótce potem poślubiła prawie sześćdziesięcioletniego senatora i wodza, Marcjona, który już w sierpniu tegoż roku został ukoronowany na cesarza. Pulcheria doprowadziła jeszcze do zbliżenia między legatem papieskim, Julianem z Chios, a konstantynopolitańskim patriarchą Anatoliuszem. Potem nakłoniła Anatoliusza do podpisania tzw. Tomus Leonis, a w końcu - mimo oporu wielu, również samego papieża - doprowadziła do zwołania soboru chalcedońskiego. Prawdopodobnie w szóstej jego sesji wzięła udział osobiście. Dokładna data śmierci cesarzowej nie jest znana. Nastąpiła prawdopodobnie w lipcu 453 r. W synaksariach wschodnich wspomina się Pulcherię w różnych dniach (18 lutego, 7 sierpnia i 10 września). Baroniusz wpisując ją do Martyrologium Rzymskiego, wybrał datę ostatnią, tzn. 10 września. Stało się to w czasie, gdy na Zachodzie dość nieoczekiwanie miał się rozpocząć przedziwny i krótkotrwały kult Pulcherii. W XVII i XVIII stuleciu pojawiło się wiele jej życiorysów, między innymi także na ziemiach polskich. W tym czasie zwrócono się do władz rzymskich o aprobatę jej kultu. Benedykt XIV pozwolił na obchodzenie jej święta kanonikom regularnym św. Augustyna, jezuitom, diecezjom portugalskim, Wenecji i Królestwu Obojga Sycylii. Z czasem modny ten kult poszedł w zapomnienie.