Walentyna

Imię pochodzenia łacińskiego, żeński odpowiednik wtórnego cognomen Valentinus (Valentina). Sufiks -inus (-ina) pełnił funkcję spieszczającą lub posesywną (wskazywał na przynależność do kogoś). Valentina to 'mała, kochana Valentia' lub 'córka Valentiusa'.

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Valentina, ang., niem. Valentina, fr. Valentine, ros. Walentina, Wala, wł. Valentina.

Walentyna z Cezarei Palestyńskiej. Należy do tych bohaterek wiary, o których Euzebiusz opowiadał w dziełku O męczennikach palestyńskich. Gdy w czasie prześladowania, zadekretowanego przez Maksymiana, zarządca Firmilian dokonywał prawdziwej hekatomby wśród wyznawców z Cezarei i okolic, męczono także publicznie pewną chrześcijankę z Gazy, której imienia Euzebiusz nie podał. Wedle poszerzonego tłumaczenia dziełka i synaksariów wschodnich zwała się Tea, Teana, Hatta lub Ennata. Męki, które na oczach tłumu jej zadawano, były tak okrutne, iż jedna z obecnych, o imieniu Walentyna, spontanicznie i głośno zaprotestowała. Sędzia zareagował atakiem furii. Kazał też Walentynę odszukać w tłumie i aresztować, a potem wydał ją na podobne męki. Zniosła je po bohatersku. W końcu obydwie chrześcijanki wrzucono do ognia. Zginęły 25 lipca, ale w synaksariach znalazły się także pod innymi datami: 16, 17, 18 lipca lub 10 lutego itd. Baroniusz idąc za poprzednikami, umieścił wspomnienie Walentyny pod dniem właściwym: 25 lipca.