Teodulf

Imię pochodzenia germańskiego, złożone z członów: theud- 'lud, plemię, naród' oraz -wolf / -wulf 'wilk'.

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Theodulfus, Theodulphus, ang. Teodulf, fr. Théodulphe, Thiou, niem. Theodolf, wł. Teodulfo.

Hagiografowie mówią o trzech świętych tego imienia. O trzech też tu kilka słów powiemy:

Teodulf, rekluz z Trewiru. Około 1240 r. w obecności znanego hagiografa, Tomasza z Cantimpré, otwarto w Trewirze grobowiec z napisem: sancte Theodulphe nostri petimus miserere. Dało to początek legendzie hagiograficznej, która zyskała sobie dużą popularność i długo funkcjonowała w Niemczech. Jej bohater miał być potomkiem któregoś z cesarzy rzymskich. Urodził się rzekomo na terenie Brytanii, ale gdy tam przymuszano go do poślubienia jakiejś księżniczki, uszedł na kontynent i za panowania Chlodwiga, króla Franków, osiadł jako rekluz w Trewirze. Nie opowiadają się za tą opowieścią jakiekolwiek wcześniejsze źródła. Wolno sądzić, że odnalezione w Trewirze, ślady kultu, dotyczyły pierwotnie Teodulfa z Saint-Thierry. W każdym razie wspominano go 28 lub 30 kwietnia, a także 1 lub 2 maja. Lud widział w nim orędownika w czasie febry i malarii.

Teodulf, opat z Saint-Thierry-au-Mont-d'Or. Przez dwadzieścia lat był tam uczniem św. Teodoryka, a później zostął opatem. W okolicach szerzył wiarę i zasłynął jako budowniczy kościoła pod wezwaniem św. Hilarego. Zmarł 1 maja około 590 r. Elewacji jego relikwii dokonano razem z elewacją relikwii jego mistrza. Żywot sporządzono dopiero pod koniec VII stulecia. W diecezji Reims uchodził za orędownika w czasie febry.

Teodulf, opat z Lobbes. Około 750 r. został w tym opactwie przełożonym, ostatnim z tych, którzy otrzymywali sakrę biskupią. Posiadłości klasztorne powiększył o nowe nabytki. Z jego inicjatywy mnich Anso sporządził żywoty kilku opatów. Zasłużony opat zmarł 24 czerwca 776 r. Pochowano go w kościele opactwa, a wspomnienie obchodzono 24 (lub Martyrologium Rzymskie) lub 25 czerwca.

Źródła i literatura w Bibl. Ss. 12 (1969), 315 n.