Zdzisława

Jest to żeńska postać imienia ZDZISŁAW. Pojawia się od XII w. w obocznych formach Zdziesława / Zdzisława.

Odpowiedniki obcojęz. łac. Zdislava, cz., niem., wł. Zdislava.

Zdzisława Czeska urodziła się około r. 1215 na Morawach. Ojcem jej miał być Przybysław z Krzyżanowa, burgrabia w Brnie, natomiast matka wywodziła się podobno ze szlachty sycylijskiej. Gdy Zdzisława miała lat siedemnaście, wydano ją za niejakiego Gawła, pana na Lemberku. Miała z nim czworo dzieci, które wzorowo wychowała. Gdy w okolice dotarli pierwsi dominikanie, Zdzisława, widząc ich gorliwość, stała się dla nich hojną dobrodziejką, może także fundatorką klasztoru, który powstał w pobliskim Jabłonnem (Jablonné v Podještědi, Deutsch-Gabel). Jest rzeczą wysoce prawdopodobną, że korzystała także z ich usług duchownych. Późniejsi biografowie wnosili stąd, że była dominikańską tercjarką i że przyjaźniła się ze św. Jackiem; dodano jej też nazwisko Berka, wzięte od właścicieli okolicznych posiadłości w XVI i XVII w. Współczesna czeska krytyka historyczna odrzuciła te późne -narzuty- biograficzne, charakterystyczne dla epoki, która przy odnowieniu kultu świętych pilnie poszukiwała patronów lokalnych. Te -wzbogacone- biografie kojarzą się wyraźnie z intensywnym rozwojem czci Zdzisławy w Jabłonnem. Nie doprowadził on jednak szybko do formalnego zatwierdzenia jej kultu. Aprobował go dopiero Pius X (1907). Zdzisława zmarła około r. 1252. Daty dziennej nie znamy. W martyrologium dominikańskim widniała pod dniem 3 stycznia. Po zatwierdzeniu kultu Czesi czcili ją natomiast 30 maja. Jest rzeczą oczywistą, że nie był to dies natalis Zdzisławy, ale dzień brany ze względów praktyczno-duszpasterskich. Biskup Litomierzyc Trochta, późniejszy kardynał, chciał w 1949 r. rozpocząć proces kanonizacyjny Zdzisławy, ale przeszkodziła temu sytuacja, w jakiej znalazł się Kościół pod rządami komunistów. Dopiero po wielu latach zamiar ten mógł się spełnić. 2 lipca 1994 r. Stolica Apostolska ogłosiła dekret o heroiczności cnót Zdzisławy, a 21 maja 1995 r. Jan Paweł II dokonał w Ołomuńcu jej kanonizacji. Do Martyrologium Rzymskiego wpisana została pod dniem 1 stycznia.