Teonas

Imię pochodzenia greckiego: Theónas 'boski'.

Odpowiedniki obcojęz.: łac., niem. Theonas, fr. Théonas, Théon, ros. Fieona, wł. Teona.

W literaturze hagiograficznej imię pojawia się czterokrotnie. Znajduje się więc w grupie męczenników, o których mówiliśmy pod hasłem Agatonik, Zotyk i inni. Występuje po wtóre razem z Teopemptem. O biskupie z Walii (VI w.), który podobno także nosił to imię, nic pewnego nie wiadomo, i dlatego go pominiemy. W końcu do omówienia pozostaje tylko

Teonas, biskup Aleksandrii. Na starożytnej stolicy zasiadał w latach 281 (lub 282) - 300, w okresie względnego spokoju, który poprzedzał prześladowanie dioklecjańskie. Był to zarazem okres bogaty w pożyteczne dzieła. Rozwijała się szkoła katechetyczna, napływali neofici. Wśród tych ostatnich znalazł się także Piotr, którego Teonas ochrzcił i urobił na swego następcę. Biskupowi przypisywano później list skierowany do przewodniczącego senatu, Lucjana, ale Batiffol i Harnack udowodnili, że jest to fałszywka, skomponowana w czasach nowożytnych. Kult Teonasa datuje się natomiast od czasów najdawniejszych. Atanazy wspomina o kościele w Aleksandrii, który zbudowano pod wezwaniem Teonasa. Koptowie wspominali go 28 grudnia, natomiast na Zachodzie 23 sierpnia. Nowe Martyrologium Rzymskie przyjęło pierwszą datę.