Walter
Jest to imię germańskie, które w pierwszym członie zawiera element walt- (waltan 'rządzić, panować'), a w drugim -har (hari) 'wojsko'. Germańskie Walthari to typowe imię wojownika germańskiego.
W Polsce imię występuje rzadko. Znamy je z legendy spopularyzowanej przez Żeromskiego: O Walgierzu Udałym i Heligundzie.
Od imienia Walter pochodzi nazwisko Wolter. Pseudonimu Walter używał gen. Karol Świerczewski (1897-1947).
Odpowiedniki obcojęz.: łac. Valtherus, Valtharius, Walterus, Gualterius, Gualterus, ang. Walter, fr. Gautier, Gauthier, niem. Walter, Walther, wł. Gualtiero, Gualtero.
W literaturze hagiograficznej doliczyć się można dziesięciu mężów o tym imieniu, którzy czczeni byli jako święci lub błogosławieni. Tutaj przedstawimy ośmiu. O dwu pozostałych mowa jest na innym miejscu.
Walter (Gautier) z Lesterps (z L'Esterp). Urodził się około 990 r. na zamku Confolens, w Akwitanii. Wykształcenie otrzymał u kanoników regularnych w Dorat. Tam też złożył zakonną profesję. Chcąc doradzić opatowi, jak postępować z zakonnikami, naraził się wspólnocie i usunął do rodzinnego zamku. Kanonicy z L'Esterp, w diecezji Limoges, wezwali go później, aby objął u nich urząd opata. Spełniał ten urząd przez czterdzieści lat. Wśród okolicznej ludności doprowadził do wielu nawróceń; zasłynął też licznymi dziełami miłosierdzia. Zmarł 11 maja 1070 r. U grobu zmarłego działo się potem wiele nadzwyczajnych rzeczy. Podobno kanonizowano go w 1091 r. Żywot przed 1096 r. napisał Marbod, przyszły biskup Rennes. Nowe Martyrologium Rzymskie wspomina Waltera w dies natalis.
Walter (Gautier) z Pontoise. Urodził się pod koniec XI stulecia w Andainville, w Pikardii. Wcześnie zaczął przejawiać skłonności do modlitwy i medytacji. Wcześnie też dla urzeczywistnienia tych pragnień wstąpił do benedyktynów w Rebais. Chciał tam wieść życie niemal pustelnicze, ale sława jego cnót sprawiła, że obrano go na opata nowo założonego opactwa w Pontoise. Kilkakrotnie dążył do uwolnienia się od tego urzędu, a w r. 1073 uszedł do Cluny, ale rozkaz Grzegorza VII i groźba kar kościelnych sprawiły, że do Pontoise wrócił. Teraz chciał sobie stworzyć w opactwie rodzaj samotni, musiał jednak zająć się wieloma sprawami społeczności klasztornej. Troską otoczyć wypadło mu także nowo ufundowane opactwo benedyktynek w Béaucourt (niedaleko Amiens), którego był współzałożycielem. Zmarł 23 marca 1095 r. w Pontoise. Jego szczątki podniósł w r. 1153 Hugo z Amiens, arcybiskup Rouen. Była to jedna z ostatnich elewacji uznana za równoznaczną z aktem kanonizacji. Wspomnienie obchodzone było 8 kwietnia i 4 maja. W nowym Martyrologium Rzymskim wybrano datę właściwą: 23 marca.
Walter z Birbeek (Bierbais, pod Hévillers, Brabancja). Wszystko, co o nim wiemy, zawdzięczamy znanemu średniowiecznemu hagiografowi i kompilatorowi, Cezaremu z Heisterbach, który błogosławionego znał osobiście. Walter był dzielnym rycerzem. Jako taki wziął udział w zdobywaniu Akki (Saint-Jean- -d'Acre). Zawsze żywił gorące nabożeństwo do Matki Najśw. i codziennie odbywał ku Jej czci pobożne praktyki. Nabożeństwo to sprawiło, że w końcu w Himmerod, w Nadrenii, został cystersem. W opactwie powierzono mu troskę o gości. Zmarł 22 stycznia 1206 r. Cystersi zawsze go czcili jako błogosławionego, a w Himmerod jego relikwie złożyli w osobnej kaplicy.
Walter (Gualtero) z Lodi. Jego żywot napisał kanonik Jan (Bon Giovanni), który był krewnym i współczesnym świętemu. Do stanu duchownego przeznaczyli Waltera rodzice. W piętnastym roku życia przywdział habit szpitalników. Gdy zmarł mu ojciec, rozdał dobra ubogim, matkę umieścił w klasztorze, a sam oddał się na usługi chorych w szpitalu ufundowanym przez św. Rajmunda Palmerio pod Piacenzą. Wrócił potem do rodzinnego Lodi, a następnie w pobliskim Fanzago wybudował hospicjum dla pielgrzymów (Dom Miłosierdzia). Znalazł wtedy wielu darczyńców i po jakimś czasie mógł ufundować następne szpitale-hospicja w okolicach Vercelli, Tortony, Cremy i Melegnano. W pracy wspierał go Henryk z Settali, arcybiskup Mediolanu. Zmarł 22 lipca 1224 r. Otoczyła go żywa cześć wiernych, o czym między innymi świadczy kradzież jego relikwii. Uchodził też za orędownika w czasie podagry. Wspomnienie (również w nowym Martyrologium Rzymskim) obchodzi się w dniu właściwym.
