Romulus

Imię pochodzenia łacińskiego, genetycznie cognomen utworzone poprzez spieszczenie innego cognomen - ROMANUS. Romulus jest imieniem legendarnego założyciela Rzymu.

Odpowiedniki obcojęz.: łac., ang., niem. Romulus, fr. Romule, Romble, Romle, wł. Romolo.

Ponad dziesięć wspomnień martyrologicznych mówi o świętych tego imienia. Nie wszystkie tutaj przedstawimy, bo też nie wszystkie dotyczą postaci odrębnych, nie wymienionych gdzie indziej. Większość zawiera natomiast ogólnikowe wiadomości o takich męczennikach lub wyznawcach, o których z braku innych źródeł nic dokładniejszego i historycznie pewnego powiedzieć się nie da, jak na przykład o Romulusie, opacie, wspominanym w diecezji Bourges 1 i 6 listopada. Mimo to kilku tutaj przedstawimy.

Romulus, męczennik afrykański. Wymienia go w swej korespondencji św. Cyprian, ale nic więcej o nim powiedzieć nie potrafimy. W martyrologium zajmował miejsce pod dniem 17 lutego. Skojarzono go tam błędnie z Donatem, Julią i Konkordią, co doprowadziło do dalszego zamieszania i błędnych lokalizacji męczenników w Cividale i w Concordii.

Romulus, męczennik z Cezarei Palestyńskiej. Miał być bratem Sekundusa, z którym znalazł się w martyrologium. W gruncie rzeczy należał do grupy męczenników palestyńskich, którym przewodził wymieniony w tym samym dniu Tymolausz; natomiast drugie imię jest przeinaczeniem Sekundolusa, męczennika afrykańskiego, którego w dniu 21 lutego wspomina się w Martyrologium Hieronimiańskim. Romulus zaś wymieniony został pod dniem 24 marca.

Romulus, biskup Fiesole. Był chyba wyznawcą, którego pochowano w pierwotnej katedrze w Fiesole, ale kiedy na początku XI stulecia dokonywano translacji relikwii, pewien pochopny badacz z ułamków inskrypcji wydedukował, że był biskupem miasta. Wyobrażano sobie następnie, że Romulus był także uczniem św. Piotra apostoła i że w te strony wysłano go na ewangelizację. Wedle tych samych dociekań, pozbawionych podstaw, zginąć miał jako męczennik za Domicjana. W Martyrologium widnieje pod 6 lipca.

Romulus, męczennik z czasów Trajana. Martyrologium wspominało go 5 września jako prefekta pałacu cesarskiego. Widząc okrucieństwo Trajana, miał zaprotestować i tak narazić się na gniew władcy i wyrok śmierci. Romulusa mylnie łączono z męczennikiem Eudoksjuszem i innymi, których wspomnienie przypadało w dniu następnym.

Romulus, biskup Genui. Kiedy by miał zasiadać na tej stolicy, nie wiemy. Przypuszczają niektórzy, iż w V stuleciu, ale to czysta hipoteza. To wiadomo, że spoczywał w kościele w San Remo. W X w. rezydowali tam często biskupi genueńscy. Z powodu niebezpieczeństwa najazdów saraceńskich relikwie Romulusa przeniesiono do Genui (przed 930 r.). Wtedy też sporządzono ogólnikową Vita świętego. Niczego konkretnego o nim ten utwór nie mówi. Wspomnienie przypada 13 października.

Romulus z Saint-Baudille (pod Nîmes). To tylko o nim wiemy, że był opatem i że w czasie między 725 a 730 r., dla schronienia się przed napadami Saracenów, zabrał relikwie i mnichów do Burgundii. Osiedlono się wówczas w Cessy-les-Bois i tam odtworzono opactwo. W kalendarzach benedyktyńskich opata wspominano w dniu 27 marca.