Walter, opat w Quincy. Zbyt wiele o nim nie wiemy. Był dwunastym z rzędu opatem w Quincy (dziś w diecezji Sens). Niektórzy chcieli w nim widzieć biskupa w Auxerre, ale nie znajduje to potwierdzenia w dokumentach. W dniu 16 września 1244 r. zginął śmiercią gwałtowną. Nie wiemy, z jakich pobudek został zamordowany. W każdym razie cystersi czcili go potem jako świętego i męczennika. Szczątki złożono w miejscowym kościele, skąd po rewolucji francuskiej przeniesiono je do kościoła parafialnego w Commissey.
Walter (Gualtiero) z Guimarâes. Uchodził za jednego z pierwszych towarzyszy św. Franciszka Serafickiego, ale jego imię nie pojawiło się ani we wczesnych biografiach zakonodawcy, ani też w rozlicznych legendach i zbiorach poświęconych pierwszej franciszkańskiej generacji. Razem z Zachariaszem z Rzymu wysłano go na Półwysep Iberyjski w czasie, gdy tworzono w zakonie prowincje. Kiedy tam przybył (1217-), osiadł w eremie pod Guimarâes (na południe od Bragi). Tam też zmarł 2 sierpnia między 1236 a 1258 r. Ludność okoliczna czciła go intensywnie. Cześć tę podtrzymywało potem bractwo jego imienia, założone w 1573 r.
Walter z Brugii. Urodził się około r. 1225 w Zande, we Flandrii. Wstąpiwszy do franciszkanów, został uczniem św. Bonawentury. Po 1266 r. sam wykładał na fakultecie teologii w Paryżu. W 1272 r. został prowincjałem Francji. W siedem lat później powołano go na stolicę biskupią do Poitiers. Zasiadając na niej, nie wahał się przeciwstawić zakusom Filipa Pięknego i jego prawnikom. Z rządów diecezją zrezygnował w 1306 r. Zmarł wkrótce potem, 21 stycznia 1307 r. Pozostawił po sobie sporą spuściznę naukową, która po części spoczywa jeszcze w rękopisach: Quaestiones disputatae, Commentarius in Libros Sententiarum, Instructio circa divinum officium, inne. Jest w nich wiernym uczniem Bonawentury. Hołduje franciszkańskiej odmianie augustynizmu, odrzuca arystotelizm, choć od jego wpływu całkiem wolny nie jest, uznaje prymat woli nad rozumem, głosi, że bez wszczepionego światła Bożego i aktualnego oddziaływania Boga człowiek nie jest zdolny do poznania prawdy. Jego indeterminizm rozwinęli później inni, zaliczani do franciszkańskiej szkoły filozoficznej. Kultem otoczono go wkrótce po śmierci, ale nie był on oficjalnie zatwierdzony przez Stolicę Apostolską.
Obszerny wykaz źródeł i studiów w Bibl. Ss. 7 (1966), 424-426. Pisma także w Dictionnaire de théologie catholique, Tables générales, 8, Paris 1959, 1780-1781. Uzupełnienia w DHGE 20 (1974), 79 n. - U nas E. Gilson, Historia filozofii chrześcijańskiej w wiekach średnich, Warszawa 1966, 334 oraz 669 n. (przyp. 26).
Walter z Servigliano. Opowiada o nim legenda, którą przypisuje się anonimowemu autorowi z XV lub XVI stulecia. Twierdził on, że Walter był w Servigliano (na terenie diecezji Fermo) benedyktyńskim opatem, a życie zakończył w Valle Marana, nad rzeką Tenna. Czczono go na pewno pod koniec XIV w. w kościele Św. Marka w Servigliano, dokąd przeniesiono jego relikwie. Od 1558 r. spoczywały one w marmurowym sarkofagu. Wspomnienie obchodzono najpierw 4 czerwca, a potem 28 lutego. Nie tak dawno G. Settini znalazł w dokumentach opactwa w Farfie wzmiankę o istnieniu w tym regionie klasztoru San Gualtiero, i to przed r. 1154. Mogłoby tu chodzić o Gundelberta, opata w Farfie w drugiej połowie VIII w., który po dwu latach rządów usunął się w okolice Servigliano i zmarł świątobliwie jako pustelnik. Jego imię zmieniono na bardziej swojskie Gualtiero